obrobka silników

obrobka silników, Motoryzacja - dokumentacja serwis diagnostyka

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ABC
remontów silników
W
BSL TRUCK
ród silników pod-
dawanych napra-
wom g³ównym do-
minuj¹ obecnie jednostki star-
szego typu, nieco rzadziej sil-
niki Euro 1 i Euro 2. Nowoczes-
ne silniki z koñca lat 90. nie
osi¹gnê³y jeszcze przebiegów,
które kwalifikowa³yby je do
przeprowadzenia takich na-
praw. Jednak nawet najnowo-
czeniejsze silniki wszystkich
producentów s¹ konstruowa-
ne z uwzglêdnieniem mo¿li-
woci ich wyremontowania.
Sprawa w przypadku ciê¿aró-
wek jest o tyle prostsza, ¿e nie
wystêpuj¹ bloki z tulejami
umieszczonymi na sta³e: nie-
mal wszystkie maj¹ tuleje
(mokre b¹d suche w zale¿-
noci od konstrukcji) wymien-
ne. Nie wykonuje siê zatem
honowania cylindrów.
U¿ytkownicy decyduj¹ siê na
dokonanie takiej naprawy
prawie zawsze ze wzglêdu na
finanse. Przeciêtny koszt robo-
cizny waha siê pomiêdzy 2
a 2,5 tys. z³, natomiast cena
brutto (z czêciami zamienny-
mi) kompletnej us³ugi wynosi
10-12 tys. z³.
Przejdmy do weryfikacji,
która pozwoli ustaliæ, czy na-
prawa g³ówna (a wiêc osta-
teczny i najbardziej kosztowny
rodek zaradczy) jest niezbêd-
na. Stawianie diagnozy zaw-
sze zaczyna siê od rozmowy
z kierowcami, którzy (szcze-
gólnie w przypadku starszych
typów samochodów) s¹ rów-
nie¿ ich codziennymi mecha-
nikami. Na podstawie takie-
go wywiadu z opisem niedo-
magañ mo¿na postawiæ pra-
wie zawsze trafn¹ diagnozê.
Najwa¿niejsze i najczêciej
wystêpuj¹ce objawy silnika
kwalifikuj¹cego siê do napra-
wy g³ównej to:
þ
dzenia pomiaru sprê¿ania
w cylindrach. Gdy wykres jest
g³adki, a krzywa przebiega
bez wyranych skoków, to wy-
st¹pi³o normalne eksploata-
cyjne zu¿ycie. Gorzej, gdy s¹
drastyczne ró¿nice pomiêdzy
cylindrami. Oznacza to, ¿e
w najs³abszym cylindrze co
by³o nie w porz¹dku w czasie
¿ycia silnika. Pomimo to,
najpierw nale¿y starannie wy-
regulowaæ luz zaworowy, a po
nim powtórzyæ test. Gdy to nie
pomog³o, nale¿y zdemonto-
waæ g³owicê (g³owice). Teraz
kwalifikacji poddaje siê ca³y
uk³ad rozrz¹du: gniazda,
przylgnie, prowadnice. Spraw-
dzane s¹ sprê¿yny i dwignie.
Mówi¹c w du¿ym skrócie,
przeprowadzana jest kom-
pleksowa rege-
neracja g³owicy,
któr¹ wykonuje
siê zawsze po
okrelonym prze-
biegu samocho-
du, gdy ju¿ zde-
cydowano siê na
jej zdjêcie. Nas-
têpnie ponownie
sprawdza siê jej
szczelnoæ (nikt
nie zaryzykuje
zamontowania
z powrotem nie-
pewnego, a tak wa¿nego
podzespo³u).
W kolejnym kroku pokrêca
siê wa³em korbowym ustawia-
j¹c t³oki w martwym górnym
punkcie i dokonuje pomiaru
luzu pomiêdzy g³adzi¹ tulei
a denkiem. Jednak wyniki
tego pomiaru nale¿y umieæ
poprawnie interpretowaæ, po-
niewa¿ kszta³t t³oka jest sto¿-
kowy, rednica przy denku jest
mniejsza ni¿ w rodkowej czê-
ci p³aszcza. Gdy ten pomiar
wskazuje na zbyt du¿e zu¿ycie,
odkrêcona zostaje miska ole-
jowa oraz rozpiête obudowy
panewek korbowodowych. Te-
raz mo¿na wyj¹æ t³oki z korbo-
wodami (oczywicie blok
z wa³em korbowym pozostaje
w ramie).
spadek mocy,
þ
wzrost zu¿ycia paliwa,
wzrost zu¿ycia oleju po³¹-
czony z dymieniem,
þ
utrudniony rozruch,
obce odg³osy pracy, stuki.
Nale¿y zaznaczyæ, ¿e gdy
podczas pracy tak du¿ego sil-
nika daje siê wychwyciæ meta-
liczne stukanie oraz nienor-
malny ha³as, zwykle oznacza
to, ¿e silnik zosta³ zaje¿d¿ony
do koñca, zatem zakres re-
montu bêdzie raczej szeroki.
Po wys³uchaniu kierowcy
mo¿na przyst¹piæ do pracy.
Oczywicie nie od razu odkrê-
ca siê miskê olejow¹ i wyjmu-
je t³oki. Weryfikacjê przepro-
wadza siê wed³ug starannie
zaplanowanego schematu.
Rozpoczyna siê od przeprowa-
I. Monta¿ piercieni t³okowych
1. Czyszczenie t³oków
Najpierw t³oki starannie czyci-
my i usuwamy lady nagaru z row-
ków piercieniowych. Nagar
z otworów powrotnych oleju usu-
wamy przy u¿yciu wiert³a i pokrêt-
ki; rowki czycimy nie uszkadza-
j¹c przy tym p³aszczyzn bocznych
rowka piercieniowego. Wymie-
niamy t³oki popêkane lub wklê-
niête oraz
zu¿yte.
2. Kontrola rowków piercieni
t³okowych:
Jeli odstêp miêdzy nowym
piercieniem uszczelniaj¹cym
o bokach równoleg³ych a przyna-
le¿n¹ do niego p³aszczyzn¹ bocz-
n¹ rowka wynosi 0,12 mm lub
wiêcej, to t³ok jest nadmiernie zu-
¿yty i musi byæ wymieniony.
Luz w rowku Przydatnoæ t³oka
0,05÷0,10 mm Przydatny bez
zastrze¿eñ
0,11÷0,12 mm Wskazana zwiêk-
szona ostro¿noæ
3. Kontrola zu¿ycia cylindra
Jeli zu¿ycie cylindra w silni-
ku z zap³onem iskrowym jest
wiêksze ni¿ 0,1 mm, a w silni-
ku z zap³onem samoczynnym
0,15 mm, musi byæ równie¿ wy-
mieniony cylinder (zu¿ycie
w kszta³cie klina).
> 0,12 mm
Koniecznie wstawiæ
nowy t³ok
Pomiar rowka piercienia t³okowego za
pomoc¹ szczelinomierza
Zu¿ycie w kszta³cie klina
Szczelinomierz
50
WARSZTAT Obs³uga Techniczna
þ
þ
4. Czyszczenie cylindra
Usuwamy resztki nagaru
z górnego, nie obci¹¿onego
obszaru g³adzi cylindrowej.
Uwaga
Podczas wprowadzania do cylindra nie wol-
no obracaæ t³oków do silników dwusuwo-
wych z piercieniami t³okowymi, które s¹
zabezpieczone przed
obracaniem. W obsza-
rze okna cylindra ko³ek
zabezpieczaj¹cy mo¿e
wsun¹æ siê pod ugina-
j¹cy siê na zewn¹trz
(jak sprê¿yna) piercieñ
t³okowy i od³amaæ go
na przeciwleg³ej kra-
wêdzi okna.
120°
5. Kontrola czêci piercienia
Podczas wyposa¿ania t³oka
na nowo, zalecamy wymianê
ca³ego kompletu piercieni.
Wysokoæ piercienia nale¿y
sprawdziæ za pomoc¹ suwmiar-
ki. Zaleca siê porównanie wy-
sokoci piercienia z danymi
w katalogu.
6. Sprawdzenie dzia³ania-
,przekrêcenie piercieni
t³okowych
Po w³o¿eniu piercieni t³oko-
wych nale¿y zapewniæ swobod-
ne poruszanie siê piercieni.
Koñce piercieni t³okowych na
t³oku przekrêciæ wzglêdem sie-
bie o k¹t 120°.
7. W³o¿enie t³oka w otwór
cylindrowy
Piercienie oraz t³oki nale¿y dostatecznie nasmarowaæ olejem.
W celu wyeliminowania ich uszkodzenia, wmontowaæ je przy u¿y-
ciu obejmuj¹cej je tamy dociskaj¹cej lub sto¿kowej tulei monta-
¿owej.
Uwaga
Piercienie chromowane nie mog¹ byæ montowane w chromo-
wanych tulejach cylindrowych.
rednicê mo¿na zmierzyæ za pomoc¹
piercienia pomiarowego lub te¿ przero-
bionego cylindra; luz stykowy mo¿e byæ
sprawdzony w oparciu o subiektywn¹ oce-
nê lub przy u¿yciu szczelinomierza. Przy
sprawdzaniu rednicy piercienia w zu¿y-
tych cylindrach/ tulejach cylindrowych, na-
le¿y zwróciæ uwagê na to, ¿e luz stykowy
mo¿e przyjmowaæ wiêksze wartoci.
Piercienie osadzamy w odpowiednich
rowkach w t³oku przy u¿yciu stosownego
narzêdzia monta¿owego.
Przy osadzaniu piercieni nale¿y unikaæ
nadmiernego rozci¹gania piercieni t³o-
kowych; powoduje to odkszta³cenie trwa³e i pogarsza skutecz-
noæ dzia³ania.
Piercienie oznaczone znakiem TOP musz¹ byæ na³o¿one
w okrelonym kierunku.
Znak TOP musi wskazywaæ denko t³oka, wtedy zgarnianie
odbywa siê w kierunku koñca t³oka. W wypadku niedbale wy-
konanego monta¿u piercieni istnieje niebezpieczeñstwo pom-
powania oleju ze skrzyni korbowej do komory spalania, co po-
woduje niew³aciwe dzia³anie kompletu piercieni.
Przy monta¿u piercieni ze sprê¿yn¹ rubow¹, jej koñce mu-
sz¹ stykaæ siê zawsze naprzeciw zamka piercienia. W sprê¿y-
nach rubowych umieszczonych w rurce z teflonu, rurka ela-
styczna styka siê za zamkiem piercienia.
II. Monta¿ ³o¿ysk lizgowych
Po wymianie kompletu piercieni t³okowych, przystêpujemy do
weryfikacji wa³u korbowego. Jeli nie wyst¹pi³o ¿adne uszkodze-
nie poza normalnym zu¿yciem, wa³ nie wymaga dodatkowych za-
biegów. Przy nieuszkodzonym wale montuje siê nowe, nominalne
panewki korbowodowe. Gdy która z panewek jest zatarta lub
uszkodzi³a g³ad czopa, wa³ nale¿y poddaæ obróbce mechanicz-
nej.
Gdy istnieje podejrzenie o uszkodzenie czopów i panewek
g³ównych, weryfikacjê nale¿y zacz¹æ od rodkowego punktu pod-
parcia wa³u: to ³o¿ysko jest najbardziej obci¹¿one. Gdy ono nie
jest zu¿yte, mo¿na przyj¹æ, ¿e stan pozosta³ych podpór jest rów-
nie¿ dobry (chyba, ¿e wyst¹pi³o uszkodzenie lub przyspieszone
zu¿ycie konkretnego ³o¿yska). Z obróbki wynika dobór odpowied-
niego nadwymiaru.
Po przeprowadzeniu obróbki przez specjalistyczny zak³ad, prze-
chodzimy do monta¿u ³o¿ysk lizgowych. Proces technologiczny
proponowany przez Kolbenschmidt przedstawia siê nastêpuj¹co:
1. Panewki g³adkie
2. Panewki ustalaj¹ce
P³aszczyzna podzia³u
ods³oniête miejsca
powierzchni czo³owej
ods³oniête miejsca
p³aszczyzny podzia³owej
piercieni oporowych
ods³oniêcie bie¿ni ³o¿yska
rowek olejowy na
powierzchniach czo³owych
Wskazówka
Trzyczêciowe piercienie zgar-
niaj¹ce s¹ wykonywane w ten
sposób, ¿e element sprê¿ysty na
obydwóch koñcach ma kolorow¹
plamkê. Po monta¿u piercienia
w t³oku, obydwie kolorowe plam-
ki musz¹ byæ widoczne na sprê-
¿ynie podpieraj¹cej. To gwaran-
tuje, ¿e obydwa koñce sprê¿yny
przylegaj¹ do siebie i w ten spo-
sób nie zachodz¹.
monta¿ prawid³owy
gruboæ cianki
zalecenie monta¿owe
powierzchnia czo³owa
otwór olejowy
gruboæ piercienia
oporowego
kieszeñ smarowa
wystêp prawy
szerokoæ
³o¿yska
rowek sierpowy
odstêp
piercieni
szerokoæ
³o¿yska
bie¿nia ³o¿yska
powierzchnia czo³owa
wystêp lewy
rowek olejowy
wewnêtrzny
otwór ustalaj¹cy
zag³êbienie otworu
olejowego w bie¿ni ³o¿yska
monta¿ nieprawid³owy
WARSZTAT Obs³uga Techniczna
51
3. Rozpieranie podczas
monta¿u, które precyzyjnie
ustala ³o¿ysko
Pó³panewka ³o¿yska mierzo-
na w p³aszczynie podzia³u jest
wiêksza od rednicy otworu.
Przy monta¿u powoduje to do-
bre przyleganie do cianki
otworu i zapobiega wypadniê-
ciu lub obróceniu panewki
5. Szczegó³y: tulejki
kieszeñ smarowa
szczelina stykowa
rowek olejowy
rowek ustalaj¹cy
blokada
otwór olejowy
gruboæ cianki
szerokoæ tulejki
6. Szczegó³y: piercienie
oporowe
7. B³¹d równoleg³oci otworów ustalaj¹cych
Dopuszczalny ca³kowity b³¹d równoleg³oci: 0,02 mm
B³¹d równoleg³oci s¹siednich otworów: 0,1 mm
Pomiary rednicy i okr¹g³oci otworów ustalaj¹cych w kad³u-
bach oraz w prosto i skonie dzielonych korbowodach
Nale¿y bezwzglêdnie przestrzegaæ zaleceñ dotycz¹cych zaciska-
nia w ka¿dym procesie obróbki lub procesie pomiaru. Wed³ug
odtworzonego schematu konieczne s¹ dwa pomiary:
1. Pomiar otworu ustalaj¹cego (bez panewek ³o¿yska)
2. Pomiar otworu ³o¿yska
Z obydwu wartoci zmierzonych A i B nale¿y obliczyæ redni¹ i
porównaæ j¹ z wartoci¹ zmierzon¹ C. Wynik wska¿e, czy otwór
jest ko³owy. Jeli zostanie stwierdzona ró¿nica miêdzy wartocia-
mi zmierzonymi A i B, oznacza to przesuniêcie pokrywy korbowo-
du o wartoæ po³owy ró¿nicy.
4. Pasowanie wt³aczane dok-
³adne (wystawanie poza zarys)
D³ugoæ obwodu pó³pane-
wek ³o¿yska jest wiêksza ni¿
d³ugoæ obwodu otworu. Pod-
czas osadzania d³ugoæ obwo-
du pó³panewek ulega skróce-
niu w zakresie sprê¿ystym. Po-
wstaj¹ce przy tym naprê¿enie
powoduje docisk, który zapew-
nia prawid³owe osadzenie ³o-
¿yska.
rowek olejowy
wystêp ustalaj¹cy
Tolerancja otworu:
Zakres rednic
nominalnych, mm Tolerancja, µm
30 do 50
0 do +16
50 do 80
0 do +19
80 do 120
0 do +22
Dopuszczalna sto¿kowatoæ:
Szerokoæ, mm. sto¿kowatoæ
maks, µm
do 25
3
25 do 50
5
50 do 120
7
8. Potrzebna jest kontrola koñcowa ka¿dego wa³u korbowego
Indywidualna kontrola zachowania tolerancji rednicy czopów,
okr¹g³oci czopów i równoleg³oci.
Zakres rednic nominalnych (mm)
30 do 50
50 do 80
80 do 120
Tolerancja (µm)
0 do 16
0 do 19
0 do 22
Dopuszczalna nieokr¹g³oæ wynosi do
jednej czwartej tolerancji czopa. Maks.
sto¿kowatoæ, wypuk³oæ lub wklês³oæ:
5 µm od 30 do 50 mm, 7 µm od 50 do
125 mm
Podczas naprawy wa³ów korbowych koniecznych jest kilka kon-
troli pêkniêæ powstaj¹cych po prostowaniu, hartowaniu i szlifo-
waniu
9. Kontrola: Czy wystêpuje bicie poprzeczne?
3 cyl. 60 µm
4 cyl. 80 µm
od 6 cyl. 100 µm
Po ka¿dej naprawie
wa³u korbowego, w szcze-
gólnoci po ka¿dym har-
towaniu, niezbêdna jest
kontrola bicia poprzecz-
nego. Dopuszczalna od-
chy³ka bicia poprzeczne-
go jest mierzona przy
podparciu na zewnêtrz-
nych czopach ³o¿ysk g³ównych. Dopuszczalny b³¹d równoleg³oci
czopów ³o¿ysk g³ównych: dla czopów s¹siednich 10 µm, ca³kowi-
ty: 100 µm
Podane tu wartoci tolerancji s¹ wartociami orientacyjnymi,
o ile producent nie okreli innych danych. Nierównoleg³oæ czo-
pów korbowodowych wzglêdem s¹siednich czopów ³o¿ysk g³ów-
nych powinna wynosiæ nie wiêcej ni¿ 15 µm.
10. Kontrola promieni
Dok³adnoæ wymiarowa promieni musi odpowia-
daæ danym podanym przez producenta. Zbyt ma³e
promienie przyczyniaj¹ siê do powstawania pêkniêæ
wa³u korbowego. W wypadku hartowanych promie-
ni czopów ³o¿yskowych nale¿y zwróciæ szczególn¹
uwagê na zapewnienie jakoci powierzchni i tole-
rancji kszta³tu.
prawid³owy
nieprawid³owy
52
WARSZTAT Obs³uga Techniczna
11. Kontrola chropowatoci
i twardoci powierzchni
Przekroczenie zalecanych to-
lerancji jakoci powierzchni
czopów przyczynia siê do ich
nadmiernego zu¿ycia. Wysoko-
ci nierównoci powierzchni
przy rednim arytmetycznym
odchyleniu profilu od linii red-
niej R
a
(CLA) powinny odpowia-
daæ maks. 0,2 µm (odpowiada
to w przybli¿eniu najwiêkszej
wartoci R
t
1 µm). To samo
odnosi siê do powierzchni opo-
rowych ³o¿ysk ustalaj¹cych.
12. Kontrola rub
Na skutek procesu dokrêca-
nia o okrelony k¹t, ruby wy-
d³u¿aj¹ siê w sposób trwa³y.
Jeli osi¹gnê³y one maksymal-
n¹ d³ugoæ lub minimaln¹
rednicê, musz¹ zostaæ wymie-
nione. To samo dotyczy takich
rub z uszkodzeniami mecha-
nicznymi.
13. Dobór: tylko przy u¿yciu
odpowiedniego katalogu
KS oferuje panewki ³o¿ysk,
podobnie jak ich podwymiary
naprawcze w postaci gotowej
do monta¿u. £o¿ysk nie wolno
dodatkowo poddawaæ obrób-
ce.
14. Kontrola wyboru ³o¿yska
Nale¿y dokonaæ porównania
z ³o¿yskiem wymontowanym.
Tylko w ten sposób mo¿na siê
upewniæ, ¿e wybór z katalogu
jest w³aciwy.
15. Sprawdzenie osadzenia
panewki
Dziêki tej pomocy przy mon-
ta¿u pó³panewka ³o¿yska znaj-
dzie siê w przewidzianym po³o-
¿eniu.
16. Naniesienie oleju
na ³o¿yska
Nale¿y u¿ywaæ olejarki. Na
pêdzlu mog³yby zostaæ przenie-
sione cz¹steczki zanieczyszczeñ
ze zbiornika oleju.
17. Kontrola poprawnoci
dokrêcenia wszystkich po³¹-
czeñ gwintowych
Nale¿y przestrzegaæ skrupu-
latnie zaleceñ dotycz¹cych do-
krêcania. Jest to istotne dla za-
chowania ustalonych warun-
ków dopasowania i docisku,
czyli do uzyskania pewnego
gniazda ³o¿yska i luzu robocze-
go bez zastrze¿eñ.
18. Kontrola luzu osiowego
W celu umo¿liwienia napra-
wy ³o¿ysko ustalaj¹ce ma nad-
wymiar boczny. Nale¿y prze-
prowadziæ szlifowanie wa³u
korbowego odpowiednio do tej
szerokoci panewki i zachowaæ
przy tym luz osiowy.
Wa³y hartowane indukcyjnie
czy p³omieniowo?
G³êbokoci hartowania wa-
³ów korbowych s¹ realizowa-
ne w ten sposób, ¿e mo¿liwe
jest szlifowanie wszystkich
stopni podwymiarów bez ko-
niecznoci ponownego har-
towania, chyba ¿e na skutek
przegrzania czop sta³ siê
miêkki. Wa³y azotowane
zawsze musz¹ byæ poddane
dodatkowej obróbce.
19. Koñcowe odliczanie
Wszystkie czêci silnika mu-
sz¹ byæ dostatecznie smarowa-
ne. Szczególnie w zmontowa-
nych na nowo silnikach, olej
potrzebuje du¿o czasu, aby do-
staæ siê z miski olejowej do po-
szczególnych ³o¿ysk. Istnieje tu-
taj bardzo du¿e ryzyko wyst¹-
pienia uszkodzenia na skutek
zwiêkszonego udzia³u tarcia
pó³p³ynnego. Mo¿na temu za-
pobiec przez zasilanie pod ci-
nieniem ca³ego obiegu oleju.
III. Przygotowanie silnika
Wiêkszoæ napraw g³ównych silnika przebiega bez wyjmowania bloku z ramy. Nowoczesne silniki ciê¿arówek maj¹ bloki z tulejami
wymiennymi. My przedstawimy schemat postêpowania przy obróbce silnika zarówno z tulejami wymiennymi, jak i takiego, w którym
nale¿y przeprowadziæ szlif. W tej czêci Kolbenschmidt podaje równie¿ najwa¿niejsze zalecenia podczas monta¿u uk³adu korbowo-
t³okowego silnika.
1. Staranne sprawdzenie
bloku cylindrowego
2. Wytaczanie i g³adzenie
cylindra
Otwór cylindra z zamontowany-
mi pokrywami ³o¿ysk g³ównych
bardzo dok³adnie wytoczyæ. Nale-
¿y zwróciæ uwagê na naddatek na
g³adzenie wynosz¹cy ok. 0,08 mm
(na rednicy). Dobrze wyg³adzone
otwory cylindrów musz¹ wykazy-
waæ co najmniej 20% otwartych ¿y³
grafitowych i nie mog¹ byæ nierów-
ne. Zawsze nale¿y u¿ywaæ cieczy
ch³odz¹co-smaruj¹cej wskazanej
przez producenta szlifierki-wyg³a-
dzarki. K¹t skrzy¿owania ladów
ziaren ciernych powinien wynosiæ
od 40° do 80°. Aby film olejowy
dobrze przylega³ do powierzchni
cylindra, musi ona mieæ okrelo-
n¹ chropowatoæ. U¿ywane s¹ 3
sposoby pomiarów zgodnie tabli-
c¹ poni¿ej:
3. Ose³ki cierne
l
G³adzenie wstêpne: wiel-
koæ ziarna 150 (ubytek mate-
ria³u ok. 0,06 mm na rednicy)
l
G³adzenie wykañczaj¹ce:
wielkoæ ziarna 280 (ubytek
materia³u ok. 0,02 mm na
rednicy)
l
G³adzenie do struktury po-
wierzchni g³adzonej o nazwie
plateau: wielkoæ ziarna 400-
600 (usuniêcie wierzcho³ków
nierównoci profilu w kilku sko-
kach przy nieznacznym naci-
sku)
l
G³adzenie i szczotkowanie:
g³adzenie wykonywaæ przy u¿y-
ciu ose³ki o wielkoci ziarna
120, 150, 180. Dla silników z
jednolitym kad³ubem (¿eliwo
szare) ose³ka o strukturze 5 do
7, w wypadku tulei cylindrowej
(odlew odrodkowy) ose³ka o
Chropowatoæ powierzchni
Niedotarta powierzchnia cylindra
R
t
(wartoæ zmierzona za pomoc¹ przyrz¹du)
3÷6 µm
R
a
(wartoæ zmierzona za pomoc¹ przyrz¹du)
0,4÷0,8 µm
R
3Z
(wartoæ wyznaczona z wykresu)
4÷7 µm
WARSZTAT Obs³uga Techniczna
53
strukturze maks. 5. Ubytek ma-
teria³owy wynosi od 0,03 mm
do 0,05 mm na rednicy. Do
szczotkowania nale¿y u¿ywaæ
szczotek Sunnen C30-PHT731
i co najmniej 10 skoków przy
wykorzystaniu cieczy ch³odz¹-
co-smaruj¹cej MB30. Nie na-
stêpuje ju¿ zmiana wymiarów,
a jedynie otwór zostaje oczysz-
czony i usuwane s¹ wierzcho³ki
nierównoci.
rednicê cylindra nale¿y
sprawdziæ na górze, w rodku
i na dole oraz w kierunku
pod³u¿nym i w kierunku po-
przecznym (przesuniêtych
wzglêdem siebie o 90°).
Wa¿ne: Po g³adzeniu nale¿y
oczyciæ otwory cylindrów i blo-
ki cylindrowe (np. za pomoc¹
p³ukania ultradwiêkowego).
Zakres rednic nominalnych, mm
Tolerancja cylindra,
która musi byæ zapewniona, mm
30 ÷ 50
0,011
50 80
0,013
80 120
0,015
120 180
0,018
G³adzenie standardowe
G³adzenie do struktury powierzchni
plateau
Szczotkowanie po g³adzeniu
4. Tylko dla silników ze wsta-
wianymi tulejami cylindrowymi
Mokra tuleja cylindrowa
Nale¿y oczyciæ ostro¿nie po-
wierzchniê przylgni ko³nierza
oporowego tulei, nie u¿ywaj¹c
¿adnych ostrych narzêdzi. Po-
wierzchnia przylegania obrêczy
A musi byæ p³asko-równoleg³a
oraz bez zanieczyszczeñ. Pier-
cienie uszczelniaj¹ce nale¿y
starannie posmarowaæ rod-
kiem smaruj¹cym (np. olejem).
Prawid³owo
Nieprawid³owo
Tuleja cylindrowa musi daæ siê
wprowadziæ do cylindra bez
wiêkszego wysi³ku; nale¿y uni-
kaæ przy tym silnych uderzeñ
lub te¿ poruszania tulei w jed-
n¹ i w drug¹ stronê. Wystêp tu-
lei cylindrowej B musi odpowia-
daæ wartoci zalecanej przez
producenta silników (np. 0,05
mm-0,1 mm).
Sucha tuleja cylindrowa
Zewnêtrzn¹ powierzchniê tu-
lei nale¿y posmarowaæ rod-
kiem smaruj¹cym. Zwykle tule-
je suche maj¹ nadwy¿kê wy-
miarow¹ w stosunku do bloku
cylindrowego i musz¹ byæ wcis-
kane (pasowanie wt³aczane).
ciêcie krawêdzi C w kad³ubie
musi odpowiadaæ zaokr¹gleniu
D na tulei cylindrowej.
Wbudowanie t³oka
6. Monta¿ t³oka z korbowodem
Przed wmontowaniem korbowodów nale¿y na
odpowiednim przyrz¹dzie kontrolnym skontrolo-
waæ ich wygiêcie i skrêcenie. Odchylenie nie
mo¿e przekroczyæ 0,02 mm na 100 mm. Nale-
¿y u³o¿yæ t³ok i korbowód zgodnie z kierunkiem
monta¿u. Bezporednio potem sworzeñ t³oko-
wy mo¿na w³o¿yæ w g³ówkê korbowodu. Na-
smarowany olejem sworzeñ wsuwa siê ostro¿-
nie w otwory dla sworznia i w g³ówkê korbo-
wodu. Nale¿y przy tym unikaæ gwa³townych
ruchów.
5. Uwagi ogólne
Firma Kolbenschmidt stosuje
rodek konserwuj¹cy nieszkod-
liwy dla oleju silnikowego,
dziêki czemu nie jest potrzebne
czyszczenie t³oków. Na denku
t³oka s¹ podane: rednica t³o-
ka, luz monta¿owy i kierunek
wbudowania (na przyk³ad
w postaci strza³ki). Nale¿y
zwróciæ uwagê na to, ¿e na wy-
miar rednicy cylindra sk³ada
siê wymiar
rednicy t³o-
ka oraz wymiar luzu monta¿o-
wego. W t³okach pokrytych
warstw¹ grafitu, w celu uzyska-
nia wyt³oczonego na denku wy-
miaru t³oka nale¿y od zmierzo-
nego wymiaru odj¹æ gruboæ
warstwy wynosz¹c¹ 0,015 mm-
0,02 mm. W t³okach grafitowa-
nych metod¹ sitodruku nale¿y
dokonywaæ pomiarów tylko
w przewidzianych w tym celu
punktach (ma³e powierzchnie
bez warstwy grafitowej).
Punkty pomiarowe
Sworznie p³ywaj¹ce
Do ustalenia sworznia s³u¿¹
dostarczone razem z nim pier-
cienie zabezpieczaj¹ce, któ-
rych monta¿ jest mo¿liwy jedy-
nie za pomoc¹ specjalnych
kleszczy. Nie nale¿y stosowaæ
u¿ywanych ju¿ piercieni zabez-
pieczaj¹cych i nale¿y unikaæ
nadmiernego ciskania, gdy¿
w przeciwnym razie mog¹ po-
wstaæ trwa³e odkszta³cenia.
Nieznacznie obracaj¹c pier-
cienie mo¿na stwierdziæ, czy
prawid³owo wskoczy³y one
w rowki. Uderzenia w piercie-
nie zabezpieczaj¹ce nale¿y wy-
konywaæ zawsze w kierunku
skoku t³oka.
Monta¿ sworznia zaciniêtego w g³ów-
ce korbowodu:
Otwór w g³ówce korbowodu musi byæ
mniejszy od rednicy sworznia
o 0,02÷0,04 mm. Korbowód nale¿y
nagrzaæ do temperatury 280-320°C
(nie nale¿y nagrzewaæ go nad otwartym p³omieniem!). W odpo-
wiednim urz¹dzeniu nale¿y wprowadziæ p³ynnie w g³ówkê korbo-
wodu zimny i wczeniej dobrze nasmarowany olejem sworzeñ.
54
WARSZTAT Obs³uga Techniczna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl