Ocena ryzyka zawodowego hałas ...

Ocena ryzyka zawodowego hałas ultradźwiękowy(1), BHP, Bezpieczeństwo pracy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 3/2007
Metoda oceny
ryzyka zawodowego
zwi¹zanego z ha³asem ultradŸwiêkowym
dr in¿. WITOLD MIKULSKI
mgr in¿. BO¯ENA SMAGOWSKA
Centralny Instytut Ochrony Pracy
– Pañstwowy Instytut Badawczy
Wprowadzenie
Wed³ug istniej¹cego w Polsce stanu praw-
nego [1] ha³as ultradźwiêkowy w środowisku
pracy traktuje siê, obok ha³asu s³yszalnego
i infradźwiêkowego, jako czynnik szkodliwy,
powoduj¹cy zagro¿enia dla zdrowia pra-
cowników. Ha³as ultradźwiêkowy obejmuje
dźwiêki i ultradźwiêki o czêstotliwościach
od ok. 10 kHz do ok. 40 kHz (sk³adowe
o wysokich czêstotliwościach s³yszalnych
i niskich czêstotliwościach ultradźwiêko-
wych) [1, 2].
Ultradźwiêki rozchodz¹ce siê w po-
wietrzu, wchodz¹ce w sk³ad ha³asu ultra-
dźwiêkowego, mog¹ oddzia³ywaæ nega-
tywnie na s³uch (na skutek zjawisk nieli-
niowych zachodz¹cych w uchu powstaj¹
silne sk³adowe subharmoniczne mog¹ce
powodowaæ ubytki s³uchu). Ultradźwiêki
mog¹ równie¿ wywo³ywaæ w organizmie
zmiany o charakterze wegetatywno-na-
czyniowym [2, 3].
Dyrektywa Unii Europejskiej 2003/10/WE
w sprawie minimalnych wymagañ w za-
kresie ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa,
dotycz¹cych nara¿enia pracowników na ry-
zyko spowodowane czynnikami fizycznymi
(ha³asem
) [4] oraz wdra¿aj¹ce j¹ do prawo-
dawstwa polskiego rozporz¹dzenie ministra
gospodarki i pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r.
[5] wymaga przeprowadzania oceny ryzyka
zawodowego zwi¹zanego z nara¿eniem
na ha³as w środowisku pracy. Poniewa¿ ha³as
ultradźwiêkowy jest jednym z rodzajów ha-
³asu, konieczne jest przeprowadzanie oceny
ryzyka na stanowiskach pracy, na których
mo¿na siê spodziewaæ wystêpowania ha³asu
ultradźwiêkowego.
Do niedawna identyfikacja stanowisk
pracy zagro¿onych ha³asem ultradźwiê-
kowym by³a trudna do przeprowadzenia
z powodu braku przenośnych mierników
do pomiaru tego ha³asu. W chwili obecnej
mierniki takie s¹ ju¿ w kraju produkowane,
aczkolwiek ich koszt jest wysoki (kilkakrotnie
przekracza koszt mierników do pomiaru
ha³asu s³yszalnego). Dlatego wstêpn¹
identyfikacjê stanowisk pracy, na których
mo¿e wystêpowaæ zagro¿enie ha³asem
ultradźwiêkowym, mo¿na przeprowadziæ na
podstawie znajomości danych dotycz¹cych
emisji źróde³ ha³asu ultradźwiêkowego.
Jest to mo¿liwe, poniewa¿ ten rodzaj ha³asu
jest w znacznym stopniu t³umiony wraz
ze wzrostem odleg³ości od źród³a, w wyniku
czego istotne zagro¿enie tym rodzajem
ha³asu wystêpuje tylko w najbli¿szym s¹-
siedztwie źród³a.
W artykule podano g³ówne źród³a ha³asu
ultradźwiêkowego, omówiono metodê
pomiaru i oceny nara¿enia na ha³as ultradź-
wiêkowy oraz metodê oceny ryzyka zawo-
dowego zwi¹zanego z tym ha³asem.
Ha³as ultradźwiêkowy na stanowiskach pracy
w Polsce jest określony jako ha³as, w którego
widmie wystêpuj¹ sk³adowe o wysokich
czêstotliwościach s³yszalnych i niskich ultra-
dźwiêkowych. W Polsce ocenê nara¿enia
na ha³as ultradźwiêkowy wykonuje siê na pod-
stawie (równowa¿nego i maksymalnego)
poziomu ciśnienia akustycznego w tercjowych
pasmach czêstotliwości (o czêstotliwościach
środkowych z przedzia³u od 10 kHz do 40 kHz).
W artykule przedstawiono: metodê pomiaru
ha³asu ultradźwiêkowego na stanowiskach
pracy, wartości dopuszczalne ha³asu ultra-
dźwiêkowego oraz metodê oceny ryzyka
zawodowego wynikaj¹cego z ekspozycji
na ha³as ultradźwiêkowy. Zamieszczono rów-
nie¿ przyk³adowe wyniki pomiarów i oceny
ha³asu ultradźwiêkowego na przyk³adowym
stanowisku pracy.
Method of assessing occupational risk
of ultrasonic noise exposure at worksta-
tions
Ultrasonic noise at workstations in Poland is defi-
ned as broadband noise containing high audible
and low ultrasonic frequencies. In Poland, the
assessment of ultrasonic noise exposure is based on
equivalent and maximum sound pressure level in the
1/3 octave band (the central frequencies are from
10 kHz to 40 kHz). This article presents a method
of measuring ultrasonic noise at workstations, limit
values of ultrasonic noise and a method of assessing
occupational risk which is connected with exposure
to ultrasonic noise. In this article, sample results of an
assessment of occupational exposure to ultrasonic
noise at a workstation are presented.
Fot. 1. P³uczka ultradźwiêkowa
Photo. 1. An ultrasonic washer
13
 BEZPIECZEŃSTWO PRACY 3/2007
Źród³a ha³asu ultradźwiêkowego
G³ównymi źród³ami ha³asu ultradźwiêkowego w procesie pracy
s¹
technologiczne urz¹dzenia ultradźwiêkowe
niskich czêstotliwości
ultradźwiêkowych (rys. 1.) [6], w tym m.in.
równowa¿ne poziomy ciśnienia akustycznego w pasmach
tercjowych o czêstotliwościach środkowych
f
10, 12,5, 16, 20, 25,
32 i 40 kHz, odniesione do 8-godzinnego dnia pracy,
L
f, e q ,
8
h
(lub
tygodnia pracy
L
f, e q , w
– w przypadku oddzia³ywania ha³asu ultra-
dźwiêkowego na organizm cz³owieka w sposób nierównomierny
w poszczególnych dniach w tygodniu, lub gdy pracownik pracuje
inn¹ liczbê dni w tygodniu ni¿ 5). W przypadku stosowania metody
pośredniej dla ka¿dego wybranego przedzia³u czasu
T
ei
mierzy siê
równowa¿ne poziomy ciśnienia akustycznego w tercjowych pa-
smach czêstotliwości,
L
f, e q , Te i
i ze wzorów podanych ni¿ej oblicza siê
równowa¿ne poziomy ciśnienia akustycznego w tercjowych pasmach
czêstotliwości, odniesione do 8-godzinnego dnia pracy
myjki-p³uczki ultradźwiêkowe (fot. 1. – str. 13)
zgrzewarki ultradźwiêkowe
dr¹¿arki ultradźwiêkowe
lutownice rêczne
wanny do cynowania
skalery.
Obecnośæ sk³adowych ultradźwiêkowych o znacznych poziomach
ciśnienia akustycznego stwierdza siê równie¿ w przypadku pracy
takich maszyn przep³ywowych i mechanicznych, jak:
sprê¿arki
maksymalne poziomy ciśnienia akustycznego w pasmach
tercjowych o czêstotliwościach środkowych
f
10, 12,5, 16, 20, 25,
32 i 40 kHz,
L
f, m a x
(w przypadku stosowania metody pośredniej, dla
ka¿dego pasma czêstotliwości maksymalny poziom ciśnienia aku-
stycznego podczas ca³ego dnia lub tygodnia pracy jest maksymaln¹
wartości¹ poziomu ciśnienia akustycznego spośród wystêpuj¹cych
poziomów we wszystkich przedzia³ach czasu
T
ei
,
L
f, m a x , Te i
).
W szczególności w dwóch najbardziej typowych przypadkach
zastosowania metody pośredniej równowa¿ne poziomy ciśnienia
akustycznego w tercjowych pasmach czêstotliwości (o czêstotliwo-
ściach środkowych
f
10, 12,5, 16, 20, 25, 32 i 40 kHz), odniesione
do 8-godzinnego dnia pracy,
L
f,eg,
8
h
określa siê ze wzoru:
palniki
zawory
narzêdzia pneumatyczne
maszyny wysokoobrotowe (strugarki, frezarki, szlifierki, pi³y
tarczowe i niektóre maszyny w³ókiennicze).
Jak wykaza³y badania przeprowadzone przez Centralny Instytut
Ochrony Pracy – Pañstwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB) [6] dominu-
j¹cy ha³as ultradźwiêkowy (rys. 1.), (o poziomach ciśnienia akustycznego
w granicach 110-135 dB) emituj¹ technologiczne urz¹dzenia ultradźwiê-
kowe typu: zgrzewarki, dr¹¿arki, lutownice i myjki oraz maszyny pasman-
teryjne. Stosunkowo wysoki ha³as (o poziomach ciśnienia akustycznego
przekraczaj¹cego 100 dB) emituj¹ równie¿ narzêdzia pneumatyczne,
maszyny w³ókiennicze oraz pi³y do drewna i metalu (rys. 2.).
Badania wykaza³y równie¿, ¿e w wielu przypadkach badanych
maszyn istotne sk³adowe ultradźwiêkowe wystêpuj¹ w zakresie
czêstotliwości powy¿ej 40 kHz (rys. 1.). Stwarza to przes³anki, aby
rozszerzyæ w przysz³ości oceniany zakres czêstotliwości ha³asu
ultradźwiêkowego z 40 kHz do 100 kHz.
dla ekspozycji krótszej ni¿ 8 h na zmianê robocz¹:
(1)
np. dla tercjowego pasma o czêstotliwości środkowej 10 kHz wzór
bêdzie mia³ postaæ:
(2)
Metoda pomiaru ha³asu ultradźwiêkowego
na stanowiskach pracy
Metoda pomiaru ha³asu ultradźwiêkowego na
stanowiskach pracy
określona jest w procedurze pomiarowej opracowanej przez CIOP-
-PIB i Instytut Medycyny Pracy w £odzi [2].
Do pomiarów stosuje siê metody – bezpośredni¹ i pośredni¹, ana-
logicznie jak dla zakresu s³yszalnego, dla którego metody te określone
s¹ w normach PN-N-01307 oraz PN-ISO 9612 [7, 8].
gdzie:
L
f, e q
,8
h
–
równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjo-
wym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu odniesienia
8 godzin, w dB
L
f, e q , Te i
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym
paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu
T
ei
(ekspozycji na ha³as
ultradźwiêkowy), w dB
T
ei
– czas ekspozycji na ha³as, w min.
Rys. 1. Poziomy ciśnienia akustycznego w tercjowych pasmach czêstotliwości
zmierzone na stanowiskach obs³ugi technologicznych urz¹dzeñ ultradźwiêkowych
i innych maszyn emituj¹cych ha³as ultradźwiêkowy [6]
Fig. 1. Equivalent sound pressure levels in 1/3 octave bands measured at worksta-
tions for the operation of technological ultrasonic devices and other ultrasonic
machines that emit ultrasonic noise [6]
Rys. 2. Poziomy ciśnienia akustycznego w tercjowych pasmach czêstotliwości zmie-
rzone na stanowiskach obs³ugi maszyn emituj¹cych ha³as ultradźwiêkowy [6]
Fig. 2. Equivalent sound pressure levels in 1/3 octave bands measured at workstations
for the operaton of machines that emit ultrasonic noise [6]
1
14
Mierzalne wielkości fizyczne charakteryzuj¹ce ha³as ultradźwiê-
kowy s¹ nastêpuj¹ce:
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 3/2007
Tabela 1
(5)
np. dla tercjowego pasma o czêstotliwości środkowej 20 kHz
wzór bêdzie mia³ postaæ:
Czêstotliwości
środkowe
tercjowych
pasm
czêstotliwości
f,
kHz
Dopuszczalne wartości równowa¿nego
poziomu ciśnienia akustycznego
Dopuszczalne
wartości
maksymalnego
poziomu
ciśnienia
akustycznego
L
f max,dop
, w dB
(6)
ogó³
pracowników
L
feq,
8
h, dop
, w dB
kobiety
w ci¹¿y
L
feq,
8
h,k,dop
,w dB
m³odociani
L
feq
,8
h,m,dop
,
w dB
gdzie:
L
f, e q , w
–
równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym
paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, odniesiony do tygodnia pracy,
w dB
L
f, e q ,
8
h,j
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym
paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, odniesiony do 8-godzinnego
dnia pracy, dla
j
-tego dnia, w dB.
10; 12,5; 16
80
77
75
100
20
90
87
85
110
25
105
102
100
125
31,5; 40
110
107
105
130
dla ekspozycji na ha³as, w której mo¿na wyró¿niæ kilka przedzia-
³ów czasu, a w ka¿dym z nich ha³as jest ustalony (przez ha³as ustalony
w określonym paśmie czêstotliwości rozumie siê ha³as, którego
poziom ciśnienia w tym paśmie nie zmienia siê wiêcej ni¿ o 5 dB):
Wartości dopuszczalne wielkości charakteryzuj¹cych
ha³as ultradźwiêkowy na stanowiskach pracy
W Polsce wartości najwy¿szego dopuszczalnego natê¿enia (NDN)
ha³asu ultradźwiêkowego ze wzglêdu na ochronê zdrowia s¹ okre-
ślone w odpowiednich rozporz¹dzeniach [1, 9, 10].
Wartości dopuszczalne wielkości charakteryzuj¹cych ha³as
ultradźwiêkowy w przypadku ogó³u pracowników
L
f, e q ,
8
h,dop
oraz
grup pracowników szczególnego ryzyka (kobiet w ci¹¿y –
L
f, e q
8
h,k,dop
i m³odocianych –
L
f
,
eq,
8
h,m,dop
), podano w tabeli 1. i na rys. 3.
(3)
np. dla tercjowego pasma o czêstotliwości środkowej 40 kHz
wzór bêdzie mia³ postaæ:
Metoda oceny nara¿enia na ha³as ultradźwiêkowy
na stanowiskach pracy i ocena ryzyka zawodowego
Metoda oceny nara¿enia na ha³as ultradźwiêkowy na stanowi-
skach pracy polega na porównaniu wartości zmierzonych z warto-
ściami dopuszczalnymi (rys. 4.).
Ryzyko zawodowe wynikaj¹ce z ekspozycji na ha³as ultradźwiêko-
wy określa siê jednoliczbowym wskaźnikiem
krotności przekroczenia
wartości dopuszczalnych NDN ha³asu ultradźwiêkowego
K
. Wskaź-
nik ten określa siê jako najwiêksz¹ wartośæ wskaźników cz¹stkowych
krotności. Wartości cz¹stkowych wskaźników krotności w tercjowych
pasmach o czêstotliwościach środkowych
f
od 10 kHz do 40 kHz,
określa siê ze wzoru:
(4)
gdzie:
L
f, e q ,
8
h
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym
paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu odniesienia 8 godzin,
w dB
L
f, e q , Te i
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym
paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu
T
ei
, w dB
T
ei
– czas ekspozycji na ha³as,
i
-tego odcinka czasu, w min.
W przypadku oddzia³ywania ha³asu ultradźwiêkowego na orga-
nizm cz³owieka w sposób nierównomierny w poszczególnych dniach
tygodnia, lub gdy pracownik pracuje inn¹ liczbê dni w tygodniu ni¿
5, równowa¿ne poziomy ciśnienia akustycznego w tercjowych pa-
smach czêstotliwości o czêstotliwościach środkowych
f
od 10, 12,5,
16, 20, 25, 32 i 40 kHz, odnosi siê do tygodnia pracy
L
f, e q , w
i określa
siê
ze wzoru:
a)
b)
Rys. 3. Dopuszczalne wartości równowa¿nego i maksymalnego poziomu ciśnienia
akustycznego na stanowisku pracy dla ha³asu ultradźwiêkowego
Fig. 3. Admissible equivalent sound pressure levels and maximum sound pressure
at a workstation for ultrasonic noise
Rys. 4. Ocena nara¿enia na ha³as ultradźwiêkowy – porównanie wartości
zmierzonych z dopuszczalnymi: a) wartości równowa¿nego poziomu ciśnienia
akustycznego w tercjowych pasmach czêstotliwości odniesionego do 8-godzinnej
ekspozycji, b) wartości maksymalnego poziomu ciśnienia akustycznego w tercjo-
wych pasmach czêstotliwości
Fig. 4. Assessment of occupational exposure of ultrasonic noise – a comparison
between measured and admissible values: a) the value of the equivalent sound
pressure level in 1/3 octave band referred to an 8-hour working day, in dB, b) the
value of maximum sound pressure levels in 1/3 octave band
1
15
 BEZPIECZEŃSTWO PRACY 3/2007
dla równowa¿nych poziomów ciśnienia akustycznego:
Przyk³ad oceny nara¿enia pracownika
na ha³as ultradźwiêkowy
na stanowisku pracy
i oceny ryzyka zawodowego
Pracownik obs³uguje maszyny do konfekcjonowania: nanoszenia
aplikacji oraz wycinania pasmanterii (fot. 2. i 3.). W czasie dnia pracy
przez 4 godziny obs³uguje maszynê do wycinania pasmanterii (fot.
3.), a przez nastêpne 3,5 godziny obs³uguje maszynê do nanoszenia
aplikacji (fot. 2.). Przez pozosta³y czas pracy nie jest nara¿ony na ha³as
ultradźwiêkowy. Wartości wielkości charakteryzuj¹cych ha³as ultra-
dźwiêkowy w kolejnych odcinkach czasu (obs³uga kolejnych maszyn)
oraz wyniki obliczeñ odniesione do 8-godzinnego dnia pracy podano
w tabeli 2. W tabeli 3. podano krotności cz¹stkowe i krotnośæ wypad-
kow¹ ze wzglêdu na ekspozycjê na ha³as ultradźwiêkowy.
Wyniki oceny nara¿enia na ha³as ultradźwiêkowy na stanowisku
obs³ugi wcześniej wymienionych maszyn wskazuj¹ na du¿e przekro-
czenia poziomów dopuszczalnych ha³asu ultradźwiêkowego oraz
wystêpowanie du¿ego nieakceptowanego ryzyka wynikaj¹cego
z ekspozycji na ha³as ultradźwiêkowy.
(7)
dla maksymalnych poziomów ciśnienia akustycznego:
(8)
gdzie:
L
f, e q ,
8
h
– zmierzone wartości równowa¿nego poziomu ciśnienia aku-
stycznego w tercjowych pasmach o czêstotliwościach środkowych
f
od 10 kHz do 40 kHz, odniesione do 8-godzinnego dnia pracy
L
f, e q
,8
h,dop
– wartości dopuszczalne równowa¿nego poziomu ci-
śnienia akustycznego w pasmach tercjowych o czêstotliwościach
środkowych
f
od 10 kHz do 40 kHz, odniesione do 8-godzinnego
dnia pracy
L
f,max,
8
h
– zmierzone wartości maksymalnego poziomu ciśnienia
akustycznego w tercjowych pasmach o czêstotliwościach środko-
wych
f
od 10 kHz do 40 kHz
L
f,max,dop,8
h
– wartości dopuszczalne maksymalnego poziomu ci-
śnienia akustycznego w tercjowych pasmach o czêstotliwościach
środkowych
f
od 10 kHz do 40 kHz.
Na stanowisku pracy w zale¿ności od określonej krotności prze-
kroczenia NDN ha³asu ultradźwiêkowego K, ryzyko jest [11]:
K < 0,5 – ma³e, dopuszczalne (nie wystêpuj¹ przekroczenia
wartości dopuszczalnych NDN)
Podsumowanie
Ha³as ultradźwiêkowy w środowisku pracy jest czynnikiem stwa-
rzaj¹cym zagro¿enie dla zdrowia cz³owieka. Przepisy polskie nak³adaj¹
obowi¹zek oceny ryzyka zawodowego wynikaj¹cego z ekspozycji
na ha³as ultradźwiêkowy. Ryzyko to określa siê na podstawie pomiarów
ha³asu na stanowiskach pracy, porównaniu wartości zmierzonych
z wartościami dopuszczalnymi (NDN) oraz wyznaczeniu wskaźnika krot-
ności przekroczenia wartości NDN ha³asu ultradźwiêkowego. Poniewa¿
Tabela 2
1 – średnie, dopuszczalne (nie wystêpuj¹ przekroczenia
wartości dopuszczalnych NDN)
0,5
≤
K
≤
1 < K – du¿e, niedopuszczalne (wystêpuj¹ przekroczenia war-
tości dopuszczalnych NDN).
WYNIKI POMIARÓW HA£ASU ULTRADŹWIÊKOWEGO [6]
The results of measurements of ul
trasonic noise [6]
Lp.
Czas po-
miaru lub
odniesienia
T
ei
, w min
Wielkośæ
Czêstotliwośæ środkowa tercjowego pasma
czêstotliwości
f
, w Hz
Wartośæ zmierzona
Wielkośæ
Czêstotliwośæ środkowa tercjowego
pasma czêstotliwości
f,
w Hz
Wartośæ zmierzona
10
12,5
16
20
25
31,5
40
10
12,5
16
20
25
31,5
40
1
240
L
feq,Te
1
73,7
60,9 85,3 115,8
95,4
80,5
93,7
L
fmax,Te
1
75,1
62,8
86,9
117,1
97,1
82,5
94,6
2
210
L
feq,Te
2
63,2
63,7
64,5 65,6
103,3
100,5
67,8
L
fmax,Te
2
62,2
65,6
65,3
65,2
112,5
109,9
69,4
3
40
L
feq,
8
h
71,0
57,0
76,4
108,3
95,8
93,9
86,0
L
fmax
,8
h
75,1
65,6
86,9
117,1
112,5
109,9
94,6
Oznaczenia :
L
f, e q ,
8
h
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu odniesienia 8 godzin, w dB
L
f, e q , Te i
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, dla czasu
T
ei
, w dB
T
e
– czas ekspozycji na ha³as,
i
-tego odcinka czasu, w min
Tabela 3
WYNIKI OCENY NARA¯ENIA NA HA£AS ULTRADŹWIÊKOWY [6]
The results of assessing ex
posure to ultrasonic noise [6]
Lp.
Wielkośæ
Czêstotliwośæ środkowa tercjowego pasma
czêstotliwości
f
, w Hz
Wartośæ zmierzona lub obliczona
Wielkośæ
Czêstotliwośæ środkowa tercjowego pasma
czêstotliwości
f
, w Hz
Wartośæ zmierzona lub obliczona
10
12,5
16
20
25
31,5
40
10
12,5
16
20
25
31,5
40
1
L
feq,
8
h
w dB
71,0
57,0
76,4
108,3
95,8 93,9 86,0
L
fmax,
8
h
, dB
75,1
65,6 86,9 117,1
112,5
109,9
94,6
2
L
feq,
8
h,dop
w dB
80
80
80
90
105
110
110
L
fmax,
8
h,dop
, dB
100
100
100
110
125
130
130
3
K
Lfeq,
8
h
0,13
0,00 0,43 67,56
0,12
0,02 0,00
K
Lfmax,
8
h
0,06 0,02 0,22
2,26
0,24
0,10
0,02
4
K
Lfeq,
8
h
67,6
K
Lfmax,
8
h
2,26
5
K
67,6
Oznaczenia:
L
f, e q
,8
h
– równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy
L
f, e q ,
8
h,dop
– dopuszczalny równowa¿ny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy
L
f,max
– maksymalny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
L
f,max,dop
– dopuszczalny maksymalny poziom ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
K
Lfeq,
8
h
– krotnośæ (cz¹stkowa) przekroczenia równowa¿nego poziomu ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwości środkowej
f
, odniesionego do 8-godzin-
nego dnia pracy
K
Lfmax,
8
h
– krotnośæ (cz¹stkowa) przekroczenia maksymalnego poziomu ciśnienia akustycznego w tercjowym paśmie o czêstotliwościach środkowej
f
K
– krotnośæ przekroczenia NDN ha³asu ultradźwiêkowego
16
;BQSBT[BNZOBTFNJOBSJVN
i1S[ZXØE[UXP[
#F[QJFD[FŦTUXFNw
)PUFM(PƬCJFXTLJ8JTB
.BKB
XXXCTUTPMVUJPOTDPN
Q[CNBKBQEG
Fot. 2. Stanowisko obs³ugi maszyny do konfekcjo-
nowania (maszyna do nanoszenia aplikacji w ma-
teria³ – wtapianie kryszta³ków w materia³)
Photo. 2. A workstation of an operator of a machi-
ne for applying diamanté appliqués onto fabric
Fot. 3. Stanowisko obs³ugi maszyny do konfekcjo-
nowania (maszyna do wycinania pasmanterii)
Photo. 3. A workstation of an operator of a ma-
chine for cutting haberdashery
zagro¿enie tym czynnikiem wystêpuje g³ównie w s¹siedztwie źróde³ emituj¹cych ha³as
ultradźwiêkowy, dlatego wstêpn¹ selekcjê stanowisk pracy zagro¿onych tym rodzajem
ha³asu mo¿na przeprowadziæ na podstawie znajomości danych o emisji ha³asu tych (lub
podobnych) źróde³.
Jak wykaza³y badania prowadzone w CIOP-PIB [6] ryzyko zawodowe zwi¹za-
ne z nara¿eniem na ha³as ultradźwiêkowy na stanowiskach pracy w przypadku
wiêkszości badanych technologicznych urz¹dzeñ ultradźwiêkowych (zgrzewarek,
dr¹¿arek, lutownic i myjek), wysokoobrotowych maszyn w³ókienniczych, narzêdzi
pneumatycznych oraz pi³ do drewna i metalu mo¿na oszacowaæ jako du¿e (nie-
dopuszczalne).
8ZPCSBŷTPCJFŸFX5XPKFKmSNJF
r CF[QJFD[FƵTUXPUPDJƤHZQSPDFT
FMJNJOBDKJ[BHSPLJFƵ
r QSBDPXOJDZPEOBKOJLJT[FHPT[D[FCMB
TƤ[BBOHBLJPXBOJXQPQSBXƬ
CF[QJFD[FƵTUXBJUPPOJQPEFKNVKƤ
JOJDKBUZXZXUZN[BLSFTJF
r X[NBDOJBTJƬ[BDIPXBOJBCF[QJFD[OF
JFMJNJOVKF[BDIPXBOJBSZ[ZLPXOF
r LVMUVSBPSHBOJ[BDKJXTQJFSB
LPNVOJLBDKƬQPNJƬE[Z
QSBDPXOJLJFNBQS[FPLJPOZN
SFEVLVKFXFXOƬUS[OFQPE[JBZOB
vNZwJvPOJwCVEVKF[BVGBOJFJ
XTQØQSBDƬ
y5BLGVOLDKPOVKFKVLJQPOBE
[BLBEØXXLSBKBDILUØSF
XESPLJZZJTUPTVKƤ5FDIOPMPHJƬ
#"11¥JV[ZTLBZƽSFEOJP
TQBEFLXTLBdžOJLBXZQBELPXPƽDJ
QPQJFSXT[ZNSPLVJEBMT[Z
TQBEFLQPMBUBDI
5PBVUPSTLJFSP[XJƤ[BOJFMJEFSB
CF[QJFD[FƵTUXBQSBDZ
PIŚMIENNICTWO
[1] Rozporz¹dzenie Ministra Pracy i Polityki Spo³ecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwy¿szych
dopuszczalnych stê¿eñ i natê¿eñ czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU nr 217, poz.
1833, zm. DzU 2005 nr 212, poz. 1769
[2] M. Pawlaczyk-£uczyñska, J. Koton, D. Augustyñska
Ha³as ultradźwiêkowy. Dokumentacja wartości NDN
i procedura pomiarowa.
„Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy” nr 2 (28)2001
[3]
Czynniki szkodliwe w środowisku pracy – wartości dopuszczalne
, pod red. D. Augustyñskiej i M. Pośniak,
CIOP-PIB, Warszawa 2005
[4] Dyrektywa 2003/10/WE z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie minimalnych wymagañ w zakresie ochrony
zdrowia i bezpieczeñstwa, dotycz¹cych nara¿enia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami
fizycznymi (ha³asem)
[5] Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeñstwa i higieny
pracy przy pracach zwi¹zanych z nara¿eniem na ha³as lub drgania mechaniczne. DzU nr 157 poz.1318
[6] B. Smagowska, W. Mikulski i in.
Ocena ryzyka zawodowego zwi¹zanego z nara¿eniem na ha³as
ultradźwiêkowy
. Zadanie nr 05.7 zrealizowane w ramach programu wieloletniego pn.
Dostosowywanie
warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej
. CIOP-PIB, Warszawa 2005
[7] PN-N-01307:1994
Ha³as. Dopuszczalne wartości ha³asu w środowisku pracy. Wymagania dotycz¹ce
wykonywania pomiarów
[8] PN-ISO 9612: 2004
Akustyka. Wytyczne do pomiarów i oceny ekspozycji na ha³as w środowisku
pracy
[9] Rozporz¹dzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom.
DzU nr 127, poz. 1092
[10] Rozporz¹dzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych
m³odocianym. DzU nr 200, poz. 204 ze zm.
[11] PN-N-18002:2000
Systemy zarz¹dzania bezpieczeñstwem i higien¹ pracy. Ogólne wytyczne do oceny
ryzyka zawodowego
Publikacja opracowana na podstawie wyników uzyskanych w ramach II etapu
programu wieloletniego pn. „Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do stan-
dardów Unii Europejskiej” dofinansowywanego w latach 2005-2007 w zakresie
zadañ s³u¿b pañstwowych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Spo³ecznej.
G³ówny koordynator: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Pañstwowy Instytut
Badawczy
"EHAVIOURAL3CIENCE4ECHNOLOGY
)NTERNATIONAL
BIURAW0OLSCE
TEL
ª#FIBWJPSBM4DJFODF5FDIOPMPHZ*OD¥
"%710
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl