Ocena rozwoju Festulolium brauni

Ocena rozwoju Festulolium brauni, Rolnictwo, ląki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ANNALES
UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA
LUBLIN – POLONIA
VOL. LX
SECTIO E
2005
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Zieleni, Akademia Rolnicza w Lublinie
Akademicka 15, 20–950 Lublin, Poland
Halina Lipińska
Ocena rozwoju Festulolium brauni, Lolium perenne
i Festuca pratensis w siewie czystym i ich mieszankach
Evaluation of
Festulolium brauni, Lolium perenne
and
Festuca pratensis
development
in pure sowing and their mixtures
A
BSTRACT
. Growth and development as well as yielding of
Festulolium brauni
with
Festuca
pratensis
and
Lolium perenne
were compared in pot experiments. The species were sown in pure
sowing and in mixtures of
Festulolium brauni
with
Festuca pratensis
and
Festulolium brauni
with
Lolium perenne.
The experiments were carried out on quartz sand substrate. Costant substrate
humidity was maintained in all experimental objects. Hoagland’s 2 medium was applied every 7
days. Growth and development of the tested species was evaluated on a base of emergence (%),
seedling height (cm), tillering intensity (number of shoots per plant), above ground part weight as
well as root length and weight. Studies revealed that among the tested grass species,
Festulolium
brauni
showed the highest plant emergence. The species was also characterized with higher tiller-
ing intensity as well as highest root length and weight. However,
Festulolium brauni
seedling
height was lower than that of
L. perenne
. Dry matter yields of the tested grasses was at similar
levels. When evaluating the parameters of the tested grasses in mixtures, the highest competitive
ability of
Festulolium brauni
is worth underlining.
K
EY WORDS
:
Festulolium brauni, Lolium perenne, Festuca pratensis,
initial growth and develop-
ment, pure sowing, mixture
Gatunki z rodzajów
Lolium
(życica) i
Festuca
(kostrzewa) należą do grupy
ważnych traw pastewnych. Ich udział w runi gwarantuje wysoką jakość pozy-
skiwanej paszy. Jednak stosunkowo niska trwałość kostrzewy łąkowej na gle-
Annales UMCS, Sec. E, 2005, 60, 163–174.
 164
H. Lipińska
bach organicznych oraz duża podatność życicy trwałej na niskie temperatury i
suszę obniża wartość rolniczą obu gatunków [Jurek 1994; Kochanowska-
Bukowska i Łyszczarz 1997]. Wymienione gatunki są ze sobą blisko spokrew-
nione i łatwo się krzyżują [Łyszczarz i in. 2001]. Efektem tych krzyżówek są
mieszańce międzygatunkowe
Festulolium brauni,
występujące także w warun-
kach naturalnych [Jokś i in. 1998]. W pracach hodowlanych połączono wysoką
jakość życic oraz większą odporność na suszę kostrzew i wykorzystano do po-
zyskania nowych wartościowych odmian w obrębie kompleksu
Lolium-Festuca
,
które mogą stać się konkurencyjne w stosunku do uprawianych dotychczas od-
mian życic i kostrzewy łąkowej [Sulinowski i in, 1976; Jokś i in. 1998; Zwie-
rzykowski i Naganowska 1994]. Według Fojtika i in. [1990] czy Kaltofena i in.
[1990] krzyżówki gatunków kostrzewy z gatunkami życicy wykazują przewagę
pod względem dynamiki wzrostu i rozwoju, plonowania, a często i trwałości nad
gatunkami rodzicielskimi. W Polsce do praktyki rolniczej trafiły już odmiany
hodowlane
Festulolium brauni brauni
Felopa i Sulino oraz na okres przejściowy
Rakopan i Agula [Lista Odmian COBORU, 2004].
Celem przeprowadzonych badań było porównanie początkowego wzrostu i
rozwoju
Festulolium brauni
,
Lolium perenne
i
Festuca pratensis
wysianych w
siewie czystym i ich mieszankach.
M
ETODYKA
Badania przeprowadzono w latach 2002–2003 w Katedrze Łąkarstwa i
Kształtowania Zieleni Akademii Rolniczej w Lublinie. W doświadczeniu wazo-
nowym w hali wegetacyjnej oceniano początkowy wzrost i rozwój
Festulolium
brauni
(odm. Felopa),
Festuca pratensis
(odm. Skra)
i
Lolium perenne
(odm.
Solen)
–
gatunki wysiano w siewie czystym oraz w mieszankach
Festulolium
brauni
z
Festuca pratensis
i
Festulolium brauni z Lolium perenne
.
Doświadczenia założono w układzie kompletnej randomizacji, w trzech po-
wtórzeniach. Wazony (pojemność 5 l, górna średnica 17 cm, wysokość 30 cm –
co odpowiadało zasięgowi głównej masy korzeniowej traw) napełniono pia-
skiem kwarcowym. Do każdej odmierzonej wagowo porcji piasku (3000 g) do-
dano w trakcie mieszania 100 ml rozcieńczonej pożywki Hoaglanda 2. Nasiona
traw wysiano w siewie czystym po 30 sztuk/wazon oraz mieszanym po 15 na-
sion testowanych gatunków. We wszystkich obiektach doświadczalnych utrzy-
mywano stałą określoną wilgotność podłoża, odpowiadającą 60% ppw poprzez
codzienne uzupełnianie ubytku wody przez dolewanie jej do określonej masy
każdego wazonu. Co siedem dni stosowano pożywkę Hoaglanda 2 – w pierwszych
czterech tygodniach po 100 ml, a w następnych po 150 ml.
 Ocena rozwoju
Festulolium brauni, Lolium perenne
...
165
Wzrost i rozwój testowanych gatunków oceniano na podstawie: wschodów
(%), wysokości siewek (cm), intensywności krzewienia (liczba pędów/roślinę)
masy części nadziemnej oraz długości i masy korzeni.
Ocenę wschodów
Festulolium brauni, Lolium perenne
i
Festuca pratensis
przeprowadzono po 14 dniach. Pomiary wysokości roślin oraz ocenę intensyw-
ności krzewienia wykonywano co 7 dni w okresie do pierwszego zbioru masy
nadziemnej. W doświadczeniu trawy ścinano dwukrotnie (co 6 tygodni), a na-
stępnie suszono dla określenia powietrznie suchej masy. Podczas ostatniego
zbioru części nadziemnych wykonywano pomiary długości systemu korzenio-
wego poszczególnych gatunków oraz określano jego masę.
W celu porównania
suchej masy (zarówno części nadziemnych jak i korzeni) gatunków w siewie
czystym i w mieszance z
Festulolium brauni
do obliczeń wzięto 50% roślin po-
chodzących z siewów czystych.
Wyniki badań opracowano statystycznie metodą analizy wariancji. Do wery-
fikacji istotności różnic pomiędzy ocenianymi średnimi zastosowano przedziały
ufności Tukeya (p≤0,05).
W
YNIKI BADAŃ I DYSKUSJA
Długość okresu kiełkowania, a w konsekwencji i wschodów, jest cechą charak-
terystyczną roślin łąkowych. Poszczególne gatunki wykazują różne tempo wzrostu
korzenia zarodkowego czy zmniejszania masy ziarniaków w trakcie kiełkowania,
powoduje to odmienne ich terminy wschodów [Falkowski i in. 1994]. Liczbę skieł-
kowanych nasion warunkuje również skład gatunkowy mieszanki [Harkot i Jargieł-
ło 1980; Ralski i Makowiecki 1962].
Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono słabe wschody
wszystkich testowanych gatunków traw. Porównując wschody poszczególnych
gatunków w siewie czystym i w mieszance, stwierdzono istotne różnice tylko w
przypadku
Festulolium brauni
(ryc. 1).
Festuca pratensis
wysiana razem z
Fe-
stulolium brauni
obniżała jej wschody o około 35%. Natomiast liczba roślin tej
trawy
w siewie czystym i w mieszance z
Lolium perenne
była podobna. Z prze-
prowadzonych obserwacji wynika, że również wschody
F. pratensis
i
L. perenne
były wyższe, gdy nasiona wysiano w monokulturze. Jednak ze statystycznego
punktu widzenia różnice te nie były istotne. Spośród omawianych gatunków
najlepsze wschody stwierdzono u
Festulolium brauni
w siewie czystym i w mie-
szance tego gatunku z
L. perenne
. Najsłabiej wschodziły rośliny
F. pratensis
zarówno w siewie jedno, jak i dwugatunkowym.
166
H. Lipińska
%
100
6
7
8
90
2
3
4
50
10
Rycina 1. Wschody siewek (%)
Festulolium brauni
(
Flp
),
Festuca pratensis
(
Fp
) i
Lolium perenne
(
Lp
) w siewie czystym i w mieszankach
Flp+Fp; Flp+Lp
Figure 1. Emergence (%) of
Festulolium brauni
(
Flp
),
Festuca pratensis
(
Fp
) i
Lolium perenne
(
Lp
) in the pure sowing and in the mixtures
Flp+Fp; Flp+Lp
Badania wykazały, że w okresie prowadzonych pomiarów wysokość siewek
wszystkich testowanych gatunków była zróżnicowana. Siewki
Festulolium brauni
w pierwszym tygodniu badań we wszystkich obiektach odznaczały się podob-
nym wzrostem (tab. 1).
W porównaniu z obiektami z siewem czystym zaobserwowano minimalnie
wyższe siewki w mieszance z
F. pratensis
i
L. perenne
. Różnice te pogłębiły
się w kolejnych tygodniach prowadzonych obserwacji i utrzymywały się aż do
piątego tygodnia badań. Jednak istotnie wyższe siewki
Festulolium brauni
odnotowano tylko przy drugim pomiarze w mieszance z
F. pratensis
. Wyższe
rośliny
Festulolium brauni
w siewie czystym zaobserwowano w ostatnich
dwóch tygodniach przed zbiorem roślin. Różnice te jednak nie były istotne ze
statystycznego punktu widzenia (tab. 1). W przypadku
F. pratensis
wyższe
rośliny w siewach czystych obserwowano do pierwszego zbioru roślin. Jednak
istotne różnice zanotowano tylko w pierwszym i w trzecim tygodniu badań
(tab. 1). Natomiast w przypadku
L. perenne
stan taki utrzymał się w całym
okresie prowadzonych pomiarów. Istotne różnice we wzroście siewek zanoto-
wano już od drugiego tygodnia badań, wyjątek stanowiły dane z czwartego i
piątego pomiaru (tab. 1).
Ocena rozwoju
Festulolium brauni, Lolium perenne
...
167
Tabela. 1. Wysokość siewek
Festulolium brauni (Flp), Festuca pratensis (Fp)
i
Lolium perenne
(Lp)
w siewie czystym i w mieszankach
Flp+Fp; Flp+Lp
(średnie z dwóch lat)
Table 1. Seedling height of
Festulolium brauni (Flp), Festuca pratensis (Fp) i Lolium perenne
(Lp)
in the pure sowing and in the mixtures
Flp+Fp; Flp+Lp
(mean values for two years)
Gatunki
Species
Obiekt
Object
Terminy pomiarów Measurement dates
22–05 29–05 5–06 12–06 19–06 25–06
w siewie czystym
in pure sowing
8,9
12,0
17,3
23,2
28,2
29,2
w mieszance z
F. pratensis
in
mixture with
Fp
9,0
16,2
21,8
24,2
26,8
26,3
w mieszance z
L. perenne
in mixture with
Lp
9,4
15,9
22,1
23,3
28,0
26,9
NIR
(0.01)
2,6
4,7
6,2
ni.
ni.
ni.
w siewie czystym
in pure sowing
7,2
12,4
17,1
19,8
20,3
25,8
w mieszance z
Festulolium
brauni
in mixture with
Festulolium
brauni
5,3
9,4
10,2
14,5
21,2
23,5
NIR
(0.01)
1,5
ni.
5,1
ni.
ni.
ni.
w siewie czystym
8,8
15,6
20,3
23,2
26,9
30,5
w mieszance z
Festulolium
brauni
in mixture with
Festulolium
brauni
7,2
11,0
16,4
19,7
23,3
23,2
NIR
(0.01)
ni.
3,3
3,9
ni.
3,6
3,0
Porównując wysokość siewek badanych traw w obiektach jednogatunko-
wych, najwyższe rośliny stwierdzono w przypadku
L. perenne
(ryc. 2). Stan taki
notowano prawie w całym okresie pomiarowym. Wyjątek stanowiły rośliny tego
gatunku na
początku badań, kiedy były nieznacznie niższe od
Festulolium brau-
ni
. W całym okresie prowadzonych doświadczeń najniższe siewki wykształciła
F. pratensis
. Zależności te pomiędzy gatunkami inaczej układały się w obiek-
tach dwugatunkowych. W okresie do pierwszego zbioru roślin najwyższe rośliny
osiągała
Festulolium brauni
, najniższe
F. pratensis
(ryc. 3).
W warunkach prowadzenia badań liczba pędów nadziemnych/roślinę
Festu-
lolium brauni
była zróżnicowana w zależności od gatunku i współkomponentu
w mieszance. W całym okresie pomiarowym
Festulolium brauni
krzewiła się
najsłabiej, gdy rośliny rozwijały się bez sąsiedztwa innych gatunków (tab. 2).
Istotne ze statystycznego punktu widzenia różnice stwierdzono pomiędzy sie-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl