Oddechowy(1)

Oddechowy(1), Medycyna, I rok, Histologia, Wykłady

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
•
drogi oddechowe
- jama nosowa
- jama garłowa
- krta
- tchawica
- drzewo oskrzelowe
Jama nosowa
Jama gardłowa
Krta
UKŁAD
ODDECHOWY
•
p
cherzyki płucne
(wymiana gazowa)
Tchawica
Drogi oddechowe (z wyj
tkiem obszaru
w
chowego i najmniejszych oskrzelików)
wy
ciela nabłonek wielorz
dowy z migawkami
- nabłonek dróg oddechowych -
zbudowany z kilku typów komórek. Jego główn
funkcj
jest samooczyszczanie dróg oddechowych
warstwa
luzu
warstwa płynu
(hypofaza)
komórki z migawkami (1)
•
komórki kubkowe (2)
•
komórki podstawne (3)
(macierzyste)
•
komórki szczoteczkowe (4)
•
komórki dokrewne (DNES)(5)
•
komórki Langerhansa
ciałko neuroepitelialne – grupa
komórek DNES
2 3 1 3 1 1 5 2 3 4 3
mózg
obszar
w
chowy
Błona
luzowa
obszaru oddechowego
opuszki
w
chowe
oczodół
zatoki
sitowe
•
bogate unaczynienie
•
liczne mieszane gruczoły
w blaszce wła
ciwej
•
pojedyncze grudki chłonne
•
ciałka obrz
kowe
przegroda
nosowa
mał
owiny
nosowe
zatoka
szcz
kowa
jama
nosowa
podniebienie
twarde
Jama nosowa
i zatoki:
•
obszar oddechowy
•
obszar w
chowy
Funkcje:
•
ogrzewanie powietrza
(naczynia krwiono
ne)
•
nawil
anie powietrza
(gruczoły)
Błona
luzowa:
•
nabłonek
(dróg oddechowych
lub w
chowy)
•
blaszka wła
ciwa
Błona
luzowa zatok:
-
cienka
-
liczne kom. kubkowe
1
Nabłonek w
chowy
Błona
luzowa obszaru w
chowego
(błona w
chowa)
•
komórki podstawne
(niezró
nicowane –
neuralne kom. macierzyste)
•
komórki podporowe
•
komórki w
chowe
•
bardzo wysoki wielorz
dowy
nabłonek w
chowy
•
gruczoły w
chowe (Bowmana)
w blaszce wła
ciwej
•
liczne p
czki nerwowe w blaszce wła
ciwej
komórka podporowa
komórka w
chowa
Gruczoły w
chowe (Bowmana)
•
surowicze
•
produkuj
:
- białko wi
ce hydrofobowe
substancje zapachowe
- lizozym
•
wydzielaj
IgA
•
wydzielina pokrywa nabłonek
w
chowy i jest rozpuszczalnikiem
dla substancji zapachowych
komórka podstawna
gruczoł Bowmana
receptory
migawki
Jak to działa
Komórka w
chowa
1. Substancje chemiczne zawarte
w powietrzu rozpuszczaj
si
w płynnej
wydzielinie gruczołów w
chowych
pokrywaj
cej powierzchni
nabłonka.
dendryt
komórka
podporowa
2. Cz
steczki wi
si
z receptorami
w błonie komórkowej migawek,
powoduj
c aktywacj
białek G.
3. Otwieraj
si
kanały sodowe,
powoduj
c depolaryzacj
komórki
w
chowej.
kł
bki
komórka
w
chowa
4. Potencjał czynno
ciowy przesyłany
jest aksonem do kl
bków (zespołów
synaps z komórkami mitralnymi)
opuszki w
chowej.
•
dwubiegunowy neuron
•
zmodyfikowany dendryt
•
10-20 nieruchomych migawek
•
w błonie migawek receptory
wi
ce substancje zapachowe
akson
5. Kombinacja sygnałów wysyłanych
z ok. 1000 kł
bków powoduje wra
enie
zapachowe (człowiek rozró
nia
ok. 10 000 zapachów).
kom. podstawna p
czek nerwowy
W
chowe komórki osłonkowe
Neuralne komórki macierzyste
nabłonka w
chowego
to szczególne komórki glejowe tworz
ce osłonki wokół rosn
cych aksonów
nowo powstałych komórek w
chowych. S
to jedyne komórki glejowe
wyst
puj
ce zarówno w obwodowym, jak i o
rodkowym układzie nerwowym,
promuj
ukierunkowany wzrost aksonów.
•
w
ród komórek podstawnych s
neuralne
komórki macierzyste (dla kom. w
chowych)
•
w hodowli tworz
agregaty (neurosfery)
zło
one z komórek o cechach neuronów
i komórek glejowych
•
w do
wiadczeniu na zwierz
tach
po transplantacji do uszkodzonego
rdzenia kr
gowego poprawiały
funkcje motoryczne
grupy aksonów
otoczone osłonkami
osłonki dochodz
a
do synapsy
2
Narz
d przylemieszowy (Jacobsona)
Jama gardłowa (cz. oddechowa)
•
nabłonek dróg oddechowych
•
gruczoły gardłowe
w blaszce wła
ciwej
•
tkanka limfoidalna
(migdałek gardłowy, migdałki)
tr
bkowe)
nagło
nia
podwzgórze
droga w
chowa
narz
d
przylemieszowy
Krta
•
nabłonek dróg oddechowych
i wielowarstwowy płaski
•
gruczoły krtaniowe
w blaszce wła
ciwej
•
wewn
trzkrtaniowe
mi
nie szkieletowe
•
rusztowanie z chrz
stki
szklistej i spr
ystej
nerwy
w
chowe
włókna nerwowe
fałd głosowy
•
u człowieka szcz
tkowy, ale obecny
•
rurkowate wpuklenie błony
luzowej (< 1 cm) w przegrodzie nosowej
•
komórki podporowe i komórki zmysłowe (nerwowe?)
•
poł
czenie włóknami nerwowymi z podwzgórzem
•
(??) reaguje na niektóre substancje (pochodne hormonów steroidowych)
„Szkielet chrz
stny” obecny
w
cianie krtani, tchawicy
i oskrzeli pomaga w utrzymaniu
ich dro
no
ci
System rozgał
zie
dróg oddechowych
Tchawica
Cz
tylna (błoniasta):
brak chrz
stki, mi
nie gładkie
Powierzchnia
przekroju
(cm
2
)
Stopnie
rozgał
zie
rednica
(cm)
Nazwa
anatomiczna
•
błona
luzowa (nabłonek
dróg oddechowych, blaszka
wła
ciwa, blaszka spr
ysta)
•
błona pod
luzowa
z gruczołami tchawiczymi
•
podkowy chrz
stne
poł
czone wł. kolagenowymi
•
zewn. warstwa włóknista
Tchawica
Oskrzela główne
Oskrzela płatowe
Oskrzela segmentowe
Oskrzela podsegmentowe
Oskrzeliki
Oskrzeliki
Oskrzeliki ko
cowe
Oskrzeliki oddechowe 1
Oskrzeliki oddechowe 2
Oskrzeliki oddechowe 3
Przewód p
cherzykowy 1
Przewód p
cherzykowy 2
Przewód p
cherzykowy 3
P
cherzyki
Oskrzela
Drzewo oskrzelowe
(podział histologiczny)
•
błona
luzowa (nabłonek dróg
oddechowych, blaszka wła
ciwa)
•
warstwa mi
niówki gładkiej
•
błona pod
luzowa
z gruczołami oskrzelowymi
•
płytki chrz
stne poł
czone
włóknami kolagenowymi
•
zewn
trzna warstwa włóknista
•
oskrzela główne
•
oskrzela (wewn
trzpłucne)
•
oskrzeliki
•
oskrzeliki ko
cowe
•
oskrzeliki oddechowe
Oskrzela główne maj
tak
sam
budow
ciany jak tchawica
warstwa mi
niówki gładkiej
płytki chrz
stne
3
Oskrzeliki
•
brak chrz
stki i błony
pod
luzowej z gruczołami
•
nabłonek wielorz
dowy
®
nabłonek jednowarstwowy walcowaty
•
komórki kubkowe zast
pione przez
komórki oskrzelikowe (Clary)
Komórki oskrzelikowe (Clary)
Warstwy
ciany:
•
błona
luzowa
•
warstwa mi
niówki gładkiej
•
zewn
trzna warstwa włóknista
zawieraj
:
•
szorstk
i gładk
siateczk
ródplazmatyczn
•
ziarna wydzielnicze
•
liczne du
e mitochondria
•
specyficzne enzymy (oksydazy i antyproteazy)
Funkcje:
•
neutralizacja wdychanych trucizn
i karcinogenów
•
ochrona przed POChP (rozedm
płuc)
•
produkcja białka ochronnego (CC16)
•
produkcja białek surfaktantu i
luzu
•
mo
liwo
ró
nicowania si
w inne
komórki nabłonka oskrzelików
Oskrzeliki ko
cowe
cienka
ciana, nabłonek
jednowarstwowy sze
cienny
z komórkami migawkowymi
i oskrzelikowymi
Napad dychawicy oskrzelowej (astmy):
skurcz mi
niówki gładkiej oskrzelików
(zazwyczaj poł
czony z nadmiernym
wydzielaniem
luzu) znacznie upo
ledza
dro
no
oskrzelików, utrudniaj
c oddychanie
(zwłaszcza wydech).
Oskrzeliki oddechowe
nieci
gła
ciana, cz
ciowo
zbudowana z p
cherzyków płucnych
Oskrzeliki oddechowe, przewody p
cherzykowe
i p
cherzyki płucne stanowi
cz
oddechow
układu oddechowego, odpowiedzialn
za
wymian
gazow
P
cherzyki płucne
•
rednica 0,2 mm
•
300 mln
•
140 m
2
•
poł
czone otworkami
(porami) w przegrodach
oskrzelik oddechowy
przewód p
cherzykowy
4
Spłaszczone pneumocyty typu I wchodz
w skład bariery powietrze-krew
odpowiedzialnej za wymian
gazow
. Ł
cz
si
strefami zamykaj
cymi
(uniemo
liwienie przechodzenia wody do
wiatła pecherzyków)
ciany p
cherzyków (przegrody mi
dzyp
cherzykowe)
•
włókna spr
yste
•
włókna srebrochłonne
•
miofibroblasty
•
komórki tk. ł
cznej
(nieliczne)
•
naczynia włosowate
(
ciana ci
gła)
•
wy
ciółka nabłonkowa:
pneumocyty typu I i II
pneumocyt
typu I
makrofag
p
cherzykowy
erytrocyt
przegroda
mi
dzyp
cherzykowa
bariera
powietrze-krew
kapilary
erytrocyt
wiatło
p
cherzyka
Pneumocyt
typu II
Pneumocyt typu II
j
dro komórki
ródbłonkowej
Warstwy
bariery krew-powietrze:
Ciałko
blaszkowate
•
mikrokosmki
•
gładka i szorstka
siateczka
ródplazmatyczna
•
aparat Golgiego
•
charakterystyczne
p
cherzyki wydzielnicze
(ciałka blaszkowate)
wiatło p
cherzyka
•
cytoplazma penumocytu
typu I
•
zespolone blaszki
podstawne pneumocytu
i kapilary
•
cytoplazma komórki
ródbłonkowej kapilary
pneumocyt typu I
blaszki podstawne
komórka
ródbłonka
Pneumocyty typu II produkuj
i wydzielaj
surfaktant
zbudowany z białek i lipidów,
który pokrywa wewn
trzn
powierzchni
p
cherzyków
płucnych
egzocytoza surfaktantu
małe ciałko
blaszkowate
(fosfolipidy)
monowarstwa fosfolipidów białka
Surfaktant
strefa hydrofilna
strefa hydrofobowa
surfaktant
•
zbudowany z fosfolipidów (dwupalmitynianu
fosfatydylocholiny, DPPC) i białek
fuzja małych
ciałek blaszk.
•
zewn
trzna, hydrofobowa strefa surfaktantu
to monowarstwa cz
steczek DPPC, z grupami
hydrofobowymi skierowanymi do
wiatła
p
cherzyka płucnego - obni
a napi
cie powierzchniowe, zapobiega
zapadaniu si
p
cherzyków w trakcie wydechu i ułatwia ich poszerzanie
w trakcie wdechu.
•
białka surfaktantu:
- A (SP-A) – najpowszechniejsze, reguluje syntez
i wydzielanie surfaktantu,
ponadto moduluje odpowied
obronn
przeciw mikroorganizmom,
- B (SP-B) – odpowiada za przemian
ciałek blaszkowatych w cienk
warstw
surfaktantu,
- C (SP-C) – wspólnie z SP-B pomaga w uło
eniu fosfatydylocholiny na
powierzchni surfaktantu,
- D (SP-D) – białko o własno
ciach obronnych. Wi
e mikroorganizmy,
a tak
e współpracuje z limfocytami. Uczestniczy w ostrej odpowiedzi
zapalnej i wraz z SP-A moduluje odpowied
na wiele antygenów wziewnych.
synteza
białek
Po wydzieleniu, białka i lipidy
surfaktantu tworz
przej
ciowo
„mielin
tubularn
”, która ulega
potem rozdzieleniu na odr
bne
warstwy: hydrofiln
i hydrofobow
synteza fosfatydylocholiny
cholina
aminokwasy
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

happyhour.opx.pl