ocena realizacji standardu w ...

ocena realizacji standardu w opiece okołooperacyjnej, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, II rok, Chirurgia i ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2007OCENA STOPNIA REALIZACJI STANDARDU W OPIECEOKOŁOOPERACYJNEJ NAD CHORYM Z MIAŻDŻYCĄ TĘTNICKOŃCZYN DOLNYCHEvaluation of perioperative standard of care among patientswith peripheral arterial occlusive diseaseKatarzyna Golec1, Maria T. Szewczyk1, 2, Alina Stodolska1, 2, Anna Górka11Katedrai Klinika Chirurgii OgólnejCollegium Medicumim. L. Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w Toruniu2Zakład Pielęgniarstwa ChirurgicznegoCollegium Medicumim. L. Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w ToruniuPielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2007; 2: 69–76Adres do korespondencji:mgr Katarzyna Golec, Klinika Chirurgii Ogólnej,Collegium Medicumim. L. Rydygiera, ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz, tel. +48 52 365 52 66,e-mail: mszewczyk@cm.umk.plStreszczenieZapewnienie profesjonalnej opieki pielęgniarskiej chorymz miażdżycą tętnic kończyn dolnych jest jednym z ważniejszychwarunków skutecznego leczenia operacyjnego. Wdrożenie stan-dardu pielęgnowania podwyższa skuteczność działań pielę-gniarskich, podnosi też jakość opieki medycznej.Cel pracy: Określenie stopnia realizacji czynności pielęgna-cyjnych u chorych z miażdżycą tętnic kończyn dolnych w okre-sie okołooperacyjnym.Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 50 chorychw wieku 45–79 lat (średnia – 61,5 lat) hospitalizowanych w Ka-tedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej CM UMK, SP ZOZ Wojewódzkie-go Szpitala im. dr. J. Biziela w Bydgoszczy oraz poddanych zabie-gowi operacyjnemu z powodu miażdżycy tętnic kończyn dolnych.Wyniki: Większość chorych – 31 (62%) uzyskała wysoki po-ziom realizacji standardu (75–100% wykonania czynności pielę-gnacyjnych). Poziom wykonania poszczególnych czynności pielę-gnacyjnych zmieniał się w zależności od okresu okołooperacyjnego.Różnice były znamienne statystycznie (p<0,05). Działania pielę-gniarskie skupiały się: w 1. i 2. dobie przed zabiegiem na zapew-nieniu chorym pozycji ułożeniowych zmniejszających ból kończy-ny (95% wykonania), w dniu zabiegu – na monitorowaniuparametrów życiowych i podawaniu leków (100% wykonania),w kolejnych dobach pooperacyjnych na podawaniu leków i zapew-nieniu właściwej pozycji ułożeniowej (ok. 97% wykonania).Wnioski: Wykazano, że wprowadzanie standardów opiekizapewnia wysoki poziom realizacji opieki pielęgniarskiej. Sto-pień realizacji poszczególnych czynności pielęgnacyjno-opie-kuńczych uzależniony był od fazy procesu leczenia i związane-go z nim stanu chorych – wyższy poziom realizacji standarduobserwowano w okresie pooperacyjnym.Słowa kluczowe: miażdżyca tętnic kończyn dolnych, nie-dokrwienie kończyn dolnych, standard opieki pielęgniarskiej.SummaryAssurance of professional nursing care among patients withatherosclerosis is one of the most important conditions of effectivesurgical treatment. Implementation of a standard of care increasesefficacy of nursing activities and medical care quality.Aim: The aim of the study was to determine the degree ofnursing activities among patients with atherosclerosis of lowerlimbs during the perioperative period.Material and methods: Fifty patients were included in thestudy; mean age 61.5 years (range 45-79 years). All patientswere hospitalized in the Department of Surgery of BizielMemorial Hospital in Bydgoszcz, Poland. All patients underwentsurgical procedure due to lower limb atherosclerosis.Results: The majority of patients, 31 (62%), obtained highdegree of standard realization (75-100%) of nursing activities.Level of realization of individual activities varied dependentlyon the perioperative period. Differences were statisticallysignificant with p<0.05. Nursing activities were focused on:on the first and second day before the procedure on assuranceof proper position which decreased the level of pain (95%realization); during the procedure day on monitoring of lifeparameters and drug administration (100% realization); andduring subsequent postoperative days on drug administrationand proper position assurance (about 97% realization).Conclusions: Results of the study indicate that carestandard implementation assures high level of nursing carerealization. The degree of realization of individual nursing careactivities was dependent on the phase of treatment andassociated state of the patient – higher levels of standardrealization were observed during the postoperative period.Key words: atherosclerosis of lower limbs, lower limbischaemia, nursing care standard.69Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2007WprowadzenieMiażdżyca jest przewlekłą, postępującą i uogólnionąchorobą tętnic elastycznych oraz dużych tętnic mięśnio-wych [1, 2]. Stanowi jeden z ważniejszych problemówwspółczesnej medycyny, ponieważ prowadzi do wzrostuzachorowalności, chorobowości i śmiertelności w krajachwysoko uprzemysłowionych. Na skutek powikłań, takichjak choroba niedokrwienna serca, udar mózgu czy cho-roby naczyń obwodowych, staje się jedną z najczęstszychprzyczyn zgonów [2]. Występują dwa łacińskie określe-nia miażdżycy: pojęcieatherosclerosisodnosi się do zmianmiażdżycowych stwierdzanych w ścianie aorty i dużychtętnicach, zaś mianemarteriosclerosisokreśla się zmia-ny stwardnieniowe w drobnych tętniczkach [3]. Istota cho-roby polega na patologicznym odkładaniu się w ścianietętnic lipidów, włóknika, mukopolisacharydów, kolagenu,soli wapnia, którym towarzyszą nacieki komórkowe mo-nocytów, limfocytów T, miocytów oraz płytek krwi [2].Miażdżyca najczęściej występuje u ludzi w wieku śred-nim i starszym, jednakże choroba może rozwijać się jużod wczesnego dzieciństwa. Dostępne w piśmiennictwiedane dowodzą, że pierwsze zmiany w tętnicach, będącepunktem wyjścia klinicznie jawnej miażdżycy, pojawiająsię w 6. mies. życia [4, 5]. Ponad 98% zwężeń i niedroż-ności aorty brzusznej oraz tętnic kończyn dolnych spo-wodowane jest miażdżycą [6–8].Częstość występowania przewlekłego niedokrwieniakończyn dolnych zależy w znacznej mierze od przyjętegokryterium rozpoznania tej choroby. Jeżeli jako kryteriumupośledzenia przepływu tętniczego w kończynie przyjmujesię obniżenie wskaźnika kostkowo-ramiennego≤0,9,tow grupie wiekowej powyżej 55. roku życia częstość miaż-dżycowego niedokrwienia kończyn wynosi 16–17%. Bez-objawowe niedokrwienie występuje u ok. 10%, chroma-nie przestankowe u 5–6% badanych, a przewlekłekrytyczne niedokrwienie z bólami spoczynkowymi i/lubmartwicą stanowi 1%. U mężczyzn częstość zachorowańjest 4-krotnie większa niż u kobiet, jednakże stosunek tenwyrównuje się u obojga płci po 70. roku życia [9, 10].Do chorób najczęściej współistniejących z niedokrwieniemkończyn dolnych należą: nadciśnienie tętnicze, chorobaniedokrwienna serca, nietolerancja glukozy lub cukrzycaoraz niewydolność tętnic mózgowych [7, 10]. Etiopatoge-neza tej przewlekłej, uogólnionej i wieloprzyczynowej cho-roby tętnic jest złożona i nie do końca poznana. Od wielulat prowadzone są badania epidemiologiczne, które po-zwoliły zidentyfikować czynniki wiążące się ze zwiększo-nym zagrożeniem wystąpienia miażdżycy. Podział czynni-ków ryzyka miażdżycy, ze względu na możliwości ichmodyfikacji, przedstawia się następująco:• czynniki nieodwracalne:– wiek,– płeć męska,– dodatni wywiad rodzinny;• czynniki odwracalne w małym lub nieznacznym stopniu:– małe stężenie HDL,– homocysteinemia,– cukrzyca;• czynniki odwracalne w znacznym stopniu:– duże stężenie LDL,– nadciśnienie tętnicze,– otyłość;• czynniki w pełni odwracalne:– palenie tytoniu,– sposób odżywiania się,– mała aktywność fizyczna [1, 11].Rozpoznanie miażdżycy tętnic kończyn dolnych opie-ra się na badaniu podmiotowym, dostarczającym infor-macji o dolegliwościach klinicznych, obecności czynnikówryzyka miażdżycy oraz objawach patologii naczyniowejo innej lokalizacji. Jego uzupełnieniem jest badanieprzedmiotowe, oznaczające oglądanie zabarwienia koń-czyny dolnej, ocenę jej ucieplenia oraz ocena tętnana obu tętnicach udowych, podkolanowych, piszczelo-wych tylnych i grzbietowych stopy [1, 8, 12]. Podstawo-wym parametrem stosowanym w nieinwazyjnej diagno-styce miażdżycy tętnic obwodowych jest wskaźnikkostkowo-ramienny (ABI– ankle brachial index),ozna-czający iloraz ciśnienia skurczowego na tętnicy ramien-nej i ciśnienia na tętnicy piszczelowej. Wartość ABI ko-reluje z zaawansowaniem zwężeń tętnic kończyndolnych, dostarcza także informacji na temat postępu cho-roby, ułatwia wykrycie bezobjawowych zwężeń tętnic ob-wodowych. Wśród badań obrazowych dominują technikiultradźwiękowe oraz angiograficzne. Leczenie wczesnychstadiów niedokrwienia (I, II stopień w skali Fontaine’a) mazwykle charakter zachowawczy, opiera się na dążeniudo poprawy krążenia obocznego, zmniejszenia postępuchoroby i eliminacji czynników ryzyka. W stadiach zaawan-sowanych, wpływających na sprawność funkcjonalną cho-rych, w przebiegu bólów spoczynkowych i zmian troficz-nych tkanek stosuje się techniki chirurgiczne przywracającekrążenie krwi w kończynach [13–18].Jednym z ważnych warunków skutecznego leczeniaoperacyjnego jest wdrażanie i stosowanie standardówopieki pielegniarkiej. Standard określany jest jakosto-pień doskonałości, model do naśladowania, podstawado porównań, norma, wzorzec, poziom minimum, któryzadowala(M. Barczyński, W. Ciechaniewicz, H. Lenarto-wicz, J.M. Luthert, L. Robinson, A. Piątek, W. Murowskii inni) [19]. W pielęgniarstwie standardy przyjęto trakto-wać jako zbiór wymagań, norm, które określają uzgod-niony, możliwy do zrealizowania poziom wykonywaniapraktyki pielęgniarskiej, jaki został ustanowiony w celuzapewnienia jakości opieki pielęgniarskiej, podstawkształcenia, a także doskonalenia zawodowego pielę-gniarek i położnych oraz inspirowania kierunków rozwo-ju naukowego pielęgniarstwa. Pojęcie standard jest tuokreślane jako przyjęta norma, profesjonalnie uzgodnio-ny poziom wykonawstwa jakiegoś działania, stosowniedo potrzeb grupy ludzi/pacjentów, który jest osiągalny,70Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2007obserwowalny, mierzalny, pożądany. Standard jest wzor-cem, do którego aktualna praktyka jest porównywana[20]. Wdrażanie standardów do praktyki pielęgniarskiejjest ważnym krokiem zmierzającym do rozwoju profe-sjonalnej praktyki pielęgniarskiej i zapewnienia oraz do-skonalenia jakości opieki pielęgniarskiej [21]. Umożliwiato proces pielęgnowania, uznany za uniwersalną meto-dę pracy z pacjentem i stanowiącyzłoty standardpostę-powania pielęgniarskiego. Proces pielęgnowania polegana identyfikowaniu potrzeb i wymagań chorego w sferzebiologicznej, psychicznej, społecznej, duchowej orazna systematycznym rozwiązywaniu problemów. Wdroże-nie procesu pielęgnowania podwyższa zarówno skutecz-ność działań pielęgniarskich, jak również jakość opiekimedycznej [22, 23].Celem pracy była ocena stopnia realizacji standarduu chorych z miażdżycą tętnic kończyn dolnych w okresieokołooperacyjnym.W ocenie wykonania poszczególnych czynności przy-jęto następującą skalę:• 0 punktów – brak wykonania czynności,• 1 punkt – czynność wykonana w niepełnym zakresie,• 2 punkty – wykonanie pełnego zakresu czynności.Ocenę prowadzono 2 razy dziennie (dyżur ranny i po-południowo-nocny) przez 7 kolejnych dni hospitalizacji,obejmujących 2 dni poprzedzające zabieg, dzień zabie-gu operacyjnego i 4 dni po operacji. Stopień realizacjistandardu w czasie jednego dyżuru oceniano od 0 do26 punktów. Stopień realizacji standardu łącznie, tj. w cią-gu 7 kolejnych dni, oceniano od 0 do 182 punktów. W za-leżności od liczby uzyskanych punktów wyróżniono na-stępujące stopnie realizacji standardu pielęgnowania:• wysoki poziom od 136 do 182 punktów (min. 75%),• średni poziom od 109 do 135 punktów (min. 60%),• niski poziom poniżej 109 punktów (mniej niż 60%).Wyniki badań opracowano w oparciu o metody sta-tystyczne z wykorzystaniem programu komputerowegoMicrosoft Excel 2000. Uzyskane dane opisano za pomo-cą wartości bezwzględnych (liczebności) i wartościwzględnych (procentów). W opisie poziomu realizacjistandardu opieki wyznaczono ponadto średnie wartościpunktowe i odchylenie standardowe. W celu porówna-nia średnich wartości punktowych opisujących realiza-cję standardu u chorych przed, w dniu zabiegu i po ope-racji zastosowano test t-Studenta dla dwóch prób o małejliczebności (n1+n2<120). Hipotezy statystyczne testowa-no na poziomie istotności p<0,05.Materiał i metodyBadania prowadzono w 2005 r. wśród 50 chorych ho-spitalizowanych w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej SPZOZ Wojewódzkiego Szpitala im. dr. J. Biziela w Bydgosz-czy poddanych zabiegowi operacyjnemu z powodu miaż-dżycy tętnic kończyn dolnych. Uzyskano zgodę KomisjiBioetycznej przyCollegium Medicumw Bydgoszczy na pro-wadzenie badań.Analizowano indywidualną dokumentację chorych– historię choroby i historię pielęgnowania, z których uzy-skano dane dotyczące m.in. cech demograficznych, cho-roby podstawowej i chorób współistniejących, objawówi dolegliwości, elementów stylu życia i nałogów, diagno-zy pielęgniarskiej oraz wynikającego z niej deficytu sa-moopieki i zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską. Oce-ny wykonania poszczególnych czynności pielęgnacyjnychdokonano w oparciu o obserwację i analizę dokumenta-cji pielęgniarskiej. Narzędzie badawcze stanowiłArkuszoceny realizacji standardu.Zgodnie zeStandardem opie-ki nad chorym z miażdżycą tętnic kończyn dolnychobo-wiązującym w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej SP ZOZWojewódzkiego Szpitala im. dr. J. Biziela w Bydgoszczyoceniano stopień wykonania 13 czynności pielęgnacyjno--opiekuńczych: zapewnienie choremu optymalnych wa-runków otoczenia, stosowanie pozycji ułożeniowych po-prawiających krążenie obwodowe, umożliwienie choremuzmiany pozycji ciała, wykonywanie ćwiczeń fizycznych po-budzających krążenie oboczne i pobudzających krążenieobwodowe, zapewnienie choremu bezpieczeństwa, poda-wanie leków zgodnie ze zleceniem lekarskim, monitoro-wanie parametrów życiowych, ocieplanie chorej kończy-ny, utrzymanie higieny ciała i stóp, pielęgnacja stóp,zapewnienie diety przeciwmiażdżycowej, pomoc chore-mu w radzeniu sobie ze stresem oraz jego edukacja.WynikiMężczyźni stanowili liczniejszą grupę w badanej po-pulacji (72vs28%). Wiek badanych pacjentów wahał sięw granicach od 45 do 79 lat. Średnia wieku wynio-sła 61,46 lat przy odchyleniu standardowym 9,112. Cho-rzy najczęściej poddawani byli zabiegowi wszczepieniarozwidlonej protezy naczyniowej aortalno-udowej – 25osób, tj. 50%. U 15 chorych (30%) wykonano pomost żyl-ny z wszczepem udowo-podkolanowym, natomiast u 5chorych (10%) pomost aortalno-udowy. Pozostali chorzyzostali poddani operacji wszczepienia pomostu aortalno--podkolanowego (4%), pomostu z wszczepem udowo--udowym nadłonowym (2%) i pomostu od protezy na-czyniowej aortalno-udowej do tętnicy piszczelowej (2%).Obserwowano występowanie następujących dolegliwo-ści – chromania, bólów spoczynkowych, oziębienia koń-czyny i zmian troficznych. Chorzy zgłaszali występowa-nie więcej niż 1 dolegliwości, stąd ich liczba była wyższaniż liczebność grupy. Najczęściej obserwowano ciągłeoziębienie kończyny – u 26 chorych (24,5%) oraz okreso-we występowanie nocnych bólów spoczynkowych – u 22chorych (20,8%) (tab. 1.).71Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2007Tab. 1. Występujące dolegliwościDolegliwościchromanie przestankowedystans chromania do 50 mbóle spoczynkowe – nocne – okresowebóle spoczynkowe stałeciągłe oziębienie kończynyzmiany wsteczne w postaci owrzodzeńniedokrwiennych i martwicyrazemn121222142620%11,311,320,813,224,518,9106100,0Tab. 2. Poziom wykonywania standardu pielęgnowaniaPoziomN%Średnia liczbapunktów%czych objętych standardem. Badane pielęgniarki to gru-pa, wykonująca standard pielęgnowania chorych na wy-sokim poziomie (tab. 2.).Spośród czynności objętych standardem, w najwięk-szym stopniu realizowano działania związane z zastoso-waniem pozycji ułożeniowych poprawiających krążenieobwodowe – 13,6 pkt, co stanowi 97,1% wykonania. Wy-soki poziom realizacji stwierdzono również w odniesie-niu do takich czynności pielęgnacyjnych, jak:• podawanie leków – 12,1 pkt (86,6%),• zapewnienie optymalnych warunków otoczenia – 11,9pkt (85,3%),• zapewnienie bezpieczeństwa – 11,8 pkt (84,4%),• monitorowanie parametrów życiowych – 11,6 pkt(82,6%),• zapewnienie higieny ciała i stóp (82,1%),• zmiany pozycji ciała chorego (80,1%).W najmniejszym stopniu wykonano zadania eduka-cyjne oraz czynności związane z ociepleniem chorej koń-czyny, a także stosowaniem diety przeciwmiażdżycowej– stwierdzono odpowiednio 56,1, 51,6 i 56,4% wykona-nia standardu (tab. 3.).W poszczególnych okresach obserwacji analizowanopoziom wykonania czynności objętych standardem.Zmieniał się on w zależności od okresu okołooperacyjne-go. Różnice były znamienne statystycznie na poziomieistotności p<0,05. W 1. i 2. dobie poprzedzającej zabiegskupiano się na zapewnieniu chorym właściwego ułoże-nia kończyny poprawiającego jej ukrwienie (95%), eduka-cji chorych (83%), optymalizacji warunków otoczenia(82,8%) i stosowaniu diety przeciwmiażdżycowej (80,5%).Wysoki poziom realizacji stwierdzono także w odniesie-niu do działań związanych z ociepleniem chłodnej kończy-ny (77,5%) i zapewnieniem higieny ciała i stóp chorego(78%). W przypadku pozostałych czynności obserwowa-no średni poziom wykonania standardu, wynoszący od60 do 66,5%. W dniu zabiegu realizowano czynności zwią-zane przede wszystkim z podawaniem leków i monitorin-giem parametrów życiowych (100% wykonania). W du-żym stopniu zapewniano chorym optymalne pozycjeułożeniowe, organizowano odpowiednie warunki otocze-nia, dbano także o bezpieczeństwo chorych – odpowied-nio 99, 92,3 i 97% wykonania. Tylko w niewielkim stopniurealizowano działania edukacyjne (8%), zachęcano cho-rych do ćwiczeń fizycznych (6% wykonania) i stosowaniadiety przeciwmiażdżycowej (5%). W kolejnych dobach po-operacyjnych działania pielęgniarskie skupiały się na za-pewnieniu właściwej pozycji ułożeniowej (97,8%), poda-waniu leków (96,8%), utrzymaniu higieny ciała i stópchorego (93%) oraz zapewnieniu chorym bezpieczeństwa(92,5%). Wysoki poziom realizacji stwierdzono ponadtow odniesieniu do czynności, takich jak monitorowanie pa-rametrów życiowych, zapewnienie optymalnych warun-ków otoczenia i zmiany pozycji ciała chorego w łóżku – od-powiednio 88,5, 84,8 i 89,5% wykonania. Najniższy poziomrealizacji dotyczył czynności związanych z ocieplaniemchłodnej kończyny (33,3%) i edukacją chorego (54,8%).wysokiśredniniski3119–62,038,0–136,5975,1W przypadku 32 pacjentów (64%) stwierdzono wy-stępowanie chorób współistniejących. Najczęściej byłyto nadciśnienie tętnicze (44,7% chorych) i cukrzyca(38,3% chorych). Ponadto, 29 chorych (58%) przebyło in-ne choroby, z czego u 12 z nich (41,4%) przeprowadzonow przeszłości zabiegi naczyniowe. Prawie połowa bada-nych (42%) nie przestrzegała diety przeciwmiażdżyco-wej. Dietę stosowało jedynie 18% chorych. Ponad poło-wa (56%) badanych paliła papierosy, 44% chorychpodało, iż nie pali tytoniu, w tym 22% z nich nigdy niepaliło, 10% zaprzestało palenia 10 lat temu, a 2% – 3mies. temu. Większość chorych palących (39%) paliłaod 20 lat. Pozostali od 30 lat (25%) lub powyżej 30 lat(25%). Tylko 10,7% palących trwało w nałogu od 15 lat.Większość z osób palących wypalała po 20 papierosówdziennie (78,6%). Pięciu z badanych paliło nawet 30 pa-pierosów. Połowa badanych nie wykazywała żadnychograniczeń w sprawności fizycznej, 46% zgłaszało czę-ściowe ograniczenia sprawności. U 4% chorych stwier-dzono całkowitą niesprawność fizyczną.Wyniki badań wskazują, iż większość chorych –31 osób (62%) – uzyskała wysoki poziom realizacji stan-dardu, mieszczący się w granicach 75–100% wykonaniaczynności pielęgnacyjnych. Pozostali chorzy – 19 (38%)uzyskali średni poziom realizacji standardu, obejmują-cy 60–75% wykonania czynności pielęgnacyjnych. Żadenz chorych nie znalazł się w grupie niskiego poziomu re-alizacji, wskazującego na wykonanie zakresu czynności<60%. Średnia wartość punktowa określająca ogólny po-ziom realizacji standardu wynosiła 136,6 pkt, co stano-wi 75,1% wykonania czynności pielęgnacyjno-opiekuń-72Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2007Z analizy wynika, że najwyższy poziom realizacji stan-dardu, wynoszący 80% wykonania, obserwowano w okre-sie pooperacyjnym od 1. do 4. doby włącznie. W okresieprzedoperacyjnym wykonywanie czynności standarduwyniosło średnio 72,5%. Najniższy poziom realizacji stan-dardu stwierdzono w dniu zabiegu operacyjnego – 60,2%wykonania czynności pielęgnacyjnych objętych standar-dem (tab. 4.).Tab. 3. Ogólna ocena poziomu realizacji standardu pielęgnowaniaZakres czynności pielęgnacyjnychwarunki otoczeniastosowanie pozycji ułożeniowychzmiany pozycjićwiczenia fizycznezapewnienie bezpieczeństwapunkty11,913,611,210,011,812,111,67,211,510,47,98,67,9136,6%85,397,180,171,184,486,682,651,682,174,056,461,656,175,0Omówienie wynikówW opiece zdrowotnej zarówno lekarskiej, jak i pielę-gniarskiej, systematyczna analiza i ocena świadczonychusług jest jednym ze sposobów monitorowania jakościopieki zdrowotnej. W dużej mierze zależy od jakości usługpielęgniarskich, ponieważ jest ona szerokim i najbardziejelementarnym składnikiem świadczeń zdrowotnych re-alizowanych w bezpośrednim kontakcie z pacjentem. In-strumentami umożliwiającymi ocenę poziomu świadczeńsą pewne, ogólnie przyjęte kryteria oraz standardy mo-gące być wskaźnikami jakości opieki. Standard stanowiogólne stwierdzenie, opis norm i wymagań optymalne-go poziomu świadczeń, kryteria natomiast są szczegóło-wo opisującymi go elementami. W ocenie jakości ważnejestporównanie– pomiędzy założonymi standardamii kryteriami a praktycznie świadczoną opieką. Wyniki po-równania stanowią kluczowy element modyfikacji i zmianpoprawiających jakość usług pielęgniarskich [24].W prezentowanym badaniu oceniano poziom wykona-nia standardu opieki nad chorym z miażdżycą tętnic koń-czyn dolnych. Porównywano działania pielęgniarskie z za-kresem czynności pielęgnacyjnych objętych standardemopracowanym w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej SP ZOZWojewódzkiego Szpitala im. dr. J. Biziela w Bydgoszczy [25].Ogólny poziom realizacji standardu wynosił tu 75,1%, co wgprzyjętego kryterium świadczy o wysokim poziomie opie-ki. Taki poziom świadczeń uzyskało większość, tj. 62% cho-rych (>75% wykonania). Pozostali chorzy znajdowali sięw grupie otrzymującej opiekę pielęgniarską na średnim po-ziomie, tzn. realizującą 60–70% czynności standardu. Przy-kładem oceny poziomu opieki pielęgniarskiej są inne bada-nia prowadzone w placówkach na terenie województwakujawsko-pomorskiego – Klinice Chirurgii Ogólnej i Oddzia-le Chirurgii Ogólnej Szpitala Rejonowego. W badaniu tymwykorzystanoArkusz oceny poziomu pielęgnacji(AOPP),za pomocą którego analizowano i oceniano poziom opiekiw aspekcie biologicznym, psychospołecznym i edukacyj-nym, pożądanej oraz realizowanej (w opinii pacjentów)przez personel pielęgniarski. W odniesieniu do badanychobszarów opieki były one następujące: 87–90% realizacjipotrzeb biologicznych w Klinice oraz 70–87,5% na Oddzia-le, 89–95% realizacji potrzeb psychospołecznych w Klinicei 80,5–91% na Oddziale, 89,4% realizacji potrzeb edukacyj-nych w Klinice i 52,6% na Oddziale [26–28]. Biorąc pod uwa-gę poziom wykonania zadań i czynności pielęgniarskichpodawanie lekówmonitorowanie parametrów życiowychocieplenie chłodnej kończynyhigiena ciała i stóppielęgnacja stópstosowanie diety przeciwmiażdżycowejtechniki radzenia sobie ze stresemedukacjaogólny poziom realizacji standarduw Klinice Chirurgii Ogólnej, można stwierdzić, iż był niecowyższy niż poziom opieki realizowanej w badaniu własnymw odniesieniu do chorych z miażdżycą. W podobnym po-równaniu należy zachować jednak dużą ostrożność, ponie-waż badanie odnosi się do opinii pacjentów i ich przeko-nania o potrzebie zapewnienia i realizacji poszczególnychelementów opieki. Badanie prezentowane w niniejszej pra-cy odnosi się do opieki i wykonywanych czynności pielę-gniarskich, ocenianych przez chorych, a następnie porów-nywanych z wymogami standardu. Pielęgniarkiw największym stopniu skupiały się na stosowaniu u cho-rych z miażdżycą kończyn dolnych odpowiednich pozycjiułożeniowych, które zapewniały optymalne krążenie ob-wodowe (97,1% realizacji). Odpowiednie ułożenie kończy-ny poniżej poziomu serca zwiększa działanie sił grawitacji,a tym samym ułatwia napływ krwi tętniczej do zmienio-nych chorobowo naczyń i naczyń krążenia obocznego. Mi-nimalizuje to objawy niedokrwienia, zwłaszcza ból, któryu chorych w stadium krytycznego niedokrwienia kończynyma charakter spoczynkowy, prowadzi do bezsenności orazstaje się przyczyną rozdrażnienia i ciągłego uczucia lęku,zagrożenia i depresji [1, 3, 25].U ponad 70% chorych występowały dolegliwościbólowe – spoczynkowe stałe lub okresowe oraz zmianytroficzne. Pielęgniarki sprawujące opiekę nad chorymiz miażdżycą kończyn dolnych stosowały pozycję pozio-mą (52% pielęgniarek) i/lub pozycjęrówni pochyłej(68%pielęgniarek), uzależniając je od stanu chorego. W celuzmniejszenia dolegliwości bólowych podawano, zgodnieze zleceniem lekarskim, leki naczyniowo-rozszerzające,poprawiające właściwości reologiczne krwi i leki73 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl