Ochrona pporażeniowa nn

Ochrona pporażeniowa nn,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
mgr inż. Andrzej Boczkowski 14.09.2009 r.
Stowarzyszenie Elektryków Polskich
Sekcja Instalacji i Urządzeń Elektrycznych
Ochrona przeciwporażeniowa w instalacjach elektrycznych
niskiego napięcia
1. Ważniejsze określenia
Aparatura rozdzielcza i sterownicza –
urządzenia przeznaczone do włączania w obwody
elektryczne, spełniające jedną lub więcej z następujących funkcji : zabezpieczenie, rozdzielenie,
sterowanie, odłączanie i łączenie.
Bariera ochronna elektryczna (przeszkoda ochronna elektryczna}
– element chroniący przed
niezamierzonym dotykiem bezpośrednim do części czynnych, lecz nie chroniący przed dotykiem
bezpośrednim spowodowanym działaniem rozmyślnym.
Część czynna
– przewód lub część przewodząca urządzenia lub instalacji elektrycznej
przeznaczona do pracy pod napięciem w warunkach normalnych, w tym przewód neutralny N.
Częścią czynną nie jest przewód ochronny PE, przewód ochronno – neutralny PEN, przewód
ochronno – środkowy PEM, ani przewód ochronno – liniowy PEL.
Część czynna niebezpieczna –
część czynna , która w określonych okolicznościach może
spowodować porażenie elektryczne.
Części jednocześnie dostępne
– przewody lub części przewodzące, które mogą być dotknięte
jednocześnie przez człowieka lub zwierzę. Mogą nimi być części czynne, części przewodzące dostępne,
części przewodzące obce, przewody ochronne, grunt lub podłoga przewodząca.
Część
przewodz
ą
ca –
część która może przewodzić prąd elektryczny.
Część przewodząca dostępna
– część przewodząca urządzenia lub instalacji elektrycznej, która
może być dotknięta, i która w warunkach normalnej pracy instalacji nie znajduje się pod napięciem,
lecz w wyniku uszkodzenia izolacji podstawowej może znaleźć się pod napięciem.
Część przewodząca obca
– część przewodząca nie będąca częścią urządzenia ani instalacji
elektrycznej, która może się znaleźć pod określonym potencjałem, zwykle pod potencjałem ziemi
lokalnej. Zaliczają się do niej metalowe konstrukcje i rurociągi oraz przewodzące podłogi i ściany.
Dotyk bezpośredni
– dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części czynnych.
Dotyk pośredni
– dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części przewodzących dostępnych, które
w stanie uszkodzenia znalazły się pod napięciem .
Doziemienie
– powstanie niezamierzonej ścieżki przewodzącej między przewodem czynnym a
ziemią.
Droga ziemnopowrotna
– droga elektrycznie przewodząca, tworzona przez ziemię , przewody lub
części przewodzące, między instalacjami uziemiającymi.
Ekran ochronny elektryczny
– ekran przewodzący, stosowany do oddzielenia obwodu
elektrycznego i/lub przewodów od części czynnych niebezpiecznych.
Ekranowanie ochronne elektryczne
– oddzielenie obwodów elektrycznych i/lub przewodów od
części czynnych niebezpiecznych za pomocą elektrycznego ekranu ochronnego, połączonego z
układem połączeń wyrównawczych ochronnych, przeznaczonego do ochrony przed porażeniem
elektrycznym.
Ękran przewodzący
– część przewodząca, która otacza lub oddziela obwody elektryczne i/lub
przewody.
Impedancja uziemienia
– impedancja, przy danej częstotliwości, między określonym punktem
sieci, instalacji lub urządzenia a ziemią odniesienia.
Instalacja elektryczna
– zespół połączonych ze sobą urządzeń elektrycznych o skoordynowanych
parametrach technicznych, przeznaczonych do określonych funkcji.
1
Instalacja uziemiaj
ą
ca
–
zespół wszystkich połączeń elektrycznych i elementów służących do
uziemienia sieci, instalacji i/lub urządzenia.
Izolacja podstawowa
– izolacja części czynnych niebezpiecznych zastosowana w celu
zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej podstawowej.
Izolacja dodatkowa
-
niezależna izolacja zastosowana jako uzupełnienie izolacji podstawowej w
celu zapewnienia ochrony przy uszkodzeniu.
Izolacja podwójna
– izolacja składająca się z izolacji podstawowej oraz izolacji dodatkowej.
Izolacja wzmocniona
– izolacja części czynnych niebezpiecznych, zapewniająca ochronę
przeciwporażeniową w stopniu równoważnym izolacji podwójnej.
Klasa ochronności
– umowne oznaczenie cech budowy urządzenia elektrycznego według PN-EN
61140:2005, określające możliwości objęcia go ochroną przeciwporażeniową.
Napięcie nominalne instalacji elektrycznej
– wartość napięcia , na które instalacja elektryczna
lub jej część została wykonana i oznaczona.
Napięcie międzyprzewodowe
– napięcie między dwoma przewodami liniowymi w danym punkcie
obwodu elektrycznego.
Napięcie fazowe -
napięcie między przewodem liniowym a przewodem neutralnym w danym
punkcie obwodu prądu przemiennego.
Napięcie względem ziemi U
O
- napięcie między przewodem liniowym a ziemią odniesienia w
danym punkcie obwodu elektrycznego.
Napięcie przy uszkodzeniu
– napięcie między punktem w którym wystąpiło uszkodzenie a ziemią
odniesienia , powstałe w wyniku uszkodzenia izolacji.
Napięcie dotykowe spodziewane –
napięcie między dostępnymi jednocześnie częściami
przewodzącymi, gdy części te nie są dotykane ani przez człowieka ani przez zwierzę.
Napięcie dotykowe dopuszczalne długotrwale U
L
(napięcie dotykowe spodziewane
dopuszczalne) –
największa wartość napięcia dotykowego spodziewanego , której nieograniczone
utrzymywanie jest dopuszczalne w określonych warunkach oddziaływań zewnętrznych.
Napięcie dotykowe rzeczywiste (napięcie dotykowe rażeniowe) –
napięcie między częściami
przewodzącymi podczas ich równoczesnego dotyku przez człowieka lub zwierzę. Wartość napięcia
dotykowego rażeniowego może w dużym stopniu zależeć od impedancji ciała człowieka lub
zwierzęcia mającego kontakt z tymi częściami przewodzącymi.
Napięcie bardzo niskie (ELV)
– napięcie przemienne sinusoidalne o wartości skutecznej
nieprzekraczającej 50 V lub napięcie stałe o pomijalnym tętnieniu, o wartości średniej
nieprzekraczającej 120 V.
Napięcie krokowe
– napięcie między dwoma punktami na powierzchni ziemi, odległymi od siebie
o 1m, co jest przyjmowane jako długość kroku człowieka.
Obciążalność prądowa długotrwała
– największa wartość prądu elektrycznego, który może bez
przerwy przepływać przez przewód, urządzenie lub aparat, w określonych warunkach, w stanie
ustalonym , nie powodując przekraczania określonej temperatury.
Obszar o ograniczonym dostępie
– strefa dostępna jedynie dla osób wykwalifikowanych i osób
poinstruowanych w zakresie elektryki.
Obudowa
– osłona zapewniająca rodzaj i stopień ochrony odpowiedni do zamierzonego
zastosowania.
Obudowa elektryczna
– obudowa zapewniająca ochronę przed przewidywanym zagrożeniem
elektrycznym.
Obudowa ochronna elektryczna
– obudowa przeciwporażeniowa otaczająca wewnętrzne części
urządzenia w celu ochrony przed dostępem, z dowolnego kierunku, do części czynnych
niebezpiecznych.
Obwód instalacji elektrycznej
– zespół elementów instalacji elektrycznej chronionych przed
skutkami przetężeń wspólnym zabezpieczeniem.
Obwód odbiorczy (obiektu budowlanego)
– obwód elektryczny przeznaczony do bezpośredniego
zasilania urządzeń elektrycznych lub gniazd wtyczkowych.
Obwód rozdzielczy
– obwód elektryczny zasilający co najmniej jedną rozdzielnicę.
2
Obwód FELV
– obwód elektryczny bardzo niskiego napięcia (ELV), w którym nie są spełnione
wymagania odnoszące się do obwodów SELV lub PELV, stosowany ze względów funkcjonalnych. W
obwodzie FELV należy zapewnić ochronę podstawową przez zastosowanie izolacji podstawowej, albo
obudowy lub przegrody, natomiast ochronę przy uszkodzeniu taką, jaką zastosowano w obwodzie
pierwotnym.
Obwód PELV
– obwód elektryczny bardzo niskiego napięcia (ELV), stosowany jako środek
ochrony przeciwporażeniowej we wszystkich sytuacjach. Ten środek ochrony wymaga zastosowania
separacji ochronnej elektrycznej od wszystkich innych obwodów i izolacji podstawowej między
obwodami SELV i PELV. Obwód PELV jest uziemiony.
Obwód SELV
– obwód elektryczny bardzo niskiego napięcia (ELV), stosowany jako środek
ochrony przeciwporażeniowej we wszystkich sytuacjach. Ten środek ochrony wymaga zastosowania
separacji ochronnej elektrycznej od wszystkich innych obwodów i izolacji podstawowej między
obwodami SELV i PELV oraz izolacji podstawowej między obwodem SELV i ziemią.
Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym (ochrona przeciwporażeniowa)
– zespół
środków technicznych zapobiegających porażeniom prądem elektrycznym ludzi i zwierząt w
normalnych i uszkodzeniowych warunkach pracy urządzeń elektrycznych. W urządzeniach niskiego
napięcia rozróżnia się ochronę podstawową, ochronę przy uszkodzeniu oraz ochronę uzupełniającą.
Ochrona przeciwporażeniowa podstawowa
– zespół środków technicznych chroniących przed
zetknięciem się człowieka lub zwierzęcia z częściami czynnymi w warunkach braku uszkodzenia.
Ochrona przeciwporażeniowa przy uszkodzeniu
– zespół środków technicznych chroniących
przed porażeniem prądem elektrycznym przy pojedynczym uszkodzeniu , głównie z uwagi na
uszkodzenie izolacji podstawowej.
Ochrona przeciwporażeniowa uzupełniająca -
zespół środków technicznych uzupełniających
ochronę podstawową i/lub ochronę przy uszkodzeniu.
Odbiornik energii elektrycznej
– urządzenie przeznaczone do przetwarzania energii
elektrycznej w inną formę energii (np. światło, ciepło, energia mechaniczna).
Odłączenie izolacyjne
– działanie mające na celu odcięcie od zasilania, ze względów
bezpieczeństwa, całej instalacji lub jej określonej części przez odseparowanie od wszystkich źródeł
energii elektrycznej.
Oprzewodowanie
– zestaw składający się z jednego lub większej liczby izolowanych przewodów,
kabli lub przewodów szynowych i części zapewniających ich umocowanie oraz, jeżeli jest to
konieczne, odpowiednich osłon mechanicznych.
Osoba poinstruowana w zakresie elektryki
– osoba wystarczająco pouczona lub nadzorowana
przez osoby wykwalifikowane, co pozwala jej stwierdzić zagrożenie i uniknąć zagrożeń.
Osoba postronna
– osoba nie będąca ani osobą wykwalifikowaną, ani osobą poinstruowaną.
Osoba wykwalifikowana w zakresie elektryki
– osoba tak przeszkolona i doświadczona, aby
mogła stwierdzić zagrożenie i uniknąć niebezpieczeństwa, jakie może stwarzać elektryczność.
Połączenie wyrównawcze
–połączenie elektryczne między częściami przewodzącymi dokonane w
celu wyrównania potencjałów.
Połączenie wyrównawcze dodatkowe
– połączenie wyrównawcze, wykonane w innym miejscu
niż połączenie wyrównawcze główne.
Połączenie wyrównawcze główne
– połączenie wyrównawcze, wykonane najczęściej w
przyziemnej kondygnacji budynku, w pobliżu miejsca wprowadzenia sieci lub instalacji elektrycznej do
budynku (na przykład w pobliżu złącza).
Połączenie wyrównawcze ochronne –
połączenie wyrównawcze, wykonane dla celów
bezpieczeństwa (na przykład ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym).
Połączenie wyrównawcze funkcjonalne -
połączenie wyrównawcze, wykonane dla celów
funkcjonalnych innych niż bezpieczeństwo.
Porażenie prądem elektrycznym (porażenie elektryczne)
– skutki patofizjologiczne wywołane
przepływem prądu elektrycznego przez ciało człowieka lub zwierzęcia.
Prąd dotykowy (prąd rażeniowy)
– prąd elektryczny, który przepływa przez ciało człowieka lub
3
zwierzęcia, gdy ciało styka się co najmniej z jedną częścią przewodzącą dostępną elektrycznego urządzenia
lub instalacji.
Prąd obliczeniowy obwodu elektrycznego
– prąd elektryczny równy spodziewanemu prądowi
obciążenia w normalnych warunkach pracy obwodu.
Prąd przeciążeniowy obwodu elektrycznego
– prąd przetężeniowy w obwodzie elektrycznym
nie spowodowany zwarciem lub doziemieniem.
Prąd przetężeniowy
– dowolna wartość prądu większa od wartości znamionowej. Wartością
znamionową jest obciążalność prądowa długotrwała.
Prąd przewodu ochronnego –
prąd elektryczny w przewodzie ochronnym pojawiający się jako
prąd upływowy lub prąd powstały w wyniku uszkodzenia izolacji.
Prąd różnicowy
– prąd o wartości chwilowej równej sumie algebraicznej wartości chwilowych
prądów płynących we wszystkich przewodach czynnych w określonym miejscu sieci lub instalacji
elektrycznej. W urządzeniach prądu przemiennego wartość skuteczna prądu różnicowego jest sumą
geometryczną (wektorową) wartości skutecznej prądów płynących we wszystkich przewodach
czynnych.
Prąd upływowy
– prąd, który w urządzeniu nie dotkniętym zwarciem płynie od części czynnych
do ziemi. W wielofazowym urządzeniu prądu przemiennego wypadkowy prąd upływowy jest
geometryczną (wektorową) sumą prądów upływowych poszczególnych faz. Zawiera on składową
czynną wynikającą z upływności izolacji oraz składową pojemnościową wynikającą z pojemności
doziemnych urządzenia i pojemności przyłączonych kondensatorów.
Prąd uszkodzeniowy
– prąd który przepływa w danym punkcie uszkodzenia, będący wynikiem
uszkodzenia izolacji.
Prąd wyłączający
– najmniejszy prąd wywołujący w wymaganym czasie zadziałanie urządzenia
zabezpieczającego, powodującego samoczynne wyłączenie zasilania.
Prąd zadziałania urządzenia zabezpieczającego (umowny)
– określona wartość prądu
elektrycznego wywołującego zadziałanie urządzenia zabezpieczającego w określonym czasie, zwanym
czasem umownym zadziałania.
Prąd zwarciowy
– prąd przetężeniowy powstały w wyniku połączenia ze sobą bezpośrednio lub
przez impedancję o pomijalnie małej wartości przewodów, które w normalnych warunkach pracy
instalacji elektrycznej mają różne potencjały.
Przegroda ochronna elektryczna
– część zapewniająca ochronę przed dotykiem bezpośrednim ze
wszystkich dostępnych kierunków.
Przewód (element przewodzący)
– część przewodząca przeznaczona do przewodzenia
określonego prądu elektrycznego.
Przewód liniowy L (przewód fazowy w układach AC, przewód biegunowy w układach DC)
–
przewód, który w czasie normalnej pracy sieci lub instalacji jest pod napięciem, przewidziany do
przesyłu i rozdziału energii elektrycznej, ale nie będący ani przewodem neutralnym ani przewodem
środkowym.
Przewód neutralny N
– przewód połączony elektrycznie z punktem neutralnym i mogący brać
udział w rozdziale energii elektrycznej.
Przewód ochronny PE
– przewód przeznaczony do zapewnienia bezpieczeństwa, na przykład do
ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. W instalacji elektrycznej przewód PE jest uważany
za przewód ochronny uziemiający.
Przewód ochronno
–
liniowy PEL
– przewód łączący funkcje przewodu ochronnego
uziemiającego oraz przewodu liniowego L.
Przewód ochronno
–
neutralny PEN
– przewód łączący funkcje przewodu ochronnego
uziemiającego oraz przewodu neutralnego N.
Przewód ochronno
–
środkowy PEM
– przewód łączący funkcje przewodu ochronnego
uziemiającego oraz przewodu środkowego M.
Przewód ochronny uziemiający
– przewód ochronny przeznaczony do uziemienia ochronnego.
Przewód ochronny wyrównawczy
– przewód ochronny przeznaczony do połączenia
wyrównawczego ochronnego.
4
Przewód środkowy
– przewód połączony elektrycznie z punktem środkowym, przewidziany w
rozdziale energii elektrycznej.
Przewód uziemiający
– przewód stanowiący drogę przewodzącą, lub jej część, między danym
punktem sieci, instalacji lub urządzenia a uziomem lub układem uziomowym. W instalacji
elektrycznej budynku danym punktem jest zwykle główna szyna uziemiająca (główny zacisk
uziemiający), a przewód uziemiający łączy ten punkt z uziomem lub układem uziomowym.
Przewód uziemiający funkcjonalny
– przewód uziemiający przeznaczony do uziemienia
funkcjonalnego.
Przewód uziemiający ochronno-funkcjonalny
– przewód łączący funkcję przewodu ochronnego
uziemiającego oraz przewodu uziemiającego funkcjonalnego.
Przewód uziemiający równoległy –
przewód ułożony zwykle wzdłuż trasy kabla w celu
uzyskania połączenia o małej impedancji między układami uziomowymi na krańcach trasy kabla.
Przewód wyrównawczy funkcjonalny
– przewód przeznaczony do połączenia wyrównawczego
funkcjonalnego.
Przyłącze
– jest to linia łącząca zasilany obiekt z rozdzielczą siecią zasilającą. Przyłącze może być
wykonane jako napowietrzne lub kablowe, przewodami izolowanymi lub gołymi.
Punkt neutralny
– wspólny punkt połączonego w gwiazdę układu wielofazowego albo uziemiony
punkt środkowy układu jednofazowego.
Punkt środkowy
– wspólny punkt między dwoma symetrycznymi elementami obwodu
elektrycznego, których przeciwległe końce są przyłączone do różnych przewodów liniowych
należących do tego samego obwodu.
Rażenie prądem elektrycznym
– zdarzenie polegające na przepływie prądu rażeniowego.
Rezystancja stanowiska
– rezystancja między ziemią odniesienia a elektrodą odwzorowującą
(elektrodami odwzorowującymi) styczność ze stanowiskiem bosych stóp człowieka.
Rezystancja uziemienia
– rezystancja między określonym punktem sieci, instalacji lub
urządzenia a ziemią odniesienia.
Rozdzielnica
– urządzenie zawierające różnego typu aparaturę rozdzielczą i sterowniczą, co
najmniej z jednym elektrycznym obwodem odbiorczym, zasilane co najmniej z jednego elektrycznego
obwodu rozdzielczego, łącznie z zaciskami do przewodów ochronnych i neutralnych.
Rozdzielnica mieszkaniowa ( tablica rozdzielcza mieszkaniowa)
– urządzenie rozdzielcze
zlokalizowane w mieszkaniu, w którym następuje rozdział energii elektrycznej na poszczególne
obwody odbiorcze danej instalacji elektrycznej, zasilane jedną linią bezpośrednio z urządzenia
pomiarowego. Rozdzielnica mieszkaniowa grupuje zabezpieczenia przetężeniowe tych obwodów,
urządzenia ochronne różnicowoprądowe oraz niektóre urządzenia sterownicze danej instalacji
elektrycznej, jeśli jest ona w takie urządzenia wyposażona.
Samoczynne wyłączenie zasilania –
przerwanie ciągłości co najmniej jednego przewodu
liniowego , spowodowane samoczynnym zadziałaniem urządzenia zabezpieczającego w przypadku
uszkodzenia.
Separacja elektryczna
– środek ochrony przeciwporażeniowej przy uszkodzeniu polegający na
zasilaniu urządzenia elektrycznego za pomocą źródła separacyjnego (transformator separacyjny lub
inne źródło, zapewniające poziom bezpieczeństwa nie mniejszy niż transformator separacyjny), przy
czym części czynne niebezpieczne obwodu separowanego są odizolowane od wszystkich innych ob-
wodów elektrycznych, od części przewodzących dostępnych i części przewodzących obcych oraz od
ziemi lokalnej.
Separacja podstawowa
– separacja między elektrycznymi obwodami lub między obwodem
elektrycznym i ziemią lokalną uzyskana za pomocą izolacji podstawowej.
Separacja ochronna elektryczna
– rozdzielenie jednego obwodu elektrycznego od innych
obwodów za pomocą:
– izolacji podwójnej, lub
– izolacji podstawowej i ekranowania ochronnego elektrycznego, lub
– izolacji wzmocnionej.
Sieć elektroenergetyczna rozdzielcza
– sieć elektroenergetyczna przeznaczona do rozdziału energii
elektrycznej.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl