Obręcz miedniczna

Obręcz miedniczna, Anatomia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Physiotherapy& Medicine
www.pandm.org
1.
Budowa anatomiczna obr
ħ
czy miednicznej
Miednica tworzy zamkni
ħ
ty kr
ħ
g kostno-stawowy utworzony przez 6 lub 7 ko
Ļ
ci
poł
Ģ
czonych 6 lub 7 stawami. Ko
Ļ
ci wchodz
Ģ
ce w skład miednicy to: ko
Ļę
krzy
Ň
owa,
pojedyncza lub podwójna ko
Ļę
guziczna, dwie ko
Ļ
ci miedniczne, i dwie ko
Ļ
ci udowe. Stawy
miednicy to: dwa stawy krzy
Ň
owo-biodrowe, staw krzy
Ň
owo-guziczny, ewentualnie staw
mi
ħ
dzyguziczny, spojenie łonowe oraz dwa stawy biodrowe. Nale
Ň
y zwróci
ę
uwag
ħ
na
ró
Ň
nic
ħ
w mianownictwie anatomicznym gdy
Ň
w Polsce ko
Ļ
ci udowej i stawów biodrowych
nie wlicza si
ħ
w elementy składowe miednicy. Natomiast w niniejszej pracy ze wzgl
ħ
du na
kompleksowe podej
Ļ
cie do tematu miednica b
ħ
dzie rozpatrywana ł
Ģ
cznie z tymi elementami .
1.1
Budowa ko
Ļ
ci miednicy
1.1.1
Ko
Ļę
krzy
Ň
owa
Ko
Ļę
krzy
Ň
owa utworzona jest przez poł
Ģ
czenie pi
ħ
ciu kr
ħ
gów krzy
Ň
owych, du
Ň
a,
trójk
Ģ
tnego kształtu, grzbietowa strona jest wypukła zarówno w płaszczy
Ņ
nie czołowej, jak i
poprzecznej. Strona brzuszna jest odpowiednio wkl
ħ
sła. Ze wzgl
Ģ
du na poło
Ň
enie u podstawy
kr
ħ
gosłupa nazywana jest cz
ħ
sto w literaturze, jako jego „fundament”. Znajduje si
ħ
mi
ħ
dzy
dwoma ko
Ļę
mi biodrowymi. Cech
Ģ
charakteryzuj
Ģ
c
Ģ
t
Ģ
ko
Ļę
jest jej znaczna zmienno
Ļę
w
budowie pomi
ħ
dzy poszczególnymi osobnikami jak i pomi
ħ
dzy praw
Ģ
i lew
Ģ
stron
Ģ
tej samej
ko
Ļ
ci oraz jej zmiany w stosunku do wieku. Powierzchnia stawowa ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej
nazywana jest powierzchni
Ģ
uchowat
Ģ
(kształtem przypomina liter
ħ
L). Tworz
Ģ
j
Ģ
pozostało
Ļ
ci
Ň
ebrowe pierwszych trzech segmentów krzy
Ň
owych. Powierzchnia uchowata jest
uło
Ň
ona w taki sposób,
Ň
e jej krótsze rami
ħ
(litery L) przebiega pionowo w obr
ħ
bie
pierwszego segmentu krzy
Ň
owego, natomiast długie rami
ħ
biegnie poziomo przez segment
drugi i trzeci (ryc.1).
1
Physiotherapy& Medicine
www.pandm.org
Ryc.1 Ko
Ļę
krzy
Ň
owa. Powierzchnia uchowata [8].
Według Fryette wyst
ħ
puj
Ģ
trzy typy budowy ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej: A, B i C. Elementem
ró
Ň
nicuj
Ģ
cym t
Ģ
klasyfikacj
ħ
jest kierunek powierzchni stawowej ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej
w płaszczy
Ņ
nie czołowej, wi
ĢŇĢ
cy si
ħ
z kierunkiem wyrostków stawowych górnych kr
ħ
gu S1
(przej
Ļ
cie l
ħ
d
Ņ
wiowo-krzy
Ň
owe).
Typ A
ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej zw
ħŇ
a si
ħ
ku dołowi na poziomie
S1 i S2, natomiast na wysoko
Ļ
ci S3 ulega poszerzeniu. Wyrostki stawowe S1 s
Ģ
zorientowane
w płaszczy
Ņ
nie czołowej.
Typ B
ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej zw
ħŇ
a si
ħ
ku górze na poziomie S1.
Wyrostki stawowe S1 zorientowane s
Ģ
w płaszczy
Ņ
nie strzałkowej.
Typ C
natomiast zw
ħŇ
a
si
ħ
ku dołowi po jednej stronie ( jak A) oraz ku górze po drugiej stronie (jak w B). W zwi
Ģ
zku
z tym odpowiednio s
Ģ
równie
Ň
zorientowane górne powierzchnie stawowe S1 (ryc.2).
Ryc.2 Typy ko
Ļ
ci krzy
Ň
owych [8].
Ko
Ļę
guziczna
Ko
Ļę
guziczna zbudowana jest z 4 (rzadziej 5) kr
ħ
gów guzicznych. Cz
ħ
sto pierwszy
kr
Ģ
g wyst
ħ
puje samodzielnie. U podstawy ko
Ļ
ci znajduje si
ħ
powierzchnia stawowa ł
Ģ
cz
Ģ
ca
si
ħ
z wierzchołkiem ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej.
1.1.3
Ko
Ļę
miedniczna
Ko
Ļę
miedniczn
Ģ
tworz
Ģ
trzy ko
Ļ
ci, biodrowa, łonowa i kulszowa zrastaj
Ģ
ce si
ħ
w
jedn
Ģ
ko
Ļę
(ryc.3).
2
1.1.2
Physiotherapy& Medicine
www.pandm.org
Ryc.3 Ko
Ļę
miedniczna z opisem głównych punktów anatomicznych [8].
Ko
Ļę
biodrowa swoim kształtem przypomina
Ļ
migło. Buduje ona górn
Ģ
cz
ħĻę
panewki
stawu biodrowego. Grzebie
ı
biodrowy ma wypukły kształt w płaszczy
Ņ
nie strzałkowej a
sinusoidalny w płaszczy
Ņ
nie poprzecznej. Po stronie wewn
ħ
trznej ko
Ļ
ci w tylno-górnej cz
ħĻ
ci
znajduje si
ħ
powierzchnia stawowa dla stawu krzy
Ň
owo-biodrowego. Nad t
Ģ
powierzchni
Ģ
znajduje si
ħ
guzowato
Ļę
biodrowa, która jest miejscem przyczepu dla bardzo silnego wi
ħ
zadła
krzy
Ň
owo-biodrowego mi
ħ
dzykostnego, które cz
ħ
sto pozostaje nieuszkodzone nawet, gdy na
preparatach sił
Ģ
oddziela si
ħ
ko
Ļę
krzy
Ň
ow
Ģ
od biodrowej. Linia przebiegaj
Ģ
ca pomi
ħ
dzy
stawem krzy
Ň
owo-biodrowym a wyniosło
Ļ
ci
Ģ
łonowo-biodrow
Ģ
(miejsce poł
Ģ
czenia ko
Ļ
ci
łonowej z biodrow
Ģ
) stanowi lini
ħ
gdzie przenoszone jest obci
ĢŇ
enie z kr
ħ
gosłupa na
ko
ı
czyn
ħ
doln
Ģ
i wzmacniane jest przez dodatkowe zag
ħ
szczenie beleczek kostnych (ryc.4).
3
Physiotherapy& Medicine
www.pandm.org
A
B
Ryc.4 A- Główna linia oporu [2]. B- dodatkowo układ beleczek kostnych. Strzałki ilustruj
Ģ
kierunek i zwrot sił [8].
Ko
Ļę
łonowa
stanowi dolno-przy
Ļ
rodkow
Ģ
cz
ħĻę
ko
Ļ
ci miednicznej ł
Ģ
cz
Ģ
c si
ħ
z ko
Ļ
ci
Ģ
łonow
Ģ
strony przeciwnej poprzez spojenie łonowe. Od góry natomiast ł
Ģ
czy si
ħ
z ko
Ļ
ci
Ģ
biodrow
Ģ
za pomoc
Ģ
gał
ħ
zi górnej ko
Ļ
ci łonowej, która tworzy 1/5 przedni
Ģ
panewki stawu
biodrowego. Boczna cz
ħĻę
tej ko
Ļ
ci skierowana jest ku ko
ı
czynie dolnej i stanowi miejsce
przyczepu dla wielu mi
ħĻ
ni grupy przy
Ļ
rodkowej uda.
Ko
Ļę
kulszowa stanowi dolno-boczn
Ģ
cz
ħĻę
ko
Ļ
ci miednicznej. Górna cz
ħĻę
jej trzonu
buduje dno panewki stawu biodrowego i 2/5 jej powierzchni stawowej. W miejscu przej
Ļ
cia
trzonu tej ko
Ļ
ci w gał
ĢŅ
znajduje si
ħ
guz kulszowy, który jest miejscem przyczepu dla silnych
mi
ħĻ
ni i wi
ħ
zadeł. Natomiast tu
Ň
powy
Ň
ej przy
Ļ
rodkowo znajduje si
ħ
kolec kulszowy, który
równie
Ň
stanowi miejsce przyczepu dla mi
ħĻ
ni i wi
ħ
zadeł.
1.1.4
Ko
Ļę
udowa
W opisywanym aspekcie stabilizacji miednicy znaczenie kliniczne ma du
Ň
a zmienno
Ļę
k
Ģ
ta szyjkowo-trzonowego tzn. k
Ģ
ta mi
ħ
dzy osi
Ģ
szyjki a osi
Ģ
trzonu ko
Ļ
ci udowej jak i k
Ģ
ta
antetorsji czyli k
Ģ
ta mi
ħ
dzy szyjk
Ģ
ko
Ļ
ci udowej a płaszczyzn
Ģ
czołow
Ģ
[8].
1.2
Budowa staww miednicy
Ł
Ģ
cznie ze stawami poni
Ň
ej przedstawiono struktury je otaczaj
Ģ
ce, wi
ħ
zadła i powi
ħ
zie.
Mi
ħĻ
nie natomiast zostan
Ģ
opisana w kolejnym rozdziale.
4
 Physiotherapy& Medicine
www.pandm.org
1.2.1
Staw krzy
Ň
owo-biodrowy
Staw krzy
Ň
owo-biodrowy zaliczany jest do stawów maziówkowych. Wielu badaczy
(m.in. Bowen i Cassidy, Schunke, Walker) uwa
Ň
a,
Ň
e ró
Ň
nice w budowie makroskopowej jak
i mikroskopowej chrz
Ģ
stki stawowej wy
Ļ
ciełaj
Ģ
cej powierzchnie stawow
Ģ
biodrow
Ģ
i
krzy
Ň
ow
Ģ
s
Ģ
kwesti
Ģ
sporn
Ģ
. Powierzchnia stawowa ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej jest wy
Ļ
ciełana
chrz
Ģ
stk
Ģ
szklist
Ģ
natomiast ko
Ļ
ci biodrowej chrz
Ģ
stk
Ģ
włóknist
Ģ
, bardziej niebiesk
Ģ
, m
ħ
tn
Ģ
i
pr
ĢŇ
kowan
Ģ
. Ró
Ň
ni
Ģ
si
ħ
one równie
Ň
grubo
Ļ
ci
Ģ
, chrz
Ģ
stka szklista ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej jest 3 do 5
razy grubsza od chrz
Ģ
stki włóknistej ko
Ļ
ci biodrowej. Torebka stawowa składa si
ħ
z dwóch
warstw, zewn
ħ
trznej włóknistej oraz wewn
ħ
trznej maziowej. Przednia cz
ħĻę
torebki jest
wyra
Ņ
nie oddzielona od wi
ħ
zadła krzy
Ň
owo-biodrowego brzusznego natomiast tylna jej cz
ħĻę
jest wymieszana z włóknami gł
ħ
bokiego wi
ħ
zadła mi
ħ
dzykostnego. Id
Ģ
c w dół torebka ł
Ģ
czy
si
ħ
z okostn
Ģ
pokrywaj
Ģ
c
Ģ
ko
Ļę
krzy
Ň
ow
Ģ
i biodrow
Ģ
. Torebka stawowa wzmacniana jest
przez otaczaj
Ģ
ce struktury, powi
ħ
zie i wi
ħ
zadła. Cz
ħĻę
z tych elementów wchodzi w skład
najsilniejszych mechanizmów stabilizuj
Ģ
cych miednice a co za tym idzie cały organizm
człowieka.
Wi
ħ
zadło krzy
Ň
owo-biodrowe brzuszne
tak naprawd
ħ
jest zgrubieniem przedniej i
dolnej cz
ħĻ
ci torebki stawowej i jest jednym z słabszych wi
ħ
zadeł tej okolicy, jednak, gdy
staw krzy
Ň
owo-biodrowy staje si
ħ
nadmiernie ruchomy zawsze dochodzi do osłabienia tego
wi
ħ
zadła i jego bolesno
Ļ
ci.
Wi
ħ
zadło krzy
Ň
owo-biodrowe mi
ħ
dzykostne jest z kolei jednym z najsilniejszych
wi
ħ
zadeł w organizmie człowieka. Wypełnia przestrze
ı
mi
ħ
dzy grzebieniem krzy
Ň
owym
bocznym a guzowato
Ļ
ci
Ģ
biodrow
Ģ
. Włókna biegn
Ģ
wielokierunkowo w dwóch warstwach,
gł
ħ
bokiej i powierzchownej.
Wi
ħ
zadło krzy
Ň
owo-biodrowe grzbietowe długie przebiega nad wi
ħ
zadłem
mi
ħ
dzykostnym od grzebienia krzy
Ň
owego bocznego na wysoko
Ļ
ci S3 i S4 do kolca
biodrowego tylnego górnego (KBTG) i wargi wewn
ħ
trznej grzebienia biodrowego.
Przy
Ļ
rodkowe włókna ł
Ģ
cz
Ģ
si
ħ
z blaszk
Ģ
gł
ħ
bok
Ģ
powi
ħ
zi piersiowo-l
ħ
d
Ņ
wiowej i
rozci
ħ
gnem mi
ħĻ
nia prostownika grzbietu, gł
ħ
bsze z mi
ħĻ
niem wielodzielnym a boczne z
górnymi pasmami wi
ħ
zadła krzy
Ň
owo-guzowego. Podczas ruchu ko
Ļ
ci krzy
Ň
owej jak i
napi
ħ
cia mi
ħĻ
ni ł
Ģ
cz
Ģ
cych si
ħ
z wi
ħ
zadłem dochodzi do zmian jego napi
ħ
cia. Podczas
kontrnutacji i skurczu m. prostownika grzbietu dochodzi do zwi
ħ
kszenia napi
ħ
cia. Natomiast
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl