odp biologia a2

odp biologia a2, Materiały, Arkusze Maturalne, Biologia, 2005

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II
Zasady oceniania:
- Za rozwiązanie zadań z arkusza II można uzyskać maksymalnie 50 punktów.
- Model odpowiedzi uwzględnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest ścisłym wzorcem sformułowania (poza odpowiedziami
jednowyrazowymi i do zadań zamkniętych).
- Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.
- Za zadania otwarte, za które można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną.
- Za zadania otwarte, za które można przyznać więcej niż jeden punkt, przyznaje się tyle punktów, ile prawidłowych elementów
odpowiedzi (zgodnie z wyszczególnieniem w kluczu) przedstawił zdający.
- Jeżeli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika to z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych
odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu.
- Jeżeli podane w odpowiedzi informacje świadczą o zupełnym braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczają udzielonej
prawidłowej odpowiedzi, odpowiedź taką należy ocenić na zero punktów.
Numer
zadania
Oczekiwana odpowiedź
Maksymalna
punktacja za
zadanie
Uwagi
28. Przykład tabeli:
Podział
polisacharydów
Przykłady
polisacharydów
Występowanie polisacharydów w organizmach żywych
Tabela może mieć inny układ
kolumn (np. zaczynać się od
rodzajów polisacharydów)
ściany komórkowe komórek roślinnych / niektórych grzybów i
protistów .
celuloza
Strukturalne
występuje w ścianach komórkowych komórek (większości)grzybów
/ buduje szkielety zewnętrzne stawonogów.
chityna
3
Zapasowe
glikogen występuje w komórkach grzybów / narządach zwierząt / wątroba.
Za prawidłowe sklasyfikowanie w tabeli na polisacharydy strukturalne (celuloza, chityna) i zapasowe
(skrobia, glikogen) - 1 pkt
Za prawidłowe podanie w tabeli dwóch miejsc występowania - 1 pkt
Za prawidłowe podanie w tabeli czterech miejsc występowania - 2 pkt
skrobia
występuje w komórkach (strukturach) roślin / bulwa ziemniaka.
29. A. – 1 pkt
1
30. Za każdą dobrze oznaczoną fazę - po 1 pkt
G2 – 1n, 2c, - 1 pkt
M – 1n, 1c. – 1 pkt
2
31. Za podanie nazwy - fosforylacja substratowa – 1 pkt
1
32. a) Za ustalenie miejsc zachodzenia wymienionych procesów – 1 pkt
- Chloroplast – procesy anaboliczne, mitochondrium – procesy kataboliczne.
b) Za poprawne wyjaśnienie – 1 pkt
Przykład wyjaśnienia:
- Chloroplasty i mitochondria zaopatrują komórkę w metabolity i/lub ATP.
- Produkty jednego z organelli są substratami drugiego / samowystarczalność energetyczna komórki.
2
33. Za poprawnie wyjaśnioną zależność – 1 pkt
Przykład wyjaśnienia:
- Im lepiej jest rozwinięta siateczka śródplazmatyczna szorstka, tym więcej jest produkowanego białka.
- Obfitość siateczki śródplazmatycznej szorstkiej wzmaga syntezę białek (enzymów).
1
34. Za każdą z dwóch prawidłowo wymienioną funkcję – po 1 pkt
Przykłady funkcji wakuol:
- Utrzymują komórkę w stanie uwodnienia (odpowiadają za turgor komórki).
- Magazynują zbędne produkty przemiany materii (glikozydy, alkaloidy, garbniki, kwasy organiczne).
- Magazynują materiały zapasowe (białka w postaci ziaren aleuronowych, cukry, tłuszcze).
- Znajdują się w nich barwniki - antocjany i flawony – nadające barwę kwiatom, owocom, liściom.
- Znajdują się w nich enzymy hydrolityczne upodabniające wakuole do lizosomów.
- Wakuole zawierają enzymy hydrolityczne (trawiące), dzięki czemu uczestniczą w rozkładzie białek i
kwasów nukleinowych.
Nie uznajemy magazynowania
skrobi w wakuolach, wydzielania
wody.
2
35. Za każdą z dwóch poprawnie podanych zależności - po 1 pkt
Przykład zależności:
- Chloroplasty w komórkach skórki rośliny wodnej ułatwiają fotosyntezę w środowisku wodnym
(światło o małym natężeniu, rozproszone).
- Brak aparatów szparkowych - środowisko wodne zapewnia roślinie stałą wilgotność (roślina nie musi
oszczędzać wody).
- Cienka kutykula w obu warstwach skórki – ułatwia gospodarkę wodą i solami mineralnymi.
2
36. Za każdą z dwóch poprawnie sformułowanych zalet – po 1 pkt
Przykładowe zalety strtegii:
- Wirusy działające wolno mają większe szanse na zaatakowanie nowego (i kolejnych) gospodarza i
wykorzystanie go.
- Stykając się z organizmami różnych gospodarzy wirusy mają większe szanse zdobycie przystosowań
na drodze mutacji (doboru naturalnego, selekcji).
ֿ Włączanie materiału genetycznego wirusa do materiału genetycznego gospodarza pozwala na jego
powielanie i stanowi ochronę przed zniszczeniem.
ֿ Powolne działanie wirusa wydłuża czas choroby, dając szansę na wynalezienie leków, które je
zwalczą.
ֿ Powolne działanie wirusa wydłuża życie chorego człowieka, a jest ono przecież nadrzędną wartością.
ֿ Na początku człowiek nie ma żadnych objawów i nie cierpi.
2
37. Za poprawnie podany wpływ bakterii – 1 pkt
Przykład odpowiedzi:
- Proces ten powoduje zakwaszenie gleby.
- Powstają jony SO
4
2-
Za podanie konsekwencji – 1 pkt
Przykład odpowiedzi:
- Konsekwencją zakwaszenia jest zubożenie świata roślinnego na tym terenie.
- Na glebie kwaśnej mogą rozwijać się rośliny kwasolubne.
- Tworzą się siarczany potrzebne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin.
2
38. Za wskazanie sposobu działania leku – 1 pkt
Przykład odpowiedzi:
- Lek powinien blokować działanie białek gronkowca służących do uwalniania żelaza z erytrocytów.
- Lek może blokować ekspresję genów białek gronkowca.
Za określenie efektów działania leku – 1 pkt
Przykład odpowiedzi:
- które to działanie przerwie dostarczanie żelaza do komórki gronkowca / zaburzenie metabolizmu /, co
spowoduje unieszkodliwienie bakterii – 1 pkt
LUB:
- Za podanie każdego dwóch sposobów mechanizmów działania leku – po 1 pkt
2
39. Za każde z dwóch logicznych wyjaśnień – po 1 pkt
Przykłady wyjaśnień:
a) Dzięki temu, że tworzą się kępy mchów, ułatwia to utrzymać wodę między roślinami.(Ułatwia to
pobieranie wody przez listki)
b) Dzięki bezpośredniej bliskości gametangiów ♀ i ♂ ułatwione jest zaplemnienie (zapłodnienie,
przeniesienie plemników przez wodę do rodni). – 1 pkt
2
40. Za podanie prawidłowej nazwy organu – 1 pkt
Modyfikacji uległy łodygi (bulwa ziemniaka i kłącze kosaćca).
Za poprawne wyjaśnienie – 1 pkt
Przykłady wyjaśnień:
- Gromadzą materiały (substancje) zapasowe (węglowodany) (zużywane
do budowy wzrostu i rozwoju tych roślin).
- Obydwie łodygi ułatwiają wegetatywne rozmnażanie się tych roślin.
- Kłącze kosaćca pozwala na lepsze umocowanie rośliny w glebie.
- Są organami przetrwalnikowymi.
2
41. Za podanie nazwy - symetria promienista. – 1 pkt
Za poprawne uzasadnienie – 1 pkt
Przykład uzasadnienia:
- Ukwiał jest zwierzęciem osiadłym, które musi odbierać bodźce ze wszystkich kierunków (nie może
zmienić swojego położenia).
- Symetria promienista ułatwia ukwiałowi (jako zwierzęciu osiadłemu) zdobywanie pokarmu i obronę.
2
Nie uznaje się znaczenia symetrii
promienistej w rozmnażaniu i
regeneracji.
42. Za każde z dwóch poprawnych wyjaśnień – po 1 pkt
Przykłady odpowiedzi:
- Gruczoły ślinowe produkują ślinę zawierającą substancję, która przeciwdziała krzepnięciu krwi /
Gruczoły ślinowe produkują ślinę zawierającą hirudinę.
- Duże kieszeniowate wole ułatwia magazynowanie krwi (zmieszana z hirudiną długo zachowuje
świeżość – nie krzepnie).
2
43. Za wskazanie źródeł wodoru – 1 pkt
- Źródłem wodoru w procesie fotosyntezy roślin zielonych jest woda, a w procesie fotosyntezy
purpurowych bakterii siarkowych – siarkowodór.
Za poprawne wyjaśnienie – 1 pkt
Przykłady odpowiedzi:
- Różnica źródeł wynika z tego, że fotosynteza roślin zielonych zachodzi w warunkach tlenowych, a
wymienione bakterie są beztlenowcami - w ich otoczeniu jest dostępny H
2
S.
- Organizmy te żyją w różnych środowiskach ( tlenowe , beztlenowe).
2
44. Za prawidłowe uzupełnienie każdej z dwóch luk schematu – 1 pkt
Lewa strona schematu – niski poziom ATP; prawa strona schematu – wysoki poziom ATP.
1
45. Za właściwy wybór krzywej - krzywa A – 1 pkt
Za poprawne uzasadnienie – 1 pkt
Przykład uzasadnienia:
- Ponieważ organizmy stenotermiczne są to takie organizmy, które wykazują wąski zakres tolerancji na
temperaturę (których aktywność przypada na znacznie węższy zakres temperatur).
2
46. Za prawidłowo sformułowany problem badawczy – 1 pkt
Problem badawczy - przykłady:
- W jaki sposób samce konika polnego wabią samice (w okresie godowym)?
- Wrażliwość samic konika polnego na dźwięki wydawane przez samca.
- Czy samice konika polnego bardziej reagują na widok samca czy na jego głos?
- Badanie zachowań godowych koników polnych.
1
47. Za prawidłowo sformułowany wniosek – 1 pkt
Przykład wniosku:
- Bez względu na położenie gałązki, pędy zawsze wykazują geotropizm ujemny, a korzenie –
geotropizm dodatni.
- Bez względu na położenie gałązki pędy i korzenie rosną w swoim naturalnym kierunku - pędy w górę
a korzenie w dół
1
48. Za każdą z dwóch prawidłowo podaną sytuację wraz z uzasadnieniem – po 1 pkt
Przykłady sytuacji:
- Wykrycie przestępcy – możliwość sprawiedliwego ukarania.
- Uniewinnienie (oczyszczenie z zarzutów) niewinnie oskarżonych – rehabilitacja społeczna.
- Ustalenie tożsamości osób zaginionych, pozbawionych pamięci – odnajdywanie rodzin.
- Ustalenie tożsamości osób znalezionych martwych: ofiar działań wojennych, zamachów
2
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl