Ocena skuteczności zestawu do ...

Ocena skuteczności zestawu do higieny jamy ustnej w znoszeniu nadwrażliwości zębów, Stomatologia - ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Czas. Stomatol., 2008, 61, 10, 679-685© 2008 Polish Dental SocietyOcena skuteczności zestawu do higieny jamy ustnejw znoszeniu nadwrażliwości zębówEvaluation of oral hygiene set in alleviation of dental hypersensitivityMaria Chomyszyn-Gajewska2, Aneta Olszewska1, Agnieszka Cabała2,Marta Ciesielska2, Dagmara Darczuk2, Barbara Kęsek2, Anna Sendur2,Dagmara Gałecka-Wanatowicz2, Maria Borysewicz-Lewicka1Z Katedry i Kliniki Stomatologii Dziecięcej UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu1Kierownik: prof.M. Borysewicz-LewickaZ Katedry i Zakładu Periodontologii i Klinicznej Patologii Jamy Ustnej IS UJCM w Krakowie2Kierownik: prof.M. Chomyszyn-GajewskaIntroduction:Dentine hypersensitivity is a commonproblem and a source of discomfort for patientsaffected by this painful sensation. Despite theavailability of a wide range of treatment methodsand desensitizing agents alleviating dentinehypersensitivity remains a clinical challenge.Aim of the study:To assess the effectivenessof oral hygiene agents in treatment of dentalhypersensitivity.Material and methods:The study evaluatedColgate’s oral hygiene set for patients (SensitiveMulti Protection toothpaste, Colgate Plax Sensitivemouthrinse, Colgate Sensitive 3600 toothbrush).The study included 95 patients (30 males and65 females) with dentine hypersensitivity, agedbetween 16 and 56 years. The study was based ona questionnaire and examination of clinical indices.Incidence of caries was assessed with DMF-S index,oral hygiene with API (Approximal Plaque Indexaccording to Lange), pain intensity with Keele`sverbal classification. Observations were carried outat two-week intervals.Conclusions:Using Colgate’s oral hygiene agentssignificantly reduced manifestations of dentinehypersensitivity in most cases.KEYWORDS:dentine hypersensitivity, painful sensations, desen-sitizing agentsSummaryWprowadzenie:nadwrażliwość zębiny jest zjawi-skiem powszechnym, stanowiącym przyczynę dys-komfortu dla grupy pacjentów dotkniętych tymidolegliwościami bólowymi. Pomimo istnienia wielumetod i środków leczniczych, znoszenie objawównadwrażliwości zębiny stanowi stale aktualny pro-blem kliniczny.Cel pracy:oceniono skuteczność zestawu do higienyjamy ustnej w znoszeniu nadwrażliwości zębów.Materiał i metody:oceniono zestaw do higienyjamy ustnej firmy Colgate: pastę Colgate SensitiveMulti Protection, płyn do płukania jamy ustnej Col-gate Plax Sensitive i szczoteczkę do zębów ColgateSensitive 360. W badaniu wzięło udział łącznie 95pacjentów, w tym 65 kobiet i 30 mężczyzn w wie-ku od 16 do 56 roku życia. Badanych oceniano zapomocą ankiety i wskaźników klinicznych. Były to:frekwencja próchnicy na podstawie wskaźnika PUW– P, stan higieny jamy ustnej za pomocą wskaźnikaAPI (Aproksymalny Wskaźnik Płytki, wg Langego),a stopień nasilenia dolegliwości bólowych wedługskali słownej Keele`a. Obserwacje prowadzono w 2odstępach tygodniowych.Podsumowanie:stosowanie przez pacjenta zestawufirmy Colgate pozwala w większości przypadków naznaczną redukcję objawów nadwrażliwości zębów.HASŁA INDEKSOWE:nadwrażliwość zębiny, dolegliwości bólowe, środkiznoszące nadwrażliwośćStreszczenie679M. Chomyszyn-Gajewska i in.Czas. Stomatol.,WstępNadwrażliwość zębiny (hyperaesthesiaeboris, dentin hypersensitivity)jest dolegli-wością dotyczącą 8 – 57% dorosłej populacjina świecie. Mianem tym określa się występo-wanie nadmiernego, długotrwałego bólu zę-bów, powstałego z powodu odsłonięcia zę-biny. Wywołują je bodźce termiczne (ciepło,zimno), chemiczne (słodkie, kwaśne) i me-chaniczne (szczotkowanie zębów, zgłębniko-wanie, dotyk) [6, 13, 17, 18, 19, 20]. Ich inten-sywność waha się od łagodnego lub umiarko-wanego tępego bólu do silnego, nagłego zlo-kalizowanego bólu, trwającego tak długo, jakdługo działa bodziec. Stanowi to raczej zespółobjawów niż chorobę. Celem leczenia nad-wrażliwości zębiny jest zatem szybkie i trwałezniesienie bólu. W leczeniu wykorzystuje sięśrodki stosowane w gabinecie przez lekarzalub w domu przez pacjenta [15, 16].Cel pracyOceniono skuteczność zestawu do higienyjamy ustnej w znoszeniu nadwrażliwości zę-bów.Materiał i metodyOcenie poddano zestaw do higieny jamyustnej firmy Colgate: pastę Colgate SensitiveMulti Protection, płyn do płukania jamy ustnejColgate Plax Sensitive i szczoteczkę do zębówColgate Sensitive 360. Pasta zawiera aktyw-ny składnik (cytrynian potasu), który dzia-łając bezpośrednio na zakończenia nerwów,zmniejsza wrażliwość receptorów nerwowychszybko łagodząc ból. Dodatkowo w jej składwchodzi związek fluoru, chroniący zminera-lizowane tkanki zębów przed próchnicą orazsystem przeciwbakteryjny (cytrynian cynku)680służący do kompleksowej ochrony zębów idziąseł. Formuła płynu do płukania jamy ust-nej Colgate Plax Sensitive Gentle Care nie za-wiera alkoholu i ma łagodny, miętowy smak.Szczoteczka Colgate 360Sensitive zapewniałagodne i skuteczne oczyszczanie nadwrażli-wych zębów. Wielofunkcyjna główka z mięk-kim włosiem oraz gumkami polerującymi,działając delikatnie, skutecznie usuwa płytkęnazębną z wrażliwych obszarów zębów.Badanie wykonano w dwóch ośrodkach aka-demickich: w Klinice Stomatologii DziecięcejUniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz wKatedrze i Zakładzie Periodontologii i KlinicznejPatologii Jamy Ustnej UJCM w Krakowie odmarca do lipca 2007 r., po uzyskaniu zgodyKomisji Bioetycznej. W badaniu wzięło udział95 pacjentów, w tym 65 kobiet i 30 mężczyznw wieku od 16 do 56 roku życia.Do oceny zakwalifikowano 468 zębów, wy-kazujących nadwrażliwość na bodźce zewnętrz-ne, z czego 70 osób zgłaszało dolegliwości do-tyczące pojedynczych zębów lub grup zębów,u 7 osób nadwrażliwość obejmowała wszystkiezęby, zaś pozostałe 18 osób nie potrafiło wska-zać, które z zębów powodują dolegliwości.Badanie składało się z części ankietoweji oceny klinicznej. Kwestionariusz wywiaduzawierał m.in. pytania dotyczące czasu wy-stępowania dolegliwości, stosowanych wcze-śniej środków znoszących nadwrażliwość orazbodźców wywołujących ból.W badaniu klinicznym oceniano frekwencjępróchnicy na podstawie wskaźnika PUW – P.Stan higieny jamy ustnej wyznaczano za pomo-cą wskaźnika API (Aproksymalny WskaźnikPłytki, wg Langego). Klinicznie oceniano na-silenie dolegliwości bólowych zębów za po-mocą badania reakcji na dotyk (zgłębnik) orazna strumień powietrza skierowany na wrażliwemiejsce. W celu określenia stopnia nasileniaodczuwanego bólu pacjent dokonywał oceny2008, 61, 10Znoszenie nadwrażliwości zębówza pomocą skali słownej według Keele`a: 0 –oznacza brak bólu, 1 – ból łagodny, 2 – ból sil-ny, 3 – ból silny, trwający dłużej niż 10 sek.Oceny dokonywano podczas pierwszej wi-zyty, a następnie w czasie wizyt kontrolnychpo 2 i 4 tygodniach od badania wstępnego irozpoczęcia terapii. Analizę statystyczną wy-konano za pomocą testu chi kwadrat i testu do-kładnego Fishera. Pacjenci zostali pouczeni,aby w trakcie trwania badania wyłącznie stoso-wać zalecany zestaw (pastę Colgate Sensitive,płyn i szczoteczkę).WynikiW badaniu klinicznym oceniano intensyw-ność próchnicy na podstawie wskaźnika PUW– P. W grupie kobiet wskaźnik PUW – P wy-nosił od 0 do 20 (średni PUW – P = 7,8), a wgrupie mężczyzn od 1 do 12 (średni PUW – P= 5,1). Określano również stan higieny jamyustnej za pomocą wskaźnika API, który dlakobiet wynosił średnio 19,4%, zaś dla męż-czyzn – 21,85%. Można zatem uznać, że ba-dane osoby charakteryzowały się optymalnąhigieną jamy ustnej.Na podstawie kwestionariusza ankiety uzy-skano informacje dotyczące czasu występo-wania nadwrażliwości: 27 badanych zgłaszałodolegliwości trwające od ponad roku, 34 osoby– od miesiąca, 9 osób – od 1 do 2 tygodni, zaś25 osób – od 6 miesięcy. U 52 badanych nad-wrażliwość wystąpiła kilkakrotnie. Natomiastu 38 pacjentów nadwrażliwość trwała od wie-lu lat.Spośród 95 pacjentów 76 osób używałowcześniej w domu preparaty zmniejszającenadwrażliwość, takie jak: pasty, płukanki, bądźmiało stosowane w gabinetach stomatologicz-nych lakiery lub jonoforezę. Z kolei 19 pa-cjentów pojawienie się dolegliwości łączyło zużywaniem zbyt twardej lub nowej szczotecz-ki do zębów.Objawy bólowe, u pacjentów z nadwraż-liwością, w większości były spowodowaneobnażonymi szyjkami zębów w okolicy po-łączenia szkliwa i cementu, a także ubytka-mi tkanek zmineralizowanych niepróchnico-wego pochodzenia oraz pęknięciami szkliwana gładkich powierzchniach zębów. Stopieńnasilenia dolegliwości oceniano według ska-li słownej Keele`a po zastosowaniu dwóchbodźców wyzwalających: dotyku i strumieniapowietrza, zarówno podczas badania wstępne-go jak i wizyt kontrolnych po 2 i 4 tygodniachod rozpoczęcia kuracji.Wykazano, że podczas badania wstępnego u23 badanych wystąpiły silne dolegliwości bólo-we przy bodźcach dotyku (ocena 2 wg Keele`a),które po 2 tygodniach stosowania zestawu cał-T a b e l a 1 . Badanie reakcji na dotyk (zgłębnik) wg skali Keele`a (N-liczba osób)Czas badaniaSkala Keele`a123wstępneN70232po 2 tygodniachN5540po 4 tygodniachN8510681M. Chomyszyn-Gajewska i in.T a b e l a 2 . Średnia ocena nasilenia bólu w skali Keele`a (reakcja na dotyk)Moment dokonania ocenyBadanie wstępnePo 2 tygodniachPo 4 tygodniachCzas. Stomatol.,Średnia wartość oceny i jej przedział ufności1,284 + 0,2630,421 + 0,1020,105 + 0,063T a b e l a 3 . Badanie reakcji na strumień powietrza wg skali Keele`a (N-liczba osób)Czas badaniaSkala Keele`a123wstępneN245714po 2 tygodniachN3531263po 4 tygodniachN8852kowicie ustąpiły. Spośród 70 pacjentów, u któ-rych nadwrażliwość zębów miała przebieg sto-sunkowo łagodny (ocena 1 wg Keele`a), tylko10 osób reagowało podobnie po 4 tygodniach(tab. 1). Testem chi kwadrat wykazano istotnestatystycznie różnice dla wartości w skali od 0do 1 (χ2= 37,24, df=1, p<0,001) oraz wartościw skali 2-3 (χ2= 28,101, df = 1, p<0,001)Analiza statystyczna zgromadzonych da-nych wykazała, że wyjściowa średnia war-tość natężenia bólu w odpowiedzi na bodziecdotyku wg Keele`a wynosiła 1,284 i sukce-sywnie spadała w kolejnych okresach oceny.Najniższą wartość – 0,105 osiągnęła po 4 ty-godniach od rozpoczęcia badania. Uzyskanaróżnica była istotna statystycznie (tab. 2).Z kolei ocena dolegliwości bólowych w od-powiedzi na bodziec strumienia powietrza byłanieco inna. Podczas badania wstępnego bardzosilne dolegliwości bólowe, trwające ponad 10682sekund (ocena 3 wg Keele`a) wystąpiły u 14badanych, lecz po 4 tygodniowej kuracji, ża-den z pacjentów nie zgłaszał już tak silnej re-akcji (tab. 3). Testem chi kwadrat wykazanoistotne statystycznie różnice dla wartości wskali od 0 do 1 (χ2= 26,531, df=1, p<0,001)oraz wartości w skali 2-3 (χ2= 22,827, df = 1,p<0,001). Wyjściowa średnia wartość natęże-nia bólu w odpowiedzi na strumień powietrzaocenianych zębów wynosiła 1,895 i spadałado wartości minimalnej 0,094 po 4 tygodniachod badania wstępnego. Uzyskana różnica byłaistotna statystycznie (tab. 4).Podczas badania oceniano również wpływszczotki do zębów (Colgate Sensitive 360) nanasilenie dolegliwości, gdyż zgodnie z danymiuzyskanymi z ankiety, pojawienie się lub na-silenie dolegliwości bólowych 19 pacjentówłączyło z używaniem nowej lub zbyt twardejszczotki.2008, 61, 10Znoszenie nadwrażliwości zębówT a b e l a 4 . Średnia ocena nasilenia bólu w skali Keele`a (reakcja na strumień powietrza)Moment dokonania ocenyBadanie wstępnePo 2 tygodniachPo 4 tygodniachŚrednia wartość oceny i jej przedział ufności1,895 + 0,0640,968 + 0,0900,094 + 0,036T a b e l a 5 . Wystąpienie objawów niepożądanych po stosowaniu zestawu Colgate Sensitive (N-liczbaosób)Objawy niepożądaneTakNieKobietyN1055MężczyźniN228OgółemN1283T a b e l a 6 . Subiektywna ocena skuteczności stosowanego przez pacjenta zestawu (N-liczba osób)OcenaPo 2 tygodniachPo 4 tygodniachBrakefektuN3LekkapoprawaN68ZdecydowanapoprawaN2452Całkowite ustąpieniedolegliwościN43NawrótdolegliwościNPodczas wizyt kontrolnych niektórzy pa-cjenci zapytani o występowanie objawów nie-pożądanych skarżyli się na podrażnienia dzią-seł lub pieczenia błony śluzowej policzkóworaz języka po płukaniu jamy ustnej płynem.Opisywane dolegliwości pojawiły się u 10 ko-biet oraz u 2 mężczyzn i dotyczyły główniepierwszych dni stosowania zestawu (tab.5).Po 2 tygodniach żaden z badanych nie zgłaszałwystępowania powyższych objawów. Test do-kładny Fishera wykazał, że różnice pomiędzykobietami a mężczyznami są nieistotne na po-ziomie p=0,33.Ankietowani pozytywnie ocenili znoszą-ce nadwrażliwość zębów działanie zestawuColgate. O skuteczności może świadczyć fakt,że już po 2 tygodniach pacjenci zauważyli po-prawę. Po 4 tygodniach żadna z badanych osóbnie zgłosiła nasilenia objawów, a u 43 osóbnastąpiło całkowite ustąpienie dolegliwości(tab. 6). Jedynie u 3 badanych nie odnotowałożadnego efektu terapii.Omówienie wyników i dyskusjaUzyskane wyniki są zgodne z danymi odno-towanymi w piśmiennictwie gdzie stwierdzo-no, że najczęstszym bodźcem prowokującymdolegliwości bólowe w przebiegu nadwrażli-wości zębiny jest zimny strumień powietrza,683 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl