Odkryj i maksymalnie wykorzystaj ...

Odkryj i maksymalnie wykorzystaj potencjalne zdolno¶ci zarówno własne jak i swoich podopiecznych, MUZYKA, ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
,,Odkryj i maksymalnie wykorzystaj potencjalne zdolności zarówno własne jak i swoich podopiecznych\"Witold DobrołowiczDzisiejsze czasy niosą nowe wyzwanie przed pokoleniem, które dorasta i dojrzewaw środowisku otwartym, pluralistycznym i zmiennym. Jest to też środowisko konkurencyjne, promujące ludzi otwartych, pomysłowych, dynamicznych - ludzi twórczych. Współczesna szkoła powinna być szkołą twórczą, pobudzającą uczniów do myślenia i działania, otwartą dla zmian i rozwoju.W marcu 1996 roku w Bernie w Szwajcarii odbyło się międzynarodowe sympozjum, którego najważniejszym celem było wskazanie takich umiejętności, które będą umożliwiać człowiekowi sprawne funkcjonowanie w zmieniającym się niebywale szybko świecie.W większości krajów trwają prace nad wcieleniem w życie takich programów, które realizowałyby kształtowanie tych umiejętności. Znalazło to również wyraz w naszej reformie oświaty. W Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 15 lutego 1999r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, Dz. Urz. nr 14, ustalono umiejętności kluczowe czyli takie, które są niezbędne do skutecznego wypełnienia zadań związanych z nauką, pracą i powinnościami społecznymi. Składają się na nie umiejętności intelektualne i społeczne oraz biegłość praktyczna. Umiejętności te charakteryzują się dużym stopniem uniwersalności, mogą być wykorzystywane w wielu różnych sytuacjach życiowych, np. w samokształceniu, w pracy zawodowej, w życiu społecznym. Należą do nich:1. Umiejętność planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia sięKażdy człowiek, który się uczy, musi podejmować decyzje, na przykład: czego się nauczyć, jak wychwycić luki w swojej wiedzy, co uznać za najważniejsze w tekście i jak te fragmenty wyróżnić z całości materiału. Większość tego rodzaju decyzji w szkole tradycyjnej podejmuje nauczyciel, przekazuje je uczniowi i w ten sposób prowadzi go za rękę. Trafne podejmowanie takich decyzji to umiejętność, którą każdy uczeń powinien opanować, by w efekcie przejąć od nauczyciela możliwie największą część odpowiedzialności za własną naukę. Uczeń ma wiedzieć, co robi, na ile poprawnie i czy działanie zbliża go do celu. Ważne jest to, by uczeń władał umiejętnością planowania, organizowania, kontrolowania przebiegu i rezultatów pracy oraz opanował umiejętność uczenia się. Uczyć więc należy świadomego oraz odpowiedzialnego uczenia się.2. Umiejętność skutecznego komunikowania się w różnych sytuacjachCzłowiek coraz częściej musi korzystać z umiejętności skutecznego formułowaniai rozumienia komunikatu wyrażanego w różnych formach. Efektywne komunikowanie się polega na konstruowaniu i przekazywaniu komunikatu w taki sposób, aby jego treść zostały wiernie zrozumiane. Praca, sprawy publiczne i prywatne toczą się lepiej, jeśli umiemy porozumieć się co do zamiarów, potrzeb, jeśli potrafimy podzielić się wiedząz innymi.3. Umiejętność efektywnego współdziałania w grupieWspółczesny człowiek wykonuje coraz więcej prac wspólnie z innymi. Skład grup zmienia się, ale współpracować trzeba umieć z każdym. Zmieniają się role, bo raz organizuje się pracę grupy, a kiedy indziej jest się jej członkiem - trzeba umieć być przełożonym, partnerem i podwładnym. Praca w małych grupach na lekcji, nad realizacją wspólnego celu, przygotowuje do zadań społecznych i pracowniczych - uczy młodzież organizowania wspólnego wykonywania zadań i współpracy z innymi.4. Umiejętność rozwiązywania problemów w sposób twórczyCoraz częściej zaskakują nas nietypowe sprawy i trzeba się zdecydować na nietypowe postępowanie. Współczesny rynek pracy potrzebuje szczególnie ludzi myślącychi twórczych. Ważne jest, aby materiał nauczania maksymalnie wykorzystać do kształcenia aktywnej postawy ucznia w obliczu trudnych dla niego problemów.5. Umiejętność sprawnego posługiwania się technologią informacyjną (edytory, bazy danych, systemy łączności, programy edukacyjne, itp.).Komputer staje się narzędziem codziennym. Dzięki niemu mamy łatwy dostęp do ogromu informacji, potrzebnych do wykonania określonego zadania. W klasie odpowiednio oprogramowany komputer zrównuje pozycje nauczycieli i uczniów wobec wiedzy. Niezależnie, od zajęć służących opanowaniu umiejętności posługiwania się komputerem, trzeba prowadzić lekcje, na których wykorzystuje się komputer do celów wypływającychz obowiązującego materiału nauczania danego przedmiotu, czyli uczyć celowego gromadzenia i przetwarzania informacji.Ocenianie umiejętności kluczowych jest głównym źródłem informacji i motywacjiw planowaniu rozwoju umiejętności kluczowych uczniów. Do oceny umiejętności kluczowych potrzebne jest opisanie wyróżniających je cech. Należy określić, jakiego rodzaju zachowań i wyników oczekujemy od ucznia, aby móc zaobserwować jego zdolność do stosowania kluczowych kompetencji. Następnie trzeba zdefiniować różne poziomy doskonałości tych kompetencji i określić wskaźniki, które dowodziłyby osiągnięcia określonego poziomu. Złożoność treści ma bezpośredni wpływ na poziom stosowania kompetencji kluczowych.1. W planowaniu programu nauczania winno się przenosić punkt ciężkości z obszaru wiedzy na działania związane z opanowaniem istoty przedmiotu nauczania. W miejsce „zaliczania” wykuwanych regułek i twierdzeń, centralnymi sprawami powinno stawać się uogólnienie, abstrahowanie, symbolizowanie, stawianie hipotez. Ważne jest, by rozwijaću uczniów umiejętność mówienia, pisania i czytania ze zrozumieniem, niż to, jaki tekst wykorzystuje się do ćwiczenia. Należałoby przekształcić programy, zwracając większą uwagę nie na wiedzę, ale na działania związane z przedmiotem np. w nauce języka ojczystego kluczowym obszarem zainteresowania staje się raczej pisanie, czytaniei mówienie niż to, jaki tekst wykorzystuje się do ćwiczenia. Takie podejście wprowadza równowagę pomiędzy przyswajaniem a wykorzystywaniem wiedzy.2. Styl pracy uczniów musi zapewnić im prawo do popełniania błędów i pomyłek, bowiem negatywne egzekwowanie tychże błędów może powodować niechęć uczniów do działania, do samodzielnej, spontanicznej aktywności. Kompetencje kluczowe uczniowie mogą posiąść, wyłącznie wykonując zadania całkowicie samodzielnie. Tak zwane „wskazówki” w istocie uniemożliwiają prawdziwe uczenie się. Nowa rola nauczyciela jest znacznie trudniejsza od dotychczasowej: odpowiadają oni za prawidłowe postawienie zadaniai nakłonienie uczniów do refleksji po jego wykonaniu.3. Organizowanie pracy zespołowej umożliwia spełnianie przez poszczególnych uczniów ról społecznych, kształtując przy tym ich umiejętność współpracy i komunikowania się. Należy uczniów pobudzać do aktywnego uczestnictwa w dyskusjach, do wyrażania własnych opinii, do poszukiwania i zawierania kompromisów oraz do podejmowania decyzji. Przydzielanie uczniom w sposób celowy zadań, powierzanie im najwłaściwszych dla nich ról, zgodnie z ich predyspozycjami, sprzyjać powinno nie tylko ich samorealizacji, lecz równocześnie efektywności pracy zespołowej. Każde zadanie grupowe powinno się zaczynać od uświadomienia sobie swojej roli w zespole. Jeśli nauczyciel po wykonaniu zadania pyta nie tylko o wynik, ale także o sposób pracy, uczniowie przyzwyczajają się do myślenia o procesie własnego uczenia się.4. Rola nauczyciela w nowej szkole to misja powiernika i duchowego przewodnika uczniów. Oznacza ona pomaganie uczniom w osiąganiu celów przez nich założonych, wspieranie, ułatwianie rozwoju wychowankom (czyli zasada facylitacji). Polega m.in. na niezwykle umiejętnym zadaniu uczniom problemu do rozwiązania, a potem skłonieniu ich do wyciągnięcia wniosków dotyczących ich własnej pracy. Na lekcjach nauczyciel może wprowadzić zawierającą problem sytuację i pozostawić ucznia samego, aby mocował się z nią, aby popełniał błędy i aby na koniec zrozumiał, że popełnianie błędów jest nieuniknione, że \"bycie w kropce\" nie jest dyshonorem. Tradycyjny styl nauczania opiera się na modelu „dobrego pasterza”. Nauczyciel stara się przedstawić jasno postawione problemy i dobrze objaśnione przykłady. To jednak nie daje uczniom szansy na rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów. Nauczyciele powinni unikać dawania uczniom wskazówek i przestróg wówczas gdy samodzielnie dochodzą do rozwiązań określonych zagadnień, problemów. Służy to kształceniu ludzi przedsiębiorczych, z inicjatywą, kreatywnych, posiadających dużą pewność siebie.5. Nauczyciel powinien oddziaływać na dzieci i młodzież wpływem osobistym. Traktowanie uczniów z powagą i szacunkiem, wsłuchiwanie się w słowa wypowiedziane podczas rozmów, odpowiedzi i dyskusji to okazja do kształtowania ich umiejętności komunikacji. Rozwijaniu chęci i zdolności uczniów do współpracy z innymi służyć powinno współdziałanie z nimi, wspieranie ich w trudnych chwilach, unikanie natrętnego pouczania, moralizowania.6. Podstawowym pojęciem przy nauczaniu umiejętności kluczowych jest integracja. Programy nauczania muszą być pisane w taki sposób, by treści przedmiotowe były nierozerwalnie splecione z umiejętnościami kluczowymi i nauczane jednocześnie.W procesie dydaktycznym uczniowie powinni pełnić rolę poszukującą, rolę badaczy, rozwiązywać problemy w oparciu o samodzielnie sporządzone projekty. Uczniowie świadomie powinni koncentrować się zarówno na treści, jak i na procesie pracy. Istnieje także potrzeba nauczenia ich sposobów pokazywania, opisywania, dokumentowania tego, co zrobili. Mogą na przykład badać skład powietrza w taki sposób, aby swoje odkrycia odpowiednio przedstawić klasie pod koniec zajęć. Należy również wzbogacać źródła informacji szkolnych, bowiem ważne jest, by uczniowie posiedli umiejętność dokonywania selekcji źródeł informacji. Wszelakiej wiedzy o świecie dostarczać musi uczniom bogata oferta środków i form, np. różnorodna literatura fachowa,... [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl