Filozofia jest sztuką życia. Cyceron

Obiektyw w aparacie foto

Obiektyw w aparacie foto, FOTOGRAFIA, PORADY

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
Obiektyw w aparacie fotograficznym
Na początek tego rozdziału zadam zagadkę:, czym będą się różniły zdjęcia wykonane w tym
samym czasie, w tym samym miejscu, przy tych samych parametrach ekspozycji, tym samym
obiektywem za pomocą dwóch aparatów, najdroższego, z Canonów EOS-a 1V (ok.10.000 zł) i
najtańszego, EOS-a 3000 (ok.700 zł), odpowiedź - niczym. Korpus aparatu ma zmierzyć światło i
jego migawka ma właściwie odliczyć czas potrzebny do naświetlenia zdjęcia, jakość zdjęcia, jego
ostrość, nasycenie, kolorystyka zależy od obiektywu i przede wszystkim od obiektywu.
Mówiąc o obiektywie, wymieniamy jego podstawowe parametry:
-ogniskowa
-
jasność
-
dystorsja
-
winietowanie
-
minimalna odległość przedmiotowa
-
zakres przysłon
-
średnica gwintu filtra
-
wymiary (długość, szerokość , ciężar)
OGNISKOWA
Obiektywy ze względu na ogniskową można podzielić na krótkoogniskowe (szerokokątne),
standardowe oraz długoogniskowe (teleobiektywy).
Obiektyw standardowy
Za obiektyw standardowy uważa się taki, którego ogniskowa zbliżona jest do długości przekątnej
formatu zdjęcia, dla aparatów małoobrazkowych o formacie zdjęcia 24 x 36 mm - standardowym
jest obiektyw o ogniskowej ok. 50 mm. Natomiast przy współcześnie bardzo popularnych
obiektywach zmiennoogniskowych za standardowy uważa się obiektyw, którego zakres
ogniskowania wynosi 28 - 80 mm. Dla porównania - ludzkie oko widzi tak jak obiektyw o
ogniskowej 70 mm.
Obiektyw szerokokątny
Obiektywy o ogniskowej 35 mm i mniejszej uważa się za obiektywy szerokokątne. Obiektywy o
ogniskowej 15 mm i mniejszej noszą nazwę "rybie oko" (fish eye) od rodzaju zniekształceń,
które oddają na zdjęciu. Właśnie zniekształcenia są największą zmorą fotografów używających
obiektywów szerokokątnych. Jeśli wykonujemy zdjęcia krajobrazu można nie zauważyć
zniekształceń, do portretów lepiej obiektywu mniejszego niż 50 mm nie używać, przy
architekturze łatwo uzyskamy (niezamierzony) efekt walących się murów. Powstający, gdy
fotografujemy przy małej odległości od obiektu, wtedy, linie równoległe znajdujące się z boku
kadru, zaczynają się u góry zbliżać do siebie, co przy fotografowaniu budynków daje niezbyt
ciekawy efekt. Trudno jest walczyć z tego typu zniekształceniami, najlepiej wykonać zdjęcie z
połowy wysokości budynku, przerysowanie będzie wtedy najmniejsze, można też zasłonić brzegi
klatki np. znajdującymi się bliżej krzakami, ściany nadal będą pochylone, lecz trudniej będzie to
zauważyć. Najlepszym rozwiązaniem jest użycie specjalnego obiektywu posiadającego możliwość
przesunięcia osi optycznej, czyli w efekcie korekcji zbieżności linii tzw. "Shift", obiektywy takie są
niestety drogie. Jeśli już nic nie możemy zrobić, aby wyeliminować zbieżność linii lepiej jest
2
przerysować niepożądany efekt i wmawiać wszystkim, że jest to zdjęcie artystyczne i właśnie
taki był nasz zamysł.
Na zdjęciach wykonanych obiektywem
szerokokątnym można uzyskać dużą głębię
ostrości.
Szeroki kąt widzenia obiektywu powoduje duży udział nieba na odbitkach. Zdjęcie tak wykonane
sprawia wrażenie pocztówki a nawet można zarzucić mu kiczowatość.
Obiektywy szerokokątne są bardzo przydatne, ponieważ dzięki nim można ująć na zdjęciu nawet
dość duży obiekt. Natomiast ich wadą jest to, że przy małej odległości linie równoległe
znajdujące się z boku kadru, zaczynają się u góry zbliżać do siebie, co przy fotografowaniu
budynków daje efekt walących się ścian.
Obiektyw 28 mm, wyraźnie widoczne pochylenie
obu wież.
Ten sam obiektyw, to samo miejsce, wysoka
wieża została umieszczona po środku kadru,
obiektyw skierowany w dół, zdjęcie choć nie
obejmuje całego budynku wygląda dużo lepiej.
Teleobiektyw
Są to obiektywy, których ogniskowa wynosi więcej niż 80 mm. W zależności od zastosowania
używa się różnych długości: 80 - 125 mm do portretu, 100 - 200 mm do reportażu i od 300 mm
do zdjęć przyrodniczych i sportowych. Ostatnio obiektywy o ogniskowych 300 mm stały się na
tyle dostępne, że często można spotkać je w torbie zaawansowanego amatora, większe
ogniskowe 500 mm, 1000 mm, 1200 mm są niestety nadal potwornie drogie i praktycznie
używane wyłącznie przez zawodowców.
Przy wykonywaniu zdjęć obiektywami długoogniskowymi należy pamiętać o dużo większej niż
przy krótszych obiektywach możliwości poruszenia zdjęcia, spowodowanego przeniesieniem
drgania ręki na obiektyw. Z tego powodu czas otwarcia migawki musi być adekwatny do
3
długości ogniskowej. Tabelka poniżej przedstawia minimalne czasy otwarcia migawki dla
poszczególnych ogniskowych. Czasy te można wydłużyć, jeśli zwiększymy stabilność aparatu a
wykonujemy to poprzez:

powolne, równomierne naciskanie spustu;

wstrzymanie oddechu w trakcie zwalniania migawki;

oparcie się o drzewo, mur itp.
ogniskowa (mm) czas minimalny (s)
80
1/90
135
1/125
200
1/250
300
1/250
500
1/500
1000
1/1000
Jeśli fotografujemy przy wietrznej pogodzie czasy te trzeba jeszcze skrócić.
Przy dłuższych ogniskowych bez względu na użyty czas najlepiej wykonywać jest zdjęcia ze
statywu, wyzwalane zdalnie (za pomocą np. wężyka spustowego) ze wstępnym podniesieniem
lustra.
Istnieją obiektywy ze stabilizacją obrazu (Image Stabilization), czyli wyposażone w mechanizm
regulujący położenie soczewek tak by cały czas w trakcie otwarcia migawki korygować drgania
obiektywu. Pierwsza na sposób rozwiązania tego problemu wpadła firma Canon, opatentowała
ten pomysł z zastrzeżeniem wyłączności na 10 lat, teraz po upływie tego terminu dołączają do
niej inne firmy. Dzisiaj można spotkać także aparaty cyfrowe wyposażone w funkcję stabilizacji
obrazu, lecz jest to rozwiązane nie sprzętowo jak w klasycznych aparatach, lecz programowo.
Można używając ich (z włączona funkcją IS) wykonywać zdjęcia z ręki wykorzystując dużo
dłuższe czasy niż przy klasycznych obiektywach (np. 1/15 s przy ogniskowej 135 mm) i uzyskać
poprawne zdjęcia, niestety okupione jest to zauważalnym pogorszeniem jakości zdjęć.
Teleobiektyw jest wprost niezastąpiony przy wykonywaniu zdjęć zwierząt.
Ogniskowa 300 mm, czas 90 s, przesłona 8.
Ogniskowa 300 mm, czas 250 s, przesłona 11.
4
Ogniskowa 200 mm, czas 250 s, przesłona 8.
Obiektyw stałoogniskowy czy zmiennoogniskowy.
Obiektyw stałoogniskowy to taki, w którym ogniskowa obiektywu jest stała, zmiennoogniskowy
to taki, w którym możemy ogniskowa wydłużać lub skracać, uzyskując w ten sposób zmianę kąta
widzenia obiektywu i w konsekwencji wielkości odwzorowania obiektów na filmie.
Co wybrać? Obiektywy zmiennoogniskowe są wygodne, natomiast, stałoogniskowe mają lepsze
odwzorowanie obrazu i większą jasność. Jeśli twój aparat wyposażony jest w obiektyw
stałoogniskowy to w celu powiększenia fotografowanego obiektu musimy do niego podejść,
natomiast, jeśli masz obiektyw zmiennoogniskowy to wystarczy tylko nacisnąć odpowiedni guzik
na obudowie (w kompakcie), lub pokręcić pierścieniem na obiektywie (w lustrzance) i nie
ruszając się z miejsca obiekt nagle stanie się większy i wyraźniejszy.
Obiektywy o innej ogniskowej niż standardowa powstały z myślą ułatwienia życia fotografikom,
ci jednak zauważyli, że zmieniając ogniskową zmienia się sposób postrzegania poszczególnych
planów zdjęciowych. Spójrzcie na kolejne zdjęcia.
To, co wspomniałem podkreślę jeszcze raz - duża ogniskowa obiektywu - mała głębia ostrości,
mała ogniskowa - duża głębia ostrości, warto o tym pamiętać. Wykonując nawet zdjęcia
kompaktem możemy dzięki tej wiedzy wykonać przyzwoity portret czy widoczek. Wracając
jednak do pytania - obiektyw stałoogniskowy czy zmiennoogniskowy odpowiem obydwa,
zmiennoogniskowy, choć jest słabszy optycznie to jest wygodny, stałoogniskowy ma lepszą
jasność, lepszą rozdzielczość i zmusza do myślenia. Mając na aparacie stałoogniskową 50-tkę
części zdjęć nie uda się wykonać, musimy wtedy wymyślić inne ujęcie tematu, zmianę
perspektywy, punktu patrzenia, wybrać detal zamiast całości - mogą z tego wyjść ciekawe
zdjęcia a na pewno inne niż większości fotografującym. Osobiście używałem kiedyś wyłącznie
obiektywów stałoogniskowych, był to wymóg czasu - innych obiektywów wtedy nie było, kiedy
pojawiły się obiektywy zmiennoogniskowe dobrej jakości i po przystępnej cenie, tak jak
większość fotografów zachłysnąłem się wygodą i swobodą przez nie oferowaną, teraz, jeśli tylko
robię zdjęcia dla przyjemności to znów używam obiektywów stałoogniskowych.
JASNOŚĆ
Jasność obiektywu określa najmniejsza możliwa jego przysłona. W obiektywie idealnym wynosi
ona 1, oznacza to, że ilość światła wpadającego do obiektywu nie ulega w nim żadnemu
osłabieniu (proporcja światła wchodzącego do wychodzącego wynosi 1: 1). W standardowym
obiektywie stałoogniskowym o długości ogniskowej 50 mm minimalna przesłona wynosi 1,8
(stosunek światła wchodzącego do wychodzącego wynosi 1,8: 1). Można spotkać obiektywy o
mniejszej przesłonie, lecz często okupione jest to utratą jakości obrazu. Zdjęcie wykonane
obiektywem Canona 50mm ze światłem 1,8 (cena ~ 550 zł) jest lepsze od zdjęcia wykonanego
5
obiektywem Canona 50 mm ze światłem 1,4 (cena ~ 2.000 zł) i dużo lepsze od zdjęcia z Canona
50 mm ze światłem 1,0 ( cena ~ 13.000 zł).
Wraz ze wzrostem długości ogniskowej rośnie też minimalna przysłona. W obiektywie
stałoogniskowym 100 mm będzie wynosiła już 2,8, w obiektywie 300 mm - 4, w 400 mm - 5,6.
Liczby te są przybliżone gdyż są obiektywy ciemniejsze i jaśniejsze, przeważnie, czym obiektyw
jaśniejszy tym droższy. Jest jednak jedna rzecz, o której trzeba wiedzieć - każdy obiektyw ma
pewien zakres przysłon, przy których wykonuje najlepsze zdjęcia, dlatego jeśli spotkamy się z
testami obiektywów to opisana tam jest rozdzielczość wykonanej odbitki przy najmniejszej
możliwej przysłonie i przy przysłonie, od której następuje wyraźna poprawa jakości obiektywu
czasem jest 2,8 lecz najczęściej w obiektywach amatorskich dopiero 8 lub 11.
Obiektyw 50 mm, przysłona 1,8 czas 1/30
zdjęcie z ręki.
Obiektyw 50 mm, przysłona 2,8 czas 1/30 zdjęcie
z ręki.
Przy ciemniejszym obiektywie niemożliwe byłoby wykonanie zdjęcia w obu tych miejscach bez
statywu, gdyż mając obiektyw o minimalnej przysłonie 5,6 czas wyniósłby 1/4 sekundy dla
zdjęcia lewego i 1/8 dla zdjęcia prawego..
DYSTORSJA
Dystorsja to błąd obrazowania obiektywu. Występują dwa rodzaje dystorsji - beczkowata i
poduszkowata, zniekształcenia, jakie powodują na zdjęciach przedstawiają poniższe rysunki.
Dystorsja beczkowata
Dystorsja poduszkowata
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • happyhour.opx.pl
  • Tematy

    Cytat


    Facil(e) omnes, cum valemus, recta consili(a) aegrotis damus - my wszyscy, kiedy jesteśmy zdrowi, łatwo dajemy dobre rady chorym.
    A miłość daje to czego nie daje więcej niż myślisz bo cała jest Stamtąd a śmierć to ciekawostka że trzeba iść dalej. Ks. Jan Twardowski
    Ad leones - lwom (na pożarcie). (na pożarcie). (na pożarcie)
    Egzorcyzmy pomagają tylko tym, którzy wierzą w złego ducha.
    Gdy tylko coś się nie udaje, to mówi się, że był to eksperyment. Robert Penn Warren