Odroczony podatek hodowy

Odroczony podatek hodowy, Rachunkowość Finanse Księgowość

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Odroczony podatek dochodowy
1.1. Ustalanie odroczonego podatku dochodowego
Zasady ustalania odroczonego podatku dochodowego regulują przepisy art. 37 ust. 1-10 ustawy z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223; ostatnia zmiana w Dz. U. nr 165, poz. 1316).
Korzystając z regulacji określonych w art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości, jednostki mogą - w sprawach
nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości m.in. w zakresie ustalania
odroczonego podatku dochodowego - stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów
Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki mogą stosować MSR. W przypadku
ustalania odroczonego podatku dochodowego jednostki mogą korzystać z Krajowego Standardu Rachunkowości (KSR)
nr 2 "Podatek dochodowy"
1
, wydanego przez Komitet Standardów Rachunkowości. Określa on zasady dotyczące
ujmowania, wyceny i prezentacji naleŜności i zobowiązań z tytułu podatku dochodowego oraz aktywów i rezerw
dotyczących odroczonego podatku dochodowego, a takŜe zasad ujawniania informacji ich dotyczących w sprawozdaniu
finansowym.
Standard ten opublikowany został w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z 2004 r. nr 13, poz. 132, jako załącznik
do Uchwały nr 5/04 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 14.09.2004 r. w sprawie przyjęcia krajowego standardu
rachunkowości nr 2 „Podatek dochodowy”.
Odroczony podatek dochodowy ustalają wyłącznie osoby prawne, prowadzące działalność gospodarczą i będące
podatnikami podatku dochodowego, tj. jednostki sporządzające roczne zeznanie podatkowe CIT-8, których sprawozdania
finansowe podlegają obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl przepisów art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Odstąpić od ustalania odroczonego podatku dochodowego mogą pozostałe jednostki (osoby prawne, których
sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania), jeŜeli nie wpłynie to istotnie na ich sytuację majątkową
i finansową oraz kształtowanie się wyniku finansowego. Decyzja o rezygnacji z ustalania odroczonego podatku
dochodowego powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę
do stosowania zasady (politykę) rachunkowości.
Obowiązek ustalania odroczonego podatku dochodowego wynika z rozbieŜności między przepisami o rachunkowości
a przepisami o podatku dochodowym.
Do ujęcia w księgach rachunkowych i wykazania w sprawozdaniu finansowym odroczonego podatku dochodowego
stosuje się tzw. podejście bilansowe, które polega na zestawieniu wartości bilansowej (księgowej) i podatkowej
składników aktywów oraz pasywów, a następnie wyprowadzeniu zachodzących między nimi róŜnic przejściowych, które
mają charakter aktywów lub rezerw.
1.2. RóŜnice przejściowe między wartością bilansową i wartością podatkową aktywów i pasywów
W związku z przejściowymi róŜnicami między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów
a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową moŜliwą do odliczenia w przyszłości, jednostki zobowiązane są
do utworzenia rezerwy i ustalenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, którego są podatnikami. Z
powstaniem róŜnic przejściowych mamy do czynienia wówczas, gdy zarówno zgodnie z przepisami o rachunkowości, jak
i o podatku dochodowym wpływają one w tej samej wysokości zarówno na wynik finansowy brutto, jak i na podstawę
opodatkowania, lecz następuje to w róŜnych okresach sprawozdawczych.
RóŜnice między wartością podatkową i bilansową (księgową) składników aktywów i pasywów mające charakter róŜnic
przejściowych - z punktu widzenia skutków, jakie wywierają na rozliczenia podatkowe - dzielą się na:
·
dodatnie róŜnice przejściowe, które - w sytuacji, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub składnik
pasywów spłacony (rozliczony) - spowodują w przyszłości zwiększenie podstawy opodatkowania,
ujemne róŜnice przejściowe, które - w sytuacji, gdy składnik aktywów (jego wartość bilansowa) zostanie
zrealizowany lub składnik pasywów spłacony (rozliczony) - spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy
opodatkowania.
___________________________
1
·
RóŜnice przejściowe powstające przy stosowaniu metody bilansowej moŜna zatem scharakteryzować następująco:
1) powstające w składnikach aktywów:
a) dodatnie - jeśli ich wartość bilansowa (wb) przewyŜsza wartość podatkową (wp): wb > wp,
b) ujemne - jeśli ich wartość bilansowa jest niŜsza od wartości podatkowej: wb < wp,
2) powstające w składnikach pasywów:
a) dodatnie - jeśli ich wartość bilansowa jest niŜsza od wartości podatkowej (przypadki sporadyczne): wb < wp,
b) ujemne - jeśli ich wartość bilansowa jest wyŜsza od wartości podatkowej: wb > wp.
PowyŜsze oznacza, iŜ wysokość aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego zaleŜy od:
wysokości i znaku kwoty róŜnic przejściowych (ujemne lub dodatnie),
stawek podatku dochodowego, jakie będą obowiązywały w latach, w których według przewidywań nastąpi
rozliczenie aktywów i rezerw i w których wpłyną one na zwiększenie lub zmniejszenie podstawy opodatkowania.
Podkreślić naleŜy, iŜ odroczonego podatku dochodowego nie tworzy się na róŜnice trwałe między wartością bilansową
a wartością podatkową składników aktywów i pasywów. RóŜnice trwałe są to bowiem róŜnice, które nigdy nie zostaną
rozliczone. Dotyczą one aktywów lub pasywów (głównie zobowiązań), których realizacja lub rozliczenie nie jest -
w myśl przepisów podatkowych - uznawana za koszty lub przychody podatkowe, a tym samym nie wpływa na podstawę
opodatkowania. Do róŜnic trwałych zaliczyć moŜna m.in.: amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych nieuznawaną w całości lub części podatkowo (np. amortyzację od środków trwałych sfinansowanych dotacją),
zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki, kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, koszty
egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań.
Ustawa o rachunkowości w art. 37 ust. 2 i 3 definiuje wartość podatkową aktywów i pasywów. Wartością podatkową
aktywów jest kwota, która wpływa na pomniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania
z nich, w sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych. JeŜeli uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu
określonych aktywów nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, wówczas wartością
podatkową aktywów jest ich wartość księgowa. Z kolei za wartość podatkową pasywów uwaŜa się ich wartość księgową
pomniejszoną o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku dochodowego.
1.3. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Przez aktywa - zgodnie z definicją określoną w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości - naleŜy rozumieć
kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych
zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Korzyści te powstaną poprzez
realizację aktywu, tj. jego sprzedaŜ lub uŜywanie, w wyniku czego powstaną przychody.
Do składników aktywów zalicza się takŜe aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Ustala się je w wysokości
kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi róŜnicami
przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty
podatkowej moŜliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostroŜności.
Jak juŜ wskazano, ujemne róŜnice przejściowe powstają, gdy wartość podatkowa aktywów jest wyŜsza od ich wartości
księgowej lub gdy wartość księgowa zobowiązań przewyŜsza ich wartość podatkową. Są to więc róŜnice, które będą
podlegały potrąceniu od dochodu podlegającemu opodatkowaniu. Mogą one wystąpić zarówno w aktywach, jak
i pasywach.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego obejmują równieŜ podatek od straty podatkowej, którą moŜna
będzie odliczyć od dochodów podatkowych uzyskanych w ciągu 5 kolejnych lat następujących od daty jej poniesienia
(nie więcej jednak niŜ połowę straty w jednym roku), przy uwzględnieniu zasady ostroŜności.
NaleŜy pamiętać, iŜ aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem
(funduszem) własnym, odnosi się równieŜ na kapitał (fundusz) własny (art. 37 ust. 9 ustawy o rachunkowości).
·
·
Wysokość aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku
dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego (w roku 2009 stawka ta wynosi 19%).
Ustalanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego i ich ewidencję przedstawiamy na przykładach.
Przykład 1
W związku z planowanym zaniechaniem części produkcji, jednostka dokonała - na dzień bilansowy - odpisu
aktualizującego wartość środków trwałych (maszyn produkcyjnych) o wartości początkowej 500.000 zł, do poziomu ceny
sprzedaŜy netto, która stanowi kwotę 300.000 zł.
1. Wartość bilansowa = wartość początkowa - odpis aktualizujący:
500.000 zł - 200.000 zł = 300.000 zł.
2. Wartość podatkowa = 500.000 zł.
3. Ustalenie kwoty i charakteru róŜnicy:
wartość bilansowa (300.000 zł) < wartość podatkowa (500.000 zł),
ujemna róŜnica przejściowa w wysokości 200.000 zł.
4. Ustalenie kwoty i charakteru podatku odroczonego:
W związku z powstaniem ujemnej róŜnicy przejściowej naleŜy utworzyć aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego w wysokości: 200.000 zł x 19% = 38.000 zł.
Ewidencja księgowa operacji odzwierciedlających utworzenie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
przedstawia się następująco:
1. Odpis aktualizujący środki trwałe: 200.000 zł
2. Ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego: 38.000 zł
Przykład 2
W 2009 r. spółka akcyjna wykazała wynik finansowy brutto (stratę) w wysokości 500.000 zł. Podstawa opodatkowania
róŜniła się od wyniku finansowego ustalonego dla celów bilansowych z tytułu wzrostu zarówno dodatnich róŜnic
przejściowych (w wysokości 50.000 zł), jak i ujemnych róŜnic przejściowych (w wysokości 70.000 zł). Jednostka nie
kompensuje aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
1. Ustalenie podstawy opodatkowania - 480.000 zł, obliczonej następująco:
Wynik finansowy brutto:
- 500.000 zł
Dodatnie róŜnice przejściowe:
- 50.000 zł
Ujemne róŜnice przejściowe:
+ 70.000 zł
2. Ustalenie wysokości rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego:
50.000 zł x 19% = 9.500 zł (od dodatnich róŜnic przejściowych).
3. Ustalenie wysokości aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego:
a) 70.000 zł x 19% = 13.300 zł (od ujemnych
róŜnic przejściowych),
b) 480.000 zł x 19% = 91.200 zł (od straty podatkowej).
Księgowania:
Przedstawiona ewidencja dotycząca odroczonego podatku dochodowego jest moŜliwa w sytuacji, gdy istnieje
prawdopodobieństwo, Ŝe w przyszłości jednostka osiągnie dochód podatkowy w takiej wysokości, Ŝe moŜliwe będzie
odliczenie strat podatkowych. NaleŜy jednak pamiętać, iŜ w razie występowania straty podatkowej rozwaŜenia wymaga
celowość wykazywania aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Ustawa o rachunkowości w przepisach
art. 37 ust. 4 stanowi bowiem, Ŝe aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu
zasady ostroŜności. Oznacza to, Ŝe naleŜy ustalać aktywa z powyŜszego tytułu wówczas, gdy ich wykorzystanie
(realizacja) jest prawdopodobne. Przepisy podatkowe przewidują moŜliwość rozliczenia straty podatkowej w okresie 5
lat, w dowolnym roku (latach), z tym Ŝe w jednym roku odpis nie moŜe być wyŜszy niŜ 50% straty. A zatem, w celu
podjęcia przez jednostkę decyzji w sprawie ustalania i wykazywania aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego, uzasadnioną prawem potrącania straty, naleŜy dysponować przekonywującymi przesłankami
wskazującymi na to, Ŝe w przyszłości będzie moŜliwe osiągnięcie na tyle wysokich dochodów do opodatkowania, Ŝe
w pełni zostanie rozliczona strata podatkowa.
W przypadku wystąpienia trwałej utraty wartości aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego naleŜy dokonać -
w cięŜar pozostałych kosztów operacyjnych - odpowiedniego odpisu aktualizującego ich wartość.
Zapisy księgowe dotyczące trwałej utraty wartości aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego są następujące:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 65-1 "Odpisy aktualizujące wartość aktywów z tytułu
odroczonego podatku dochodowego".
Odpisu aktualizującego dokonuje się od ogólnej kwoty aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, nie zaś od
kaŜdej pozycji aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
JeŜeli uprzednio ustalono, ujęto w księgach rachunkowych i wykazano w sprawozdaniu finansowym odpisy aktualizujące
wartość aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, a wskutek zmian szacunków potrącenie ujemnych róŜnic
przejściowych lub odliczenie strat podatkowych przy ustaleniu podstawy opodatkowania w przyszłości stało się
prawdopodobne, to odpowiednio zmniejsza się odpisy aktualizujące wartość aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego, zapisem:
- Wn konto 65-1 "Odpisy aktualizujące wartość aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego",
- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".
1.4. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazuje się jako zobowiązania i rezerwy na zobowiązania. Przez
zobowiązania - zgodnie z definicją określoną w art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy o rachunkowości - rozumie się wynikający
z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują
wykorzystanie juŜ posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Zobowiązania, których termin wymagalności lub
kwota nie są pewne - to rezerwy w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy o rachunkowości. Do rezerw - wykazywanych
w sprawozdaniu finansowym jako długoterminowe - zalicza się w szczególności rezerwę z tytułu odroczonego podatku
dochodowego. Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku
dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich róŜnic przejściowych, to jest
róŜnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.
Utworzenie rezerwy na odroczony podatek podlega ujęciu w ewidencji księgowej jednostki następującym zapisem:
- Wn konto 87 "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciąŜenia wyniku finansowego",
- Ma konto 83-0 "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego".
W szczególnych okolicznościach utworzenie rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego odnosi się na kapitał
(fundusz) własny (art. 37 ust. 9 ustawy o rachunkowości). Dotyczy to głównie operacji związanych z wyceną aktywów
finansowych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŜy w wartości godziwej, wyŜszej niŜ cena nabycia, a takŜe
operacji związanych z wyceną nieruchomości inwestycyjnych w wartości godziwej.
Wysokość rezerwy - podobnie jak aktywów - z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu
stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego (w roku 2009 stawka ta
wynosi 19%).
Ustalanie rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego rozliczanych z kapitałem własnym (kapitałem z aktualizacji
wyceny) i ich ewidencję przedstawiamy na przykładzie.
Przykład 1
W ewidencji księgowej spółki akcyjnej figurują nieruchomości inwestycyjne (budynki biurowe) wyceniane - zgodnie
z przyjętymi do stosowania zasadami (polityką) rachunkowości - w wartości godziwej (ustalonej przez rzeczoznawcę).
Wartość początkowa tych nieruchomości wynosi 900.000 zł. W związku ze wzrostem w bieŜącym roku cen
nieruchomości i na podstawie wyceny przeprowadzonej przez rzeczoznawcę majątkowego nastąpiło przeszacowanie
nieruchomości do aktualnej wartości rynkowej, tj. kwoty 1.100.000 zł.
1. Wartość podatkowa = 900.000 zł.
2. Wartość bilansowa = 1.100.000 zł.
3. Ustalenie kwoty i charakteru róŜnicy:
wartość podatkowa (900.000 zł) < wartość bilansowa (1.100.000 zł),
dodatnia róŜnica przejściowa w wysokości 200.000 zł.
4. Ustalenie kwoty i charakteru podatku odroczonego:
W związku z powstaniem dodatniej róŜnicy przejściowej, naleŜy utworzyć rezerwę z tytułu odroczonego podatku
dochodowego w wysokości: 200.000 zł x 19% = 38.000 zł.
Opis operacji:
1. Odpis aktualizujący nieruchomości inwestycyjne: 200.000 zł
2. Utworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego: 38.000 zł
Księgowania:
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl