Ochrona przeciwpozarowa

Ochrona przeciwpozarowa, BHP, ppoz

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
VII
F
ORUM
BHP
OCHRONA PRZECIWPO
ņ
AROWA
OBOWI
ġ
ZUJ
ġ
CE PRZEPISY PRAWNE
(wybór):
1.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo
Ň
arowej (Dz. U. z 2002 r. Nr
147, poz. 1229 z pó
Ņ
n. zm.).
2.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Pa
ı
stwowej Stra
Ň
y Po
Ň
arnej (Dz. U. z 2009 r. Nr
12, poz. 68).
3.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 z
pó
Ņ
n. zm.).
4.
Rozporz
Ģ
dzenie Ministra Spraw Wewn
ħ
trznych i Administracji z dnia 24 pa
Ņ
dziernika
2005 r. w sprawie czynno
Ļ
ci kontrolno-rozpoznawczych przeprowadzanych przez
Pa
ı
stwow
Ģ
Stra
Ň
Po
Ň
arn
Ģ
(Dz. U. Nr 225, poz. 1934).
5.
Rozporz
Ģ
dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ę
budynki i ich usytuowanie (Dz.
U. Nr 75, poz. 690 z pó
Ņ
n. zm.).
6.
Rozporz
Ģ
dzenie Ministra Spraw Wewn
ħ
trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003
r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod wzgl
ħ
dem ochrony
przeciwpo
Ň
arowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137).
7.
Rozporz
Ģ
dzenie Ministra Spraw Wewn
ħ
trznych i Administracji z dnia 21 kwietnia
2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo
Ň
arowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).
8.
Rozporz
Ģ
dzenie Ministra Spraw Wewn
ħ
trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003
r. w sprawie przeciwpo
Ň
arowego zaopatrzenia w wod
ħ
oraz dróg po
Ň
arowych (Dz. U.
Nr 121, poz. 1139).
PODSTAWOWE
OBOWI
ġ
ZKI
W
ZAKRESIE
OCHRONY
PRZECIWPO
ņ
AROWEJ
Zgodnie z
Ustaw
Ģ
z dnia 24 sierpnia 1991r.
o ochronie przeciwpo
Ň
arowej
„ochrona
przeciwpo
Ň
arowa polega na realizacji przedsi
ħ
wzi
ħę
maj
Ģ
cych na celu ochron
ħ
Ň
ycia, zdrowia
i mienia przed po
Ň
arem, kl
ħ
sk
Ģ
Ň
ywiołow
Ģ
lub innym miejscowym zagro
Ň
eniem poprzez:
- zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu si
ħ
po
Ň
aru, kl
ħ
ski
Ň
ywiołowej lub innego
miejscowego zagro
Ň
enia,
- zapewnienie sił i
Ļ
rodków do zwalczania po
Ň
aru, kl
ħ
ski
Ň
ywiołowej lub innego
miejscowego zagro
Ň
enia,
- prowadzenie działa
ı
ratowniczych”.
Realizacj
ħ
tych przedsi
ħ
wzi
ħę
ustawodawca powierzył ka
Ň
demu: osobie fizycznej, osobie
prawnej, organizacji lub instytucji korzystaj
Ģ
cej ze
Ļ
rodowiska przyrodniczego, budynku,
obiektu lub terenu. Prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie ochrony przeciwpo
Ň
arowej
przez pa
ı
stwo, która jest składow
Ģ
systemu bezpiecze
ı
stwa publicznego, powierzono
Ministrowi Spraw Wewn
ħ
trznych i Administracji, który poprzez Pa
ı
stwow
Ģ
Stra
Ň
Po
Ň
arn
Ģ
(powołan
Ģ
Ustaw
Ģ
z dnia 24 sierpnia 1991r. o Pa
ı
stwowej Stra
Ň
y Po
Ň
arnej), sprawuje ogólny
1
Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13
VII
F
ORUM
BHP
nadzór nad realizacj
Ģ
zada
ı
zawartych w obydwu wspomnianych ustawach (ustawy te zwykło
nazywa
ę
si
ħ
„po
Ň
arniczymi”). Z tre
Ļ
ci tych ustaw wynika,
Ň
e ochrona przeciwpo
Ň
arowa to nie
tylko zapobieganie po
Ň
arom i zwalczanie ich, lecz tak
Ň
e cały szereg innych zada
ı
, które
mo
Ň
na nazwa
ę
„miejscowymi zagro
Ň
eniami i kl
ħ
skami
Ň
ywiołowymi”, a do których zalicza
si
ħ
:
- wypadki i katastrofy drogowe, lotnicze, kolejowe, wodne,
- awarie i katastrofy techniczne (budowlane, chemiczne, ekologiczne, radiacyjne...),
- powodzie, susze, huragany, intensywne opady deszczu, gradobicia, trz
ħ
sienia ziemi.
Wspomniana ju
Ň
Ustawa o ochronie przeciwpo
Ň
arowej nakłada na nas pewne obowi
Ģ
zki
dotycz
Ģ
ce bezpiecze
ı
stwa po
Ň
arowego wokół nas. Mianowicie ka
Ň
dy jest zobowi
Ģ
zany
„zabezpieczy
ę
u
Ň
ytkowane
Ļ
rodowisko, budynek, obiekt lub teren przed zagro
Ň
eniem
po
Ň
arowym lub innym miejscowym zagro
Ň
eniem
”.
Nieprzestrzeganie przepisów z zakresu
bezpiecze
ı
stwa po
Ň
arowego nara
Ň
a nas na sankcje karne „w trybie i na zasadach okre
Ļ
lonych
w innych przepisach”.
CO TO JEST „PO
ņ
AR”?
Po
Ň
ar
jest procesem
utleniania si
ħ
materiałów palnych, czyli ł
Ģ
czenia si
ħ
materiałów palnych
z tlenem. Ten proces utleniania przebiega w sposób gwałtowny. Utlenianie jest zjawiskiem
bardzo powszechnie wyst
ħ
puj
Ģ
cym w przyrodzie. Polega ono na egzotermicznej (z
wydzielaniem ciepła) reakcji materiału z tlenem (np. rdzewienie metali, butwienie zwi
Ģ
zków
organicznych, itp.). Szybko
Ļę
utleniania wzrasta wraz ze wzrostem temperatury.
Spalanie
jest
wi
ħ
c skomplikowanym procesem fizyko-chemicznym. Podczas spalania spotykamy si
ħ
z
wydzielaniem ciepła,
Ļ
wiatła oraz produktów spalania w postaci dymu i popiołów. Ł
Ģ
czenie
si
ħ
materiału palnego z tlenem jest poprzedzone termicznym rozpadem cz
Ģ
steczek na atomy,
które łatwiej wchodz
Ģ
w reakcje; znane s
Ģ
one pod nazw
Ģ
„wolnych atomów”. Rozpad ten
wymaga pewnej minimalnej temperatury, zwanej
temperatur
Ģ
zapłonu
. Aby kontynuowa
ę
proces palenia, musimy ci
Ģ
gle dostarcza
ę
nowego paliwa-materiału palnego. Obydwa
czynniki - paliwo (materiał palny) i utleniacz (tlen) - musz
Ģ
by
ę
dostarczone w ilo
Ļ
ciach
wystarczaj
Ģ
cych do prowadzenia tego procesu oraz w odpowiednich proporcjach. Post
ħ
p tej
reakcji w wielu kierunkach zale
Ň
y od stanu skupienia materiału palnego, jego reaktywno
Ļ
ci,
st
ħŇ
enia tlenu w atmosferze oraz od innych czynników (wilgotno
Ļę
, rozdrobnienie materiału
palnego ...). Mo
Ň
emy wyró
Ň
ni
ę
dwa rodzaje palenia si
ħ
: płomieniowe i bezpłomieniowe.
Spalanie bezpłomieniowe
, tzw.
Ň
arzenie si
ħ
, jest przykładem powolnego utleniania si
ħ
,
podczas którego materiał palny znajduje si
ħ
w stanie stałym.
Spalanie płomieniowe
jest
przykładem szybszego utleniania si
ħ
, podczas którego materiał palny jest gazem lub par
Ģ
.
St
Ģ
d ju
Ň
krok do sformułowania bardzo prostej i obejmuj
Ģ
cej cało
Ļę
zagadnienia definicji
po
Ň
aru. Mianowicie
po
Ň
ar jest niekontrolowanym procesem palenia si
ħ
, wyst
ħ
puj
Ģ
cym w
miejscu do tego nieprzeznaczonym, rozprzestrzeniaj
Ģ
cym si
ħ
w sposób niekontrolowany,
powoduj
Ģ
cym zagro
Ň
enie dla zdrowia i
Ň
ycia ludzi i zwierz
Ģ
t oraz straty materialne.
Do
cech charakterystycznych po
Ň
aru zaliczy
ę
mo
Ň
emy:
- mo
Ň
liwo
Ļę
wyst
ħ
powania wysokiej temperatury,
- wysokie promieniowanie cieplne,
- wydzielanie si
ħ
du
Ň
ych ilo
Ļ
ci produktów spalania,
- niekontrolowane rozprzestrzenianie si
ħ
ognia.
2
Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13
VII
F
ORUM
BHP
Z po
Ň
arem zwi
Ģ
zane s
Ģ
zawsze trzy podstawowe czynniki:
materiał palny
,
ciepło
(bodziec
energetyczny, energia aktywacji) i
utleniacz
(najcz
ħĻ
ciej jest to tlen, i o tego typu po
Ň
arach
b
ħ
dziemy mówi
ę
). Wzajemne zale
Ň
no
Ļ
ci pomi
ħ
dzy tymi czynnikami, okre
Ļ
laj
Ģ
ce przebieg
procesu palenia, mo
Ň
na przedstawi
ę
symbolami w postaci tzw. trójk
Ģ
ta po
Ň
aru, którego boki
przedstawiaj
Ģ
materiał palny, ciepło i utleniacz. Przedstawiony tutaj „trójk
Ģ
t po
Ň
aru” stanowi
podstaw
ħ
do dalszych rozwa
Ň
a
ı
obejmuj
Ģ
cych przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania
si
ħ
po
Ň
aru, a tak
Ň
e zagadnienia zwi
Ģ
zane ze
Ļ
rodkami ga
Ļ
niczymi.
UTLENIACZ
CIEPŁO MATERIAŁ PALNY
Współistnienie tych trzech czynników w jednym miejscu, w jednym czasie i w odpowiednich
proporcjach warunkuje zapocz
Ģ
tkowanie i rozwój po
Ň
aru. St
Ģ
d łatwo mo
Ň
na wywnioskowa
ę
,
Ň
e brak któregokolwiek z tych czynników spowoduje przerwanie procesu palenia, czyli
przerwanie ła
ı
cuchowej reakcji spalania, co b
ħ
dzie równoznaczne z ugaszeniem po
Ň
aru.
Jak ju
Ň
wspomniałem, pierwszym z niezb
ħ
dnych do powstania i rozwoju po
Ň
aru elementów
jest
materiał palny
, który mo
Ň
e wyst
ħ
powa
ę
w stanie skupienia stałym, ciekłym lub
gazowym. Stałe materiały palne mog
Ģ
tak
Ň
e wyst
ħ
powa
ę
w ró
Ň
nych stopniach rozdrobnienia.
Drugim z niezb
ħ
dnych elementów jest
utleniacz
. Jak ju
Ň
zaznaczyłem, ograniczymy si
ħ
do
tlenu. Tlen atmosferyczny jest czynnikiem podtrzymuj
Ģ
cym palenie w przewa
Ň
aj
Ģ
cej ilo
Ļ
ci
wyst
ħ
puj
Ģ
cych po
Ň
arów. Tlen jest pierwiastkiem chemicznym, wyst
ħ
puj
Ģ
cym w normalnych
warunkach w postaci gazu. Łatwo wchodzi w reakcje chemiczne z innymi pierwiastkami i
zwi
Ģ
zkami. W atmosferze ziemskiej jest ponad 20% tlenu. Dzi
ħ
ki niemu istnieje
Ň
ycie na
ziemi, i jak ju
Ň
wspomniano - to on podtrzymuje palenie.
Trzecim z niezb
ħ
dnych do zapocz
Ģ
tkowania i podtrzymywania procesu palenia jest
ciepło
.
Ciepło umo
Ň
liwia osi
Ģ
gni
ħ
cie przez materiał palny odpowiedniej temperatury, która
warunkuje przebieg reakcji spalania. Ciepło (energia cieplna) mo
Ň
e rozprzestrzenia
ę
si
ħ
poprzez:
- unoszenie, czyli przemieszczanie za po
Ļ
rednictwem cz
Ģ
stek nagrzanego powietrza,
- przewodzenie, czyli poprzez nagrzewanie si
ħ
kolejnych cz
ħĻ
ci materiałów,
- promieniowanie.
W zale
Ň
no
Ļ
ci od rodzaju materiału palnego, jego stanu skupienia oraz jego rozdrobnienia
ró
Ň
na jest ilo
Ļę
ciepła, czyli niezb
ħ
dna do zapocz
Ģ
tkowania procesu palenia wielko
Ļę
bod
Ņ
ca
energetycznego.
Metody inicjowania procesu spalania:
¨
Zapalenie
¨
Zapłon
3
Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13
VII
F
ORUM
BHP
¨
Samozapalenie
Zapalenie
polega na równomiernym ogrzaniu materiału palnego do takiej temperatury, w
której zapali si
ħ
on samorzutnie w całej masie bez udziału tzw. punktowego bod
Ņ
ca
energetycznego.
Zapłon
to zapocz
Ģ
tkowanie spalania cieczy palnej punktowym bod
Ņ
cem energetycznym
(dzieje si
ħ
to w ograniczonej przestrzeni a czoło płomienia przemieszcza si
ħ
nast
ħ
pnie ju
Ň
samoczynnie na cał
Ģ
pozostało
Ļę
mieszaniny) – dotyczy tylko cieczy palnych.
Samozapalenie -
proces zachodz
Ģ
cym w wyniku procesów biologicznych lub fizycznych i
chemicznych (egzotermicznych) materiałów, przy czym samonagrzewanie si
ħ
materiałów a
nast
ħ
pnie ich zapalenie nast
ħ
puje bez zewn
ħ
trznego bod
Ņ
ca termicznego (np. samozapalenie
zestogowanych płodów rolnych, samozapalenie w wyniku egzotermicznej reakcji chemicznej
itp.).
Temperatura zapalenia
jest to najni
Ň
sza temperatura materiału, który ogrzewany
strumieniem ciepła dostarczonym z zewn
Ģ
trz w wyniku rozkładu termicznego wydziela paln
Ģ
faz
ħ
lotn
Ģ
o st
ħŇ
eniu umo
Ň
liwiaj
Ģ
cym jego zapalenie si
ħ
, tzn. samorzutne pojawienie si
ħ
płomienia.
Temperatura zapłonu
jest to najni
Ň
sza temperatura cieczy ogrzewanej w
Ļ
ci
Ļ
le okre
Ļ
lony
sposób, której pary tworz
Ģ
z powietrzem mieszanin
ħ
zapalaj
Ģ
c
Ģ
si
ħ
przy zbli
Ň
eniu płomienia.
Temperatura zapłonu charakteryzuje tylko ciecze palne.
PODZIAŁ PO
ņ
ARÓW
Obecnie stosowany jest podział po
Ň
arów na pi
ħę
grup, które przedstawiono w poni
Ň
szej
tabeli:
GRUPA
PO
ņ
ARÓW
OKRE
ĺ
LENIE RODZAJU PO
ņ
ARÓW
A
Po
Ň
ary ciał stałych pochodzenia organicznego, podczas spalania
których wyst
ħ
puje zjawisko
Ň
arzenia si
ħ
(drewno, papier, w
ħ
giel ...).
B
Po
Ň
ary cieczy palnych i ciał stałych topi
Ģ
cych si
ħ
podczas palenia
(benzyna, nafta, rozpuszczalniki, alkohole ...).
C
Po
Ň
ary gazów (metan, gaz ziemny, acetylen...).
D
Po
Ň
ary metali (sód, potas, magnez ...).
F
Po
Ň
ary olejów i tłuszczów jadalnych
4
Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13
VII
F
ORUM
BHP
ZJAWISKA TOWARZYSZ
ġ
CE PROCESOWI SPALANIA
Wymiana ciepła w
Ļ
rodowisku po
Ň
aru.
Istniej
Ģ
trzy podstawowe mechanizmy transportu ciepła w
Ļ
rodowisku po
Ň
aru:
−
przewodzenie - kondukcja
−
unoszenie - konwekcja
−
promieniowanie - radiacja
Wymiana cieplna
- jest to ruch ciała w danej przestrzeni zachodz
Ģ
cy w skutek istnienia
ró
Ň
nicy temperatury. Wymiana cieplna mo
Ň
e by
ę
ustalona (temperatura zale
Ň
y od poło
Ň
enia
punktu w przestrzeni) i nieustalona (zale
Ň
y tak
Ň
e od czasu). Wymiana ciepła mo
Ň
e odbywa
ę
si
ħ
w wyniku przewodzenia, promieniowania, konwekcji, wnikania lub w sposób zło
Ň
ony np.:
przenikanie.
Przewodzenie ciepła - kondukcja
- jest to wymiana ciepła polegaj
Ģ
ca na przekazywaniu
energii cieplnej mi
ħ
dzy punktami o
Ļ
rodka, bez przemieszczania jego elementów w kierunku
zmiany temperatury i bez udziału sił elektromagnetycznych w ten sposób wyst
ħ
puje np.: w
szybie okiennej lub w
Ļ
cianie budynku. Przewodzone ciepło okre
Ļ
la szybko
Ļę
przewodzenia
ciepła w ciałach stałych. Jest to wa
Ň
ny element bior
Ģ
c pod uwag
ħ
zapalno
Ļę
i szybko
Ļę
rozprzestrzeniania si
ħ
płomienia po powierzchni ciał starych, czyli w pocz
Ģ
tku pierwszej fazy
po
Ň
aru. Przewodnictwo ciepła decyduje o tym jak szybko materiał ogrzewa si
ħ
, rozkłada
termicznie itd. Przewodnictwo ciepła jest równie
Ň
istotne przy obliczaniu odporno
Ļ
ci
ogniowej elementów budowlanych.
Promieniowanie cieplne - radiacja
jest dominuj
Ģ
cym i zasadniczym sposobem przenoszenia
ciepła przy po
Ň
arach. W skutek oddziaływania na materiał strumie
ı
ciepła promieniowania,
ulegaj
Ģ
one ogrzaniu i w konsekwencji dalszym przemianom a
Ň
do wyst
Ģ
pienia zapalenia.
Promieniowanie warunkuje równie
Ň
ci
Ģ
gło
Ļę
spalania materiałów i jest ono odpowiedzialne
za szybko
Ļę
rozwoju po
Ň
arów na otwartych przestrzeniach np.: po
Ň
arów lasów oraz za
ogrzewanie budynków. Powstała ilo
Ļę
ciepła wydzielonego w płomieniach jest przenoszona
do otoczenia drog
Ģ
promieniowania. Jest to wymiana cieplna polegaj
Ģ
ca na emitowaniu fal
elektromagnetycznych o długo
Ļ
ci 0,8 -40 (im (promieniowanie podczerwone). Strumie
ı
energii cieplnej wymienionej przez promieniowanie zale
Ň
y od ró
Ň
nicy temperatury
Ņ
ródła
promieniowania i powierzchni odbieraj
Ģ
cej ciepło.
Konwekcja - unoszenie si
ħ
ciepła j
est to wymiana ciepła polegaj
Ģ
ca na przepływie ciepła
spowodowanym naturalnym lub wymuszonym przemieszczaniu si
ħ
płynu (gazu lub cieczy).
Konwekcja naturalna jest wywołana ró
Ň
nic
Ģ
g
ħ
sto
Ļ
ci płynu powstały np.: wskutek ró
Ň
nicy
temperatury w polu grawitacyjnym. Konwekcja wymuszona jest wywołana działaniem sił
zewn
ħ
trznych. Konwekcyjne przenoszenie ciepła ma miejsce we wszystkich fazach rozwoju
po
Ň
aru, ale szczególnie istotna jest w tej fazie po
Ň
aru gdzie strumie
ı
ciepła promieniowania
jest bardzo mały. Wymiana ciepła przez konwekcj
ħ
naturaln
Ģ
wyst
ħ
puje np.: w przestrzeni
pokoju.
5
Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl