Ocena środowiska zimnego wg PN EN ...

Ocena środowiska zimnego wg PN EN ISO 11079, Technik BHP, ERGONOMIA, Ergonomia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
dr in¿. ANNA BOGDAN
Centralny Instytut Ochrony Pracy
– Pañstwowy Instytut Badawczy
Ocena środowiska zimnego
– wed³ug PN-EN ISO 11079:2008
W artykule przedstawiono metodê oceny środowiska zimnego zgodnie
z zasadami opisanymi w PN-EN ISO 11079:2008
Ergonomia środowiska
termicznego. Wyznaczanie i interpretacja stresu termicznego wynikaj¹-
cego z ekspozycji na środowisko zimne z uwzglêdnieniem wymaganej
izolacyjności cieplnej odzie¿y (IREQ) oraz wp³ywu wych³odzenia miej-
scowego
(oryg.). Procedurê obliczania przedstawiono na podstawie
praktycznego przyk³adu.
Evaluation of a cold environment according to PN-EN ISO
11079:2008
This article presents a method of evaluating a cold environment according
to the principles described in PN-EN ISO 11079:2008 “Ergonomics of the
thermal environment. Determination and interpretation of cold stress
when using required clothing insulation (IREQ), and the cooling effects
[sic].” A practical example is used to present the calculation procedure.
Wstêp
Praca w środowisku zimnym najczêściej do-
tyczy zak³adów przetwórstwa spo¿ywczego,
w których temperatura powietrza wynosi od
-40
o
C (komory zamra¿aj¹ce) do -2
o
C (pa-
kownie zimne). Chocia¿ wiêkszośæ czynności
jest w pe³ni zautomatyzowana, a pracownicy
przebywaj¹ w pomieszczeniach, gdzie panuje
wy¿sza temperatura powietrza, to jednak
wystêpuj¹ stanowiska, przy których praca
cz³owieka w zimnym klimacie jest niezbêdna.
Ocena obci¹¿enia termicznego pracow-
nika zatrudnionego w środowisku zimnym
by³a prowadzona dotychczas na podstawie
PN-N-08009:1987 [1], która w sierpniu 2008 r.
zosta³a zast¹piona PN-EN ISO 11079:2008
[2]. Procedura oceny obci¹¿enia termicznego
pracownika zaproponowana w nowej normie
znacznie ró¿ni siê od podanej w poprzedniej.
Zmiany te zosta³y zasygnalizowane w opu-
blikowanym w „Bezpieczeñstwie Pracy”
artykule
Praktyczne aspekty oceny nara¿enia
pracowników zatrudnionych w warunkach mi-
kroklimatu zimnego za pomoc¹ wskaźników
WCI i IREQ
[3]. Z uwagi na znaczne ró¿nice
w koñcowym wydaniu normy w stosunku do
jej projektu, w niniejszej publikacji skupiono
siê na omówieniu oceny środowiska zimnego
wed³ug PN-EN ISO 11079:2008 [2].
siê opornośæ przewodzenia skóry. W wyniku
ograniczenia przep³ywu w koñczynach krew
ulega przemieszczeniu do g³êbiej po³o¿onych
naczyñ krwionośnych, na skutek czego zwiêk-
sza siê pojemnośæ minutowa serca, a niekiedy
dochodzi do wzrostu ciśnienia têtniczego
krwi. Jednocześnie nastêpuje pobudzenie
miêśni szkieletowych, powoduj¹ce zwiêkszenie
przemiany materii, bêd¹cej źród³em ciep³a dla
organizmu. Dochodzi do zwiêkszenia napiêcia
spoczynkowego miêśni i ich dr¿enia (wytwarza
siê dodatkowe ciep³o). Ilośæ ciep³a wytwarza-
nego w wyniku wymienionych mechanizmów
zale¿y od temperatury otoczenia i czasu eks-
pozycji w środowisku zimnym.
Przekroczenie mo¿liwości termoregula-
cyjnych organizmu w skrajnych warunkach
termicznych środowiska lub upośledzenie dzia-
³ania mechanizmu regulacji temperatury cia³a
powoduje obni¿enie temperatury wewnêtrznej
cia³a, co w konsekwencji mo¿e prowadziæ do
Reakcje organizmu na środowisko zimne
Organizm cz³owieka, przez odpowiednie reak-
cje podczas pracy w środowisku zimnym, d¹¿y
z jednej strony do ograniczania oddawania cie-
p³a do otoczenia, z drugiej zaś do zwiêkszania
ilości produkowanego ciep³a, a wszystko to
w celu ochrony przed nadmiernym wych³odze-
niem. Z tego powodu w środowisku zimnym
dochodzi do zwê¿enia naczyñ krwionośnych
skóry, co powoduje zmniejszenie przep³ywu
krwi przez skórê i tkankê podskórn¹, zw³asz-
cza w koñczynach, a dziêki temu zwiêksza
2
03/2009
 hipotermii. Spadek temperatury wewnêtrznej
poni¿ej 35
o
C powoduje zmniejszenie zdolności
do wysi³ku, redukcjê si³y skurczu miêśni oraz
upośledzenie sprawności psychofizycznej
(m.in. wyd³u¿enie czasu reakcji).
Obni¿enie temperatury miêśni o 10
o
C
upośledza dok³adnośæ ruchu i utrudnia utrzy-
manie równowagi cia³a. Cz³owiek stopniowo
popada w stan apatii, zaburzeniu ulegaj¹
mechanizmy instynktu samozachowawczego
[4]. Wraz z rozwojem hipotermii obserwuje siê
zmniejszenie pojemności minutowej i objêtości
wyrzutowej serca, dochodzi do zwiêkszenia
naczyniowego oporu obwodowego. Przy
temperaturze cia³a 28
o
C mo¿e wyst¹piæ migo-
tanie przedsionków i komór. Dalsze obni¿enie
temperatury wewnêtrznej do 23-25
o
C mo¿e
powodowaæ upośledzenie czynności uk³adu
kr¹¿enia i oddechowego, zaburzenia świa-
domości, uszkodzenie w¹troby i nerek oraz
zak³ócenia gospodarki wodno-elektrolitowej
[5]. Ochrona pracuj¹cych przed niekorzystnym
dzia³aniem środowiska zimnego na ich orga-
nizm powinna byæ zatem kwesti¹ priorytetow¹
w przedsiêbiorstwach, gdzie utrzymanie
środowiska zimnego jest podyktowane wyma-
ganiami procesu technologicznego.
PN-N-08009:1987
i PN-EN ISO 11079:2008 – zmiany
G³ówn¹ ró¿nic¹ pomiêdzy PN-N
-08009:1987 [1] a PN-EN ISO 11079:2008 [2]
jest za³o¿enie przyjête w nowej normie, ¿e
nadrzêdnym wskaźnikiem s³u¿¹cym do oceny
obci¹¿enia termicznego cz³owieka w środo-
wisku zimnym jest wskaźnik IREQ (
required
clothing insulation
). Dotychczas traktowany
jedynie jako wskaźnik wymaganej izolacyjności
odzie¿y ochronnej. IREQ nadal definiowany jest
jako wynikowa izolacyjnośæ cieplna wymagana
w rzeczywistych warunkach środowiska w celu
utrzymania cia³a w stanie równowagi cieplnej
na akceptowalnym poziomie temperatury cia³a
i skóry, jednak¿e w PN-EN ISO 11079:2008 [2]
podano dodatkowo, ¿e wskaźnik IREQ mo¿na
zastosowaæ do:
– oceny obci¹¿enia termicznego wywo³a-
nego zimnem
– analizy wp³ywu poszczególnych para-
metrów środowiska na obci¹¿enie termiczne
cz³owieka (w celu wprowadzania modyfikacji
dotycz¹cych stanowisk pracy)
– określenia wymagañ dotycz¹cych izola-
cyjności odzie¿y
– planowania czasu pracy w warunkach
środowiska zimnego.
Wartośæ wskaźnika IREQ określana jest
z równania wyprowadzonego z bilansu
wymiany ciep³a pomiêdzy cia³em cz³owieka
a otoczeniem i przyjmuje postaæ:
g
dzie:
t
sk
– średnia temperatura skóry,
o
C
t
cl
– temperatura zewnêtrznej powierzchni
odzie¿y,
o
C
R
– ilośæ ciep³a wymieniana poprzez pro-
mieniowanie, W/m
2
C
– ilośæ ciep³a wymieniana poprzez kon-
wekcjê, W/m
2
.
Na podstawie tej zale¿ności mo¿na stwier-
dziæ, ¿e na wartości wskaźnika IREQ wp³yw ma
jedynie sucha wymiana ciep³a (bez uwzglêd-
nionego wp³ywu efektu pocenia, odparowania
potu, dyfuzji pary wodnej przez skórê itp.).
Zale¿nośæ tê mo¿na uznaæ za prawid³ow¹
przy za³o¿eniu uzyskania stanu równowagi
cieplnej pomiêdzy cz³owiekiem a otoczeniem.
Równowaga cieplna mo¿e byæ utrzymywana
na ró¿nych poziomach obci¹¿enia cieplnego
organizmu, określanego w funkcji średniej
BP 03/2009
3
POMIAR PARAMETRÓW ŚRODOWISKA
temperatury, prêdkości, wilgotności powietrza,
średniej temperatury promieniowania
cieplna odzie¿y (I
cl,r
) jest to wiêc wartośæ
izolacyjności, w której uwzglêdniono efekt
zmiany dopasowania i pompowania powietrza
pod odzie¿. W warunkach laboratoryjnych
wynikowa izolacyjnośæ cieplna odzie¿y, na
podstawie PN-EN ISO 11079:2008 i PN-EN
342:
2006 Odzie¿ ochronna. Zestawy odzie¿y
i wyroby odzie¿owe chroni¹ce przed zimnem
,
jest mierzona na manekinie umieszczonym
na specjalnym stanowisku umo¿liwiaj¹cym
symulacjê jego chodu. W odró¿nieniu od
izolacyjności wynikowej, izolacyjnośæ cieplna
podstawowa (I
cl
) określa izolacyjnośæ odzie¿y
znajduj¹cej siê na nieruchomym manekinie
w pozycji stoj¹cej. W wiêkszości norm (m.in.
w PN-EN ISO 9920:2008
Ergonomia środo-
wiska termicznego. Szacowanie izolacyjności
cieplnej i oporu pary wodnej zestawów odzie-
¿y
) w tabelach podawane s¹ wartości podsta-
wowej izolacyjności cieplnej odzie¿y. Metodê
przeliczenia izolacyjności podstawowej odzie¿y
na wynikow¹ zamieszczono w za³¹czniku A do
PN-EN ISO 11079:2008 [2].
Nastêpn¹ nowości¹ w normie w PN-EN ISO
11079:2008 jest wspomniany wy¿ej
dopusz-
czalny czas ekspozycji na środowisko zim-
ne
(
D
lim
). Je¿eli izolacyjnośæ odzie¿y stosowanej
na stanowisku pracy jest ni¿sza od obliczonej
wartości IREQ
neutral
, to ekspozycja powinna byæ
skrócona w celu ochrony przed nadmiernym
wych³odzeniem organizmu. Wartośæ
D
lim
okre-
ślana jest na podstawie zale¿ności:
WYCH£ODZENIE
LOKALNE
ch³odzenie wiatrem
odmro¿enie przez kontakt
wych³odzenie poprzez
drogi oddechowe
POMIAR LUB OSZACOWANIE
poziomu aktywności pracownika
izolacyjności cieplnej odzie¿y
WYCH£ODZENIE OGÓLNE
obliczenie wartości IREQ
porównanie z I
obliczenie D
cl,r
lim
I<IREQ
cl,r
min
IREQ < I < IREQ
min
cl,r
neutral
I>IREQ
cl,r
neutral
niewystarczaj¹ca
izolacyjnośæ cieplna
ograniczony czas ekspozycji
izolacyjnośæ cieplna
wystarczaj¹ca w celu
zapobiegniêcia wych³odzeniu,
odczucia cieplne pracownika
trochê ch³odne w stosunku do
neutralnych
izolacyjnośæ cieplna
wystarczaj¹ca, mo¿liwe
wyst¹pienie przegrzania
organizmu przy wy¿szym
poziomie aktywności fizycznej
wymagane określenie
dopuszczalnego czasu
ekspozycji, D
lim
wymagane określenie
dopuszczalnego czasu
ekspozycji, D
lim
gdzie:
Q
lim
– wartośæ dopuszczalnych strat ciep³a
z organizmu cz³owieka, kJ/m
2
(standardowo
nale¿y przyjmowaæ wartośæ 144 kJ/m
2
)
S
– ilośæ ciep³a akumulowanego w organi-
zmie cz³owieka, W/m
2
.
W przypadku zagro¿enia wyst¹pienia
dodatkowego lokalnego wych³odzenia cia³a
(d³onie, stopy, g³owa) w zale¿ności od miej-
sca wykonywanej pracy (w pomieszczeniach
zamkniêtych lub na otwartej przestrzeni)
nale¿y wprowadziæ odpowiednie zmiany
organizacyjne w środowisku pracy, np. zmniej-
szyæ prêdkośæ powietrza w pomieszczeniach
przez zmianê zastosowanych elementów
nawiewnych, lub te¿ zapewniæ dodatkowe
środki ochrony indywidualnej i ograniczyæ
czas ekspozycji.
Kolejn¹ zmian¹ wprowadzon¹ w PN-EN ISO
11079:2008 [2] jest zast¹pienie wskaźnika si³y
ch³odz¹cej wiatru
WCI
(
wind chill index
) przez
bardziej intuicyjnie rozumian¹ temperatur¹
ch³odzenia wiatru
t
WC
(
wind chill temperature
).
Parametr ten stosowany jest do oceny ch³o-
dzenia lokalnego wywo³anego dzia³alności¹
wiatru i definiowany jest jako temperatura
otoczenia, która przy prêdkości wiatru równej
4,2 km/h wytwarza takie samo odczucie
zimna u pracownika, jak rzeczywiste warunki
Rys. Metoda oceny środowiska zimnego [2]
Fig. A method of evaluating a cold environment [2]
temperatury skóry, pocenia i zmiany tempe-
ratury cia³a. Z tego powodu wprowadzono
w PN-EN ISO 11079:2008 dwie wartości
wskaźnika IREQ:
• IREQ
min
– minimalna wartośæ wymaganej
izolacji termicznej odzie¿y w celu utrzymania
równowagi termicznej organizmu na sta³ym
poziomie, przy za³o¿eniu ni¿szej od prawi-
d³owej, ale dopuszczalnej wartości średniej
temperatury cia³a. Przy zastosowaniu odzie¿y
o izolacyjności równej IREQ
min
wyst¹pi niewielkie
wych³odzenie organizmu, w szczególności ob-
wodowych czêści cia³a (d³onie, stopy) – z tego
powodu przy d³ugotrwa³ej pracy w środowisku
zimnym nale¿y wprowadziæ ograniczenia
czasu trwania ekspozycji, obliczane jako D
lim
(dopuszczalny czas ekspozycji).
• IREQ
neutral
– izolacyjnośæ termiczna odzie¿y
wymagana w celu zapewnienia pracuj¹cemu
warunków termoneutralnych, tj. równowagi
cieplnej utrzymywanej na prawid³owym
poziomie średniej temperatury cia³a. Przy
zastosowaniu odzie¿y o wartości izolacyjności
równej IREQ
neutral
nie wystêpuje wych³odze-
nie cia³a cz³owieka, jednak¿e zalecane jest
równie¿ określenie dopuszczalnego czasu
ekspozycji D
lim
.
Zastosowanie wskaźnika IREQ zalecane jest
do oceny obci¹¿enia w ch³odnym i zimnym
środowisku, gdzie temperatura powietrza wy-
nosi poni¿ej 10
o
C, prêdkośæ powietrza zawarta
jest pomiêdzy 0,4 – 18 m/s, a izolacyjnośæ
cieplna stosowanej odzie¿y przekracza 0,078
m
2
K/W (0,5 clo).
W normie wprowadzono równie¿
pojêcie
wynikowej i podstawowej izolacyjności
cieplnej odzie¿y.
Na rzeczywistym stano-
wisku pracy cz³owiek zazwyczaj porusza
siê, zatem zastosowana przez niego odzie¿
równie¿ zmienia po³o¿enie, dopasowuje siê
do danej pozycji cia³a, a pod jej warstwy
nap³ywa powietrze. Wynikowa izolacyjnośæ
4
03/2009
 środowiska. Temperatura ch³odzenia wiatru
opisywana jest nastêpuj¹cym równaniem:
conej tablicy zamieszczonej w za³¹czniku C do
PN-EN ISO 11079:2008.
3. Pomiar lub oszacowanie wartości obci¹-
¿enia prac¹ na podstawie zapisów PN-EN ISO
8996:2005.
4. Pomiar lub oszacowanie podstawowej
izolacyjności cieplnej odzie¿y ochronnej zgod-
nie z PN-EN ISO 15831:2006
Odzie¿. W³aściwo-
ści fizjologiczne. Pomiar izolacyjności cieplnej
z zastosowaniem manekina termicznego
lub
PN-EN ISO 9920:2008
Ergonomia środowiska
termicznego. Szacowanie izolacyjności cieplnej
i oporu pary wodnej zestawów odzie¿y
.
5. Obliczenie wartości wskaźników IREQ
min
i IREQ
neutral
na podstawie równañ i wykresów
zamieszczonych w PN-EN ISO 11079:2008 lub
te¿ korzystaj¹c z programu opracowanego
przez prof. Holmera (twórcê wskaźnika IREQ)
eat.lth.se/Forskning/Termisk/Termisk_HP/
Klimatfiler/IREQ2002alfa.htm
6. W przypadku pracy ze zró¿nicowan¹
aktywności¹ (np. naprzemiennie: praca/
odpoczynek) nale¿y określiæ wartośæ wskaź-
nika IREQ średni¹ wa¿on¹ w czasie (min 1 h).
Pojedynczy okres pracy/odpoczynku powinien
trwaæ co najmniej 15 min. Przedstawiony
w normie program umo¿liwia dodatkowo ob-
liczenie temperatury ch³odzenia wiatru (
t
WC
).
7. Porównanie obliczonych wartości wskaź-
ników IREQ z wartości¹ wynikowej izolacji
odzie¿y zastosowanej w danym środowisku
pracy; w przypadku, gdy wartośæ ta jest ni¿sza
od IREQ
min
oraz zawiera siê w przedziale IREQ
min
÷ IREQ
neutral
nale¿y zmieniæ rodzaj zastosowanej
odzie¿y lub/i dodatkowo określiæ dopuszczalny
czas ekspozycji D
lim
.
Je¿eli podczas wizji lokalnej i pomiarów
zostanie zaobserwowana mo¿liwośæ wyst¹pie-
nia lokalnego ch³odzenia cia³a (np. w wyniku
du¿ej prêdkości powietrza, kontaktu z zimnymi
powierzchniami, czy niskiej temperatury po-
wietrza mog¹cej wp³ywaæ na wych³odzenie
dróg oddechowych), nale¿y podj¹æ dzia³ania
zgodnie z metodami opisanymi we wcześniej-
szej czêści artyku³u.
odzie¿y ochronnej jest zazwyczaj zbli¿ona do
8l m
2
/s).
Korzystaj¹c ze wspomnianego programu
prof. Holmera obliczono, i¿ wartośæ IREQ
min
dla danego stanowiska pracy wynosi³a 1,4
clo, a wartośæ IREQ
neutral
1,7 clo. Jednocześnie
program obliczy³, i¿ wartośæ podstawowej izo-
lacyjności cieplnej odzie¿y na stanowisku pracy
powinna wynosiæ od 1,5 clo (dla IREQ
min
) do 1,9
clo (dla IREQ
neutral
). W przypadku rozpatrywane-
go stanowiska pracy podstawowa izolacyjnośæ
zastosowanej odzie¿y (1,9 clo) jest wartości¹
chroni¹c¹ pracownika przed wych³odzeniem
organizmu i umo¿liwiaj¹c¹ pracê 8-godzinn¹,
bez dodatkowych przerw (pod wzglêdem
oddzia³ywania środowiska zimnego).
[
o
C]
gdzie:
t
a
– temperatura powietrza,
o
C
v
10
– standardowa meteorologiczna wartośæ
prêdkości wiatru mierzona na wysokości 10 m
ponad poziomem ziemi (wyra¿ona w m/s).
Je¿eli prêdkośæ wiatru jest mierzona tu¿ nad
ziemi¹, do równania nale¿y przyj¹æ tê wartośæ
pomno¿on¹ przez 1,5.
W zale¿ności od zakresu wartości
t
WC
pracownik mo¿e: odczuwaæ niekomforto-
we zimno (-10 do -24
o
C), czuæ, ¿e jest mu
bardzo zimno i istnieje ryzyko zamarzania
skóry (-25 do -34
o
C), odczuwaæ przenikliwie
zimno, a eksponowana skóra mo¿e zamarzaæ
w 10 min (-35 do -59
o
C), odczuwaæ ekstre-
malnie zimno, a eksponowana skóra mo¿e
zamarzaæ w 2 min (poni¿ej -60
o
C).
W przypadku mo¿liwości wyst¹pienia za-
gro¿enia nadmiernym wych³odzeniem przez
dotyk do zimnej powierzchni, w PN-EN ISO
11079:2008 odwo³ano siê do wymagañ PN-EN
ISO 13732-3:2006
Ergonomia środowiska ter-
micznego. Metody oceny reakcji cz³owieka na
dotkniêcie powierzchni. Czêśæ 3: Powierzchnie
zimne (oryg.).
Zastosowanie odzie¿y o od-
powiedniej izolacyjności równej IREQ
neutral
nie
zapewni równie¿ ochrony przed odmro¿eniem
opuszków palców, z tego powodu w PN-EN
ISO 11079:2008 odwo³ano siê równie¿ do
PN-EN 511:2006
Rêkawice chroni¹ce przed
zimnem (oryg.).
Podsumowanie
W artykule przedstawiono zmiany, jakie
nast¹pi³y w ocenie środowiska zimnego po
wycofaniu PN-N-08009:1987 i wprowadzeniu
w 2008 r. PN-EN ISO 11079. Zastosowanie
wskaźnika IREQ oraz wprowadzenie dwóch
wartości tego wskaźnika (
minimum
i
neutral
)
jest bardzo pomocne w praktycznym doborze
odzie¿y ciep³ochronnej pracowników przed
zagro¿eniami, jakie stwarza praca w środo-
wisku zimnym, wi¹¿¹cymi siê z jednej strony
z nadmiernym wych³odzeniem organizmu,
a z drugiej – z nadmiernym przegrzaniem,
które mo¿e powodowaæ pocenie siê w odzie¿y
ochronnej a w konsekwencji m.in. zmianê jej
w³aściwości izolacyjnych.
PIŚMIENNICTWO
[1] PN-N-08009:1987
Ergonomia. Środowiska zimne.
Metoda oceny ujemnego obci¹¿enia termicznego
oparta na wskaźnikach WCI i IREQ
[2] PN-EN ISO 11079:2008
Ergonomia środowiska
termicznego. Wyznaczanie i interpretacja stresu ter-
micznego wynikaj¹cego z ekspozycji na środowisko
zimne z uwzglêdnieniem wymaganej izolacyjności
cieplnej odzie¿y (IREQ) oraz wp³ywu wych³odzenia
miejscowego
(oryg.)
[3] I. Sudo³-Szopiñska, A. Chojnacka
Praktyczne
aspekty oceny nara¿enia pracowników zatrudnionych
w warunkach mikroklimatu zimnego za pomoc¹
wskaźników WCI i IREQ
. „Bezpieczeñstwo Pracy”
2(425)2007, s. 16-19
[4] B. Gwóźdź
Cz³owiek w środowisku wielkoprze-
mys³owym i elementy ergonomii
. W:
Fizjologia cz³o-
wieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej
.
Red. W. Traczyk. A. Trzebski. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2007
[5] H. Kociuba-Uści³ko
Termoregulacja
. W:
Fizjologia
cz³owieka z elementami fizjologii stosowanej i kli-
nicznej.
Red. W. Traczyk, A. Trzebski. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2007
Procedura oceny
obci¹¿enia termicznego
W PN-EN ISO 11079:2008 wprowadzono
procedurê oceny obci¹¿enia termicznego osób
pracuj¹cych w środowisku zimnym (rys.).
Procedurê oceny obci¹¿enia termicznego
mo¿na podzieliæ na 7 etapów.
1. Pomiar temperatury, prêdkości oraz
wilgotności powietrza, a tak¿e temperatury
promieniowania w strefie przebywania pra-
cowników, który powinien byæ przeprowa-
dzany w okresie, kiedy obci¹¿enie termiczne
jest najwy¿sze.
2. Pomiar lub oszacowanie wartości tempa
metabolizmu (ilości ciep³a produkowanego
przez organizm) w ka¿dym z analizowanych
cykli pracy, z jakim pracownik wykonuje dan¹
czynnośæ, na podstawie tablic przedstawia-
j¹cych wartości metabolizmu w odniesieniu
do ró¿nych rodzajów wykonywanej pracy,
zgodnie z PN-EN ISO 8996:2005
Ergonomia
środowiska termicznego. Określanie tempa
metabolizmu (oryg.)
lub na podstawie skró-
Przyk³ad oceny obci¹¿enia termicznego
Ocena oddzia³ywania środowiska zimne-
go na pracuj¹cego dotyczy stanowisk pracy
w pakowni zamro¿onych owoców, w której na
podstawie pomiarów parametrów środowiska
określono, i¿ temperatura powietrza równa
jest -4
o
C, temperatura promieniowania -4
o
C,
wilgotnośæ powietrza wynosi 65%, natomiast
prêdkośæ powietrza 0,7 m/s (warunki środo-
wiska s¹ jednorodne w ca³ym pomieszczeniu).
Pracownicy wykonuj¹ tam pracê w pozycji
stoj¹cej, tempo metabolizmu określono na
poziomie 140 W/m
2
. Izolacyjnośæ podstawowa
zastosowanej na stanowiskach pracy odzie¿y
wynosi 1,9 clo (przepuszczalnośæ powietrza
BP 03/2009
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl